Τα τελευταία πενήντα χρόνια ο αριθμός των χρόνιων φλεγμονωδών νόσων έχει αυξηθεί κατά 10 έως 15 φορές στις ανεπτυγμένες χώρες. Ακόμη πιο ανησυχητικό είναι το γεγονός ότι οι νέοι άνθρωποι, συμπεριλαμβανομένων των παιδιών και των εφήβων, επηρεάζονται όλο και περισσότερο.
Στις χρόνιες φλεγμονώδεις ασθένειες περιλαμβάνονται το άσθμα, ο σακχαρώδης διαβήτης τύπου 1, η σκλήρυνση κατά πλάκας και οι φλεγμονώδεις νόσους του εντέρου (IBD). Οι τελευταίες, μάλιστα, αποτέλεσαν τα βασικό αντικείμενο του ετήσιου συνεδρίου του ευρωπαϊκού οργανισμού για τη νόσο του Crohn και την Κολίτιδα (ECCO), η οποία πραγματοποιήθηκε στη Βιέννη.
Φλεγμονώδεις νόσοι του εντέρου (IBD). Φταίει το περιβάλλον;
«Η γενετική προδιάθεση μπορεί να εξηγήσει μόνο ένα μικρό αριθμό αυτών των ασθενειών. Οι βασικές αιτίες των χρόνιων φλεγμονωδών παθήσεων φαίνεται να είναι περιβαλλοντικοί παράγοντες», επεσήμανε ο Δρ Walter Reinisch, από το Γενικό Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο της Βιέννης.
Η διατροφή, ορισμένα φάρμακα όπως τα αντιβιοτικά, το κάπνισμα, το άγχος, ο τρόπος ζωής, το αστικό περιβάλλον γενικότερα, καθώς και στοιχεία υγιεινής, φαίνεται να είναι λόγοι που θα μπορούσαν να ευθύνονται για την ανάπτυξη των χρόνιων φλεγμονωδών νόσων του εντέρου.
Φλεγμονώδεις νόσοι του εντέρου: Μόνο η κορυφή του παγόβουνου
Έχει αποδειχθεί ότι το κάπνισμα, κάποια αντιβιοτικά ή η σύνθεση της διατροφής μας επηρεάζουν τη συχνότητα εμφάνισης της ελκώδους κολίτιδας και της νόσου του Crohn. Σε παιδιά στη Δανία τα περιστατικά αυξήθηκαν κατά σχεδόν 50% σε μόλις εννέα χρόνια, ενώ στη Σκωτία, την Ιρλανδία και την Ισπανία η συχνότητα εμφάνισης της νόσου του Crohn στα παιδιά έχει τριπλασιαστεί από το 1996.
Εκτιμάται ότι 3.000.000 άνθρωποι στην Ευρώπη πλήττονται από φλεγμονώδη νόσο του εντέρου, με άμεσο κόστος της υγειονομικής περίθαλψης γύρω στα 5.600.000.000 ευρώ ανά έτος.
Η υψηλότερη εμφάνιση IBD βρίσκεται σε αναπτυγμένες χώρες και στην Ευρώπη, κυρίως στη Βόρεια Ευρώπη. Στη Νότια και Ανατολική Ευρώπη, η συχνότητα αυξάνεται.
Όπως παρατηρεί η Dr. Tine Jess από το Statens Serum Institut της Δανίας, η πλειοψηφία των ασθενών με ΙΒD στην Ευρώπη βιώνουν μια υποτροπιάζουσα πορεία της νόσου, με 20-25% των ασθενών να βιώνουν χρόνια, συνεχή συμπτώματα.
Μάλιστα, 30-40% των ευρωπαίων ασθενών με νόσο του Crohn μπορεί να αναπτύξουν επιπλοκές κατά τα επόμενα 10-15 χρόνια παρακολούθησης, σύμφωνα με τα αποτελέσματα νέας μελέτης του ECCO.
Νοσηλεία και χειρουργική επέμβαση
Οι συνολικές πιθανότητες νοσηλείας για νόσο του Crohn είναι 53% δέκα χρόνια μετά από τη διάγνωση, με τα υψηλότερα ποσοστά να καταγράφονται στη Δανία, την Ιρλανδία, την Πορτογαλία και κάπως χαμηλότερα ποσοστά στη Νορβηγία, την Ελλάδα και την Ιταλία.
Η ανάγκη για νοσηλεία, είτε για τη νόσο του Crohn είτε για ελκώδη κολίτιδα, όχι μόνο αντανακλά τη σοβαρότητα της νόσου, αλλά και την ανάγκη για διαγνωστικό έλεγχο και υγειονομική περίθαλψη. Αρκεί να σκεφτεί κανείς ότι στη νόσο του Crohn το 30-50% των ασθενών έχουν ανάγκη χειρουργικής επέμβασης, ενώ ένα ποσοστό μέχρι και 20% θα χρειαστεί να χειρουργηθούν ξανά μέσα στα επόμενα 5-10 χρόνια.
Αναπηρία και οικονομική επιβάρυνση της IBD στην Ευρώπη
Οι φλεγμονώδεις νόσοι του εντέρου μπορεί να συνδέονται με επιπλέον οργανικές βλάβες στο 20-40% των ασθενών. Αυτές περιλαμβάνουν ασθένειες των οφθαλμών, των αρθρώσεων και του δέρματος.
Εκτιμάται ότι ένας ασθενής με IBD αναγκάζεται να είναι μακριά από την εργασία του για τρεις έως έξι εβδομάδες κάθε χρόνο και να νοσηλευτεί για δέκα ημέρες. Περίπου το 20% των ασθενών στη Νορβηγία έχουν λάβει σύνταξη αναπηρίας μέσα σε δέκα χρόνια από τη διάγνωση.
Επηρεάζονται κυρίως νεαρά άτομα
Από IBD πλήττονται κυρίως νεαρά άτομα στην πρώιμη ενήλικη ζωή τους. Ο Daniel Sundstein, ένα 27χρονος φυσιοθεραπευτής από τη Δανία και ασθενής με IBD λέει: «Ήταν το 2007, όταν κατέληξα στο νοσοκομείο, έχοντας χάσει 15 κιλά λόγω IBD. Χωρίς την οικογένεια και τους φίλους μου, δεν θα είχα ποτέ καταφέρει να διαχειριστώ τη νέα μου ζωή.
Τα φλεγμονώδη νοσήματα του εντέρου δεν πρέπει να αποτελούν δικαιολογία για τους νέους ανθρώπους για να μην ζουν τα όνειρά τους. Ακόμα και στο νοσοκομείο εγώ κατάφερα να καθορίσω τους επόμενους στόχους μου: το τρέξιμο ενός μαραθωνίου, την ολοκλήρωση των σπουδών μου και την πλήρη εργασιακή απασχόλησή μου.
Συγκεκριμένα μέτρα για την καταπολέμηση της IBD
Η ευρωπαϊκή ομοσπονδία για τη νόσο του Crohn και οι σύλλογοι για την ελκώδη κολίτιδα σύλλογοι (EFCCA) εκπροσωπούν 27 εθνικές ενώσεις ασθενών ενώσεις από 26 ευρωπαϊκές χώρες. Ο EFCCA έχει ως στόχο τη βελτίωση της ζωής των ατόμων με (IBD) και μεγαλύτερη προβολή σε όλη την Ευρώπη.
Ο Marco Greco, πρόεδρος της EFCCA, δήλωσε: «Πρέπει να γίνουν περισσότερες προσπάθειες από τους υπεύθυνους χάραξης πολιτικής και άλλους ενδιαφερόμενους για να εξασφαλίσουμε ότι η ποιότητα της ζωής των ανθρώπων που ζουν με IBD θα βελτιώνεται διαρκώς. Δηλαδή, βελτίωση των προτύπων της περίθαλψης, ταχύτερη διάγνωση της νόσου, καλύτερη πρόσβαση σε ειδικούς γιατρούς IBD, βιολογικές θεραπείες και ούτω καθεξής, αλλά και αντιμετώπιση άλλων θεμάτων που επηρεάζουν την καθημερινή ζωή των ασθενών, όπως η εργασία, η εκπαίδευση ή οι σχέσεις. Για να επιτευχθεί αυτό, εμείς, η κοινότητα των ασθενών, ενώσαμε τις δυνάμεις μας με την ιατρική και την επιστημονική κοινότητα. Υπάρχουν άπειρες δυνατότητες για αμοιβαία συνεργασία».
Ένα απτό αποτέλεσμα αυτής της συνεργασίας ήταν το παγκόσμιο συμπόσιο που διοργανώθηκε από την EFCCA τον περασμένο Οκτώβριο, καθώς και μια εκδήλωση στο ευρωπαϊκό κοινοβούλιο. Όπως παρατηρεί ο Greco, «αυτό θα μπορούσε να είναι το πρώτο βήμα μιας νομοθετικής διαδικασίας που θα καλύψει το πρόβλημα εναρμόνισης, αλλά και τις διακρίσεις σχετικά με τις φλεγμονώδεις νόσους του εντέρου στην επικράτεια της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Η πολιτική υγείας και τα ζητήματα της υγειονομικής περίθαλψης θα πρέπει να συμπεριληφθούν στο ευρύτερο φάσμα των κοινωνικών, οικονομικών, πολιτιστικών και περιβαλλοντικών πολιτικών».
Πηγή: healthpress.gr