Τα κατάγματα αυτά αφορούν τους δύο «αστραγάλους», τον έξω και τον έσω, οι οποίοι στην πραγματικότητα είναι οι άκρες των δύο οστών, της κνήμης και της περόνης, τα οποία συγκρατούν με την άρθρωση της ποδοκνημικής τον αστράγαλο, όπως μεταφέρεται το βάρος του σώματος στη βάδιση.
Γράφει ο Ιωάννης Η. Βλάχος, ορθοπαιδικός-χειρουργός
Όταν τα σφυρά υποστούν κάταγμα διαταράσσεται η αρθρική επιφάνεια που μεταφέρεται το βάρος του σώματος επάνω στον αστράγαλο. Γι’ αυτό και τα κατάγματα της ποδοκνημικής πρέπει να ανατάσσονται σωστά, γιατί μπορεί να προκαλέσουν αρθρίτιδα.
Τι είναι
Από τα κατάγματα της ποδοκνημικής, το κάταγμα του έξω σφυρού συνήθως συνοδεύεται από κάταγμα και του έσω σφυρού (αμφισφύριο).
Το κάταγμα του έσω σφυρού συνοδεύεται από ρήξη του δελτοειδούς συνδέσμου.
Αυτό συμβαίνει γιατί τα δύο οστά συγκροτούν μία κολώνα με δύο στηρίγματα. Όταν σπάσει η μία κάπου, πρέπει να σπάσει και η άλλη (καμιά φορά αντί να σπάσει, κόβεται ο δελτοειδής σύνδεσμος ή υφίσταται κάταγμα η κεφαλή της περόνης στο γόνατο (κάταγμα Maisonneuve).
Πώς ελέγχεται
Στα κατάγματα των σφυρών επειδή διαταράσσεται η άρθρωση (υπεξάρθρημα – εξάρθρημα) μετά την κάκωση ο τραυματίας αδυνατεί να πατήσει το πόδι του και να βαδίσει και η άρθρωση φαίνεται πολύ διογκωμένη και παραμορφωμένη.
Με το δάκτυλο ψηλαφώντας ανευρίσκουμε μεγάλη ευαισθησία ή στο έσω και στο έξω σφυρό. Ο τραυματίας δεν μπορεί να κάνει τις φυσιολογικές κινήσεις, δηλ. της ραχιαίας έκτασης και την πελματιαία κάμψη.
Πώς αντιμετωπίζεται
Εάν το πόδι μοιάζει να έχει «βγει» από τη θέση του, τραβώντας το πρέπει να το ανατάξουμε (να το φέρουμε στη θέση του). Κατόπιν το ακινητοποιούμε με ένα νάρθηκα.
Μέχρι να φτάσουμε σε νοσοκομείο πρέπει το πόδι να τοποθετηθεί πολύ ψηλά! Γιατί