Αντίθετα με αυτό που οι περισσότεροι άνθρωποι πιστεύουν, η τακτική καρδιαγγειακή άσκηση είναι πολύ σημαντική για τη θεραπεία καρδιαγγειακών παθήσεων όπως η στεφανιαία νόσος της καρδιάς (για παράδειγμα μετά από έμφραγμα), για τις διαταραχές ρυθμού, την καρδιακή ανεπάρκεια, κ.ά. Αποτρέπει την επιδείνωση της νόσου και ενισχύει την καρδιά σε βάθος χρόνου. Κατά συνέπεια, ο μύθος ότι οι ασθενείς με καρδιακή νόσο «θα πρέπει να αναπαύονται και να απέχουν από κάθε αθλητική δραστηριότητα» πρέπει να εξαλειφθεί. Το αντίθετο, θα πρέπει να κατανοήσουμε ότι είναι απόλυτα αναγκαίο να διατηρήσουμε ή να ξεκινήσουμε τακτική άσκηση καρδιαγγειακής εκγύμνασης, με την οδηγία καρδιολόγου. Το κολύμπι είναι η καλύτερη επιλογή από τις ασκήσεις που δεν επιβαρύνουν καθόλου τις αρθρώσεις μας, αλλά βοηθούν στην αποτροπή της επιδείνωσης μιας καρδιαγγειακής πάθησης. Ωστόσο, η πίεση μέσα στο νερό προκαλεί την αναδιανομή του αίματος μέσα στο σώμα. Αυτό είναι κάτι πολύ σημαντικό να το γνωρίζουμε, ιδιαίτερα όταν υπάρχει καρδιαγγειακή πάθηση, ώστε να εμποδίσουμε προβλήματα στην κυκλοφορία του αίματος –ειδικά όταν βγαίνουμε από το νερό-, αλλά και να ωφεληθούμε από όλα τα πλεονεκτήματα αυτής της τόσο ευεργετικής άσκησης.
Νερό – πρόκληση για το σώμα: Τι ακριβώς συμβαίνει;
Η υδροστατική πίεση η οποία αυξάνει καθώς αυξάνει το βάθος του νερού, σπρώχνει το αίμα από τα χαμηλότερα σημεία του σώματός μας που βρίσκονται μέσα στο νερό, προς τα σημεία στο ανώτερο σώμα. Το αντίθετο συμβαίνει όμως όταν βγαίνουμε από το νερό – αυτή η απότομη έλλειψη της υδροστατικής πίεσης, οδηγεί το αίμα απότομα να λιμνάσει στα κατώτερα άκρα μας – για παράδειγμα μία ποσότητα 400ml, ανάλογα με το μέγεθος του σώματός μας. Προκειμένου λοιπόν η αρτηριακή πίεση στο ανώτερο σώμα μας και στο κεφάλι να μην πέσει απότομα, το καρδιαγγειακό μας σύστημα άμεσα ξεκινά κάποιους ρυθμιστικούς μηχανισμούς: οι παλμοί μας αυξάνονται και στο αγγειακό μας σύστημα πολλά αγγεία σφίγγουν, κάτι το οποίο εξισορροπεί την πτώση της πίεσης.
Το κολύμπι και η καρδιά μας, τι πρέπει να γνωρίζουμε;
Ποιες εξετάσεις μπορεί να είναι απαραίτητες;
Εκτός από μία καλή αξιολόγηση της φυσικής κατάστασης της καρδιάς και του ασθενή γενικότερα, διαγνωστικά ακολουθούμε ένα πρωτόκολλο που περιλαμβάνει την κλινική εξέταση, εξετάσεις αίματος, Ηλεκτροκαρδιογράφημα και Triplex Καρδιάς, αλλά και Τεστ Κοπώσεως, τα οποία προσαρμόζονται στον κάθε ασθενή. Σε κάποιες περιπτώσεις, όπως στις αρρυθμίες, μπορεί να βοηθήσει ένα 24-ωρο καρδιογράφημα, το λεγόμενο “Holter Ρυθμού”.
