Πώς θα μιλήσω στο παιδί μου για το σεξ;

Τα τελευταία χρόνια έχουμε παρατηρήσει πως όλο και περισσότεροι γονείς έρχονται στο γραφείο μας ή καλούν στη Συμβουλευτική Γραμμή Σεξουαλικής Υγείας για να ενημερωθούν και να ζητήσουν κατεύθυνση σχετικά με τη σεξουαλική διαπαιδαγώγηση των παιδιών τους.

Η αλλαγή αυτή, αποτελεί θετική κοινωνική εξέλιξη αφού δείχνει ότι οι νέοι γονείς είναι πιο συνειδητοποιημένοι αναφορικά με το γονεϊκό τους ρόλο και επιθυμούν να ενημερώνονται περισσότερο γύρω από θέματα σεξουαλικής φύσεως και διαπαιδαγώγησης. Ακόμα και σήμερα όμως η ερώτηση «πώς θα μιλήσω στο παιδί μου για το σεξ;» συνεχίζει να προκαλεί άγχος στους περισσότερους γονείς.

Το γεγονός πως ο ίδιος ο γονέας πιθανότατα να μην είχε πληροφορηθεί από τους δικούς του γονείς για το σεξ, κάνει ακόμα πιο δύσκολη την προσπάθεια του να μιλήσει στο παιδί του για σεξουαλικά θέματα, ενώ συχνά οδηγείται στην αποφυγή. Πολλές φορές μάλιστα είναι το ίδιο το παιδί που θέτει ερωτήματα και απορίες γύρω από το σεξ, φέρνοντας τον «αποφευκτικό γονέα» που δεν έχει προετοιμαστεί σε ακόμα πιο δύσκολη θέση.

Στην περίπτωση που το ίδιο το παιδί δεν έχει θίξει το θέμα του σεξ τότε αρκετές φορές είναι ωφέλιμο να το φέρει στην επιφάνεια ο ίδιος ο γονέας. Ένας εύκολος τρόπος για να το καταφέρει αυτό είναι να χρησιμοποιήσει καθημερινές καταστάσεις όπως ερωτικές σκηνές στην τηλεόραση, σε κάποια ταινία είτε σε ντοκιμαντέρ, ή με αφορμή κάποιο άλλο σχετικό πλαίσιο. Για παράδειγμα, σκεφτείτε πως περπατάτε με την κόρη σας στο δρόμο και εκείνη παρατηρεί μια έγκυο γυναίκα σχολιάζοντας το πόσο μεγάλη κοιλιά έχει! Η εικόνα αυτή αποτελεί μια καλή αφορμή για να μπορέσετε να μιλήσετε για την αναπαραγωγική διαδικασία.

Οι πιο συχνές και ουσιαστικές ερωτήσεις που μας απευθύνουν οι γονείς περιγράφονται στη συνέχεια και αποτελούν τα πρώτα βήματα της σεξουαλικής διαπαιδαγώγησης των παιδιών.

• Για ποια θέματα πρέπει να του μιλήσω πρώτα; Οι διαφορές ανάμεσα στα δύο φύλα αποτελούν ίσως το πρώτο θέμα συζήτησης με το παιδί σας που θα πρέπει να διασαφηνιστεί. «Πως διαφέρουν τα κορίτσια από τα αγόρια;». Μόλις αυτό γίνει κατανοητό από το παιδί, η αμέσως επόμενη απορία του συνήθως είναι «μαμά πως γίνονται τα παιδιά;». Οι απαντήσεις στα ερωτήματα αυτά γίνονται συχνός εφιάλτης για τον νεαρό γονιό που έχοντας να διαλέξει ανάμεσα στον «πελαργό» και στην πραγματικότητα πολλές φορές διαλέγει το πρώτο. Όταν όμως αποφασίσει το δεύτερο είναι σημαντικό πάντα να λάβει σοβαρά υπόψη την ηλικία και το επίπεδο ωριμότητας του παιδιού του.

• Πόσα να πω; Το παιδί δεν χρειάζεται υπερβολικά πολλές πληροφορίες και επεξηγήσεις που ούτως ή άλλως θα το μπερδέψουν και δεν θα είναι δυνατό να τις κατανοήσει. Οι απαντήσεις πρέπει να είναι σύντομες και στοχευμένες στην ερώτηση που απευθύνει το παιδί.

• Πότε να κάνω τη «μεγάλη κουβέντα»; Όσο πιο νωρίς γίνει η πρώτη συζήτηση γονιού και παιδιού γύρω από σεξουαλικά θέματα τόσο πιο άνετοι θα αισθάνονται οι γονείς αλλά και το ίδιο. Έτσι, το παιδί όταν μεγαλώσει θα νιώθει την ασφάλεια να απευθυνθεί σε εσάς με ανάλογες ανησυχίες. Επομένως, η «μεγάλη κουβέντα» δεν θα είναι μία αλλά πολλές μέσα στα χρόνια που θα ακολουθήσουν ανάλογα με το τι ζητάει η κάθε περίοδος η οποία διανύει. Μπορούμε να ξεκινήσουμε να μιλάμε στο παιδί από την ηλικία των τεσσάρων έως έξι χρόνων ή ακόμα να του δείξουμε βιβλία με απλές εικόνες που δείχνουν τις ανατομικές διαφορές των δύο φύλων. Στην ηλικία των έξι ετών το παιδί είναι χρήσιμο να ενημερώνεται με επιστημονικό και προσαρμοσμένο στην ηλικία του τρόπο για την ανατομία και τη φυσιολογία των γεννητικών του οργάνων, τη σημασία τους, τη φροντίδα τους, τη μοναδικότητα του σώματός του, τις ομοιότητές και διαφορές των δύο φύλων. Όσο θα μεγαλώνει το παιδί οι ερωτήσεις θα γίνονται όλο και πιο «δύσκολες». Ο γονέας θα πρέπει να απαντήσει σε θέματα όπως η περιγραφή της σεξουαλικής επαφής, η περίοδος στο κορίτσι, η ονείρωξη, ο αυνανισμός, η αντισύλληψη.

• Γιατί πρέπει να είμαι εγώ αυτός που πρέπει τον ενημερώσω; Όταν βρισκόμαστε σε δύσκολη θέση αξίζει να θυμόμαστε ότι τα θέματα αυτά θα τα πληροφορηθεί κάποια στιγμή το παιδί από παρέες, τηλεόραση και φυσικά το ίντερνετ. Όταν τα επικοινωνήσουμε εμείς στο παιδί μας, ουσιαστικά βάζουμε την σφραγίδα της εγκυρότητας και της αλήθειας των πληροφοριών αυτών χωρίς το παιδί να αμφιταλαντεύεται για το ποια είναι η αλήθεια ή να παραπληροφορείται από διάφορα προγράμματα της τηλεόρασης και του διαδικτύου. Άλλωστε για κάθε παιδί, ο γονιός είναι αυτός που αποτελεί την πιο αξιόπιστη πηγή για το ίδιο. Εμείς το μόνο που μένει να κάνουμε είναι να επιβεβαιώσουμε την προσδοκία του αυτή.

• Τι πρέπει να γνωρίζω; Για να είναι εφικτή όμως η σεξουαλική διαπαιδαγώγηση των παιδιών είναι απαραίτητη προϋπόθεση ο ίδιος ο γονέας να έχει επαρκείς γνώσεις σεξουαλικής αγωγής. Η δική του σωστή ενημέρωση και γνώση αποτελεί ευθύνη που φέρει σήμερα ο πιο συνειδητοποιημένος γονέας για να επικοινωνήσει την αλήθεια στο παιδί του. Για παράδειγμα, μια μητέρα η οποία δεν γνωρίζει ακριβώς τη φυσιολογία των γεννητικών της οργάνων είναι λογικό να αισθάνεται αμήχανα να μιλήσει για αυτό στην κόρη της. Επίσης ένας πατέρας που ενοχοποιεί τον αυνανισμό θεωρώντας τον κάτι παθολογικό, είναι φυσικό να μην μπορέσει να ανταποκριθεί στο κάλεσμα του γιου του για βοήθεια όταν εκείνος περάσει το κατώφλι της εφηβείας. Τα παιδιά διαισθάνονται πότε οι γονείς τους νιώθουν άβολα με κάτι. Αν αντιληφθούν επομένως κάτι τέτοιο, τότε είναι πολύ πιθανό να μην εκφράσουν ανοιχτά μελλοντικές απορίες τους ή ακόμα και να θεωρήσουν ότι «το σεξ είναι κάτι που κάνει την μαμά και τον μπαμπά να νιώθουν άβολα, άρα θα είναι κάτι κακό».

ΔΩΡΕΑΝ ΣΥΜΒΟΥΛΕΥΤΙΚΗ ΓΡΑΜΜΗ ΣΕΞΟΥΑΛΙΚΗΣ ΥΓΕΙΑΣ
Τηλ: 210-7797979 – Δευτέρα έως Παρασκευή 10:00-14:00 και 16:00-20:00