Ζαλάδα καθώς βγαίνουμε από το νερό – τι πρέπει να κάνουμε;
Για τη στιγμή που βγαίνουμε από το νερό, θα πρέπει να θυμόμαστε τα εξής: είναι γενικά πιθανό η πτώση της πίεσης που αναφέραμε πιο πάνω να μην εξισορροπηθεί άμεσα, δηλαδή οι παλμοί της καρδιάς να μην αυξηθούν και τα αγγεία να μην σφίγγουν τόσο άμεσα όσο θα έπρεπε. Σαν συνέπεια μπορεί να αισθανθούμε ζαλάδα, όπως τη ζαλάδα που έχει κάποιος που είναι καθισμένος ή ξαπλωμένος ή σκυφτός, όταν σηκώνεται απότομα. Και στις δύο περιπτώσεις, είναι οι ίδιοι μηχανισμοί μέσα στο σώμα που την προκαλούν (λίμνασμα του αίματος στα κατώτερα άκρα, και αργή εξισορρόπηση από το καρδιαγγειακό σύστημα).
Χρήσιμες συμβουλές
Μην βγαίνετε από το νερό αμέσως μετά τη γρήγορη κολύμβηση, εάν οι σφυγμοί σας δεν έχουν πρώτα χαμηλώσει ξανά
Με αυτό τον τρόπο θα αποφευχθεί ο υπερβολικά υψηλός σφυγμός, κατά την εξισορρόπηση της πίεσης που το καρδιαγγειακό σας σύστημα θα ενεργοποιήσει, κατά την έξοδο από το νερό. Σε κάθε περίπτωση, κάθε σωματική άσκηση θα πρέπει να ολοκληρώνεται όχι απότομα, αλλά σταδιακά, περνώντας από την έντονη στην ήπια και χαλαρή, για λόγους ανάπλασης και αναζωογόνησης των μυών και των ιστών στο σώμα.
Βγείτε από το νερό σε επίπεδη επιφάνεια
Για να αποφύγουμε τη ζαλάδα, θα πρέπει να βγαίνουμε αργά από το νερό. Αυτό φυσιολογικά συμβαίνει όταν πρόκειται για τη θάλασσα. Υπάρχουν όμως και πισίνες που διαθέτουν επίπεδα σκαλάκια εισόδου/εξόδου στο νερό, με μόνο μία μικρή κλίση. Με αυτό τον τρόπο, το αίμα δεν λιμνάζει απότομα στα κάτω μας άκρα, και το καρδιαγγειακό μας έχει περισσότερο χρόνο για να ρυθμίσει την πίεση. Στην περίπτωση που η πισίνα έχει μεταλλικές σκαλίτσες, η έξοδος / ανάβαση θα πρέπει να γίνεται αργά, σκαλί-σκαλί, αφού σιγουρευτούμε ότι κρατιόμαστε καλά από τη σκάλα.
Χρησιμοποιήστε την αντλία των μυών χαμηλά στα πόδια σας
Βγείτε από το νερό αρκετές φορές
Μπορείς επίσης να εκπαιδεύσεις επί τούτου το καρδιαγγειακό σου σύστημα. Για να το κάνεις αυτό, βγες από το νερό διαδοχικά αρκετές φορές, και στο μεσοδιάστημα, απλώς κολύμπησε έναν γύρο μέσα στην πισίνα.
Βελτιώστε την τεχνική σας στον τρόπο που κολυμπάτε
Η επόμενη συμβουλή αφορά τον τρόπο με τον οποίο κολυμπάμε: όσο μικρότερο μέρος του σώματος βυθίζεται όταν κολυμπάμε – δηλαδή όσο πιο επίπεδα ξαπλώνουμε στην επιφάνεια του νερού-, τόσο λιγότερο κρέμονται τα πόδια μας μέσα στο νερό, κι έτσι λιγότερο αίμα σπρώχνεται από τα πόδια προς τον θώρακά μας (αφού η υδροστατική πίεση στο βαθύτερο νερό αυξάνει). Έτσι, αργότερα όταν θα βγούμε από το νερό, η ποσότητα αίματος που θα λιμνάσει στιγμιαία στα πόδια μας θα είναι μικρότερη. Σημείωση: Επιπλέον, η οριζόντια θέση στην κολύμβηση -στο μέγιστο δυνατό που μπορεί να επιτευχθεί-, έχει το πλεονέκτημα ότι η αντίσταση του νερού με αυτόν τον τρόπο είναι πολύ χαμηλότερη, οπότε κάποιος μπορεί να κολυμπήσει πολύ πιο γρήγορα και να χρησιμοποιήσει λιγότερη ενέργεια για την ίδια απόσταση. Ανάλογα, οι καλοί κολυμβητές διακρίνονται από την επίπεδη στάση κολύμβησης, κάτι που είναι ευδιάκριτο στις πισίνες. 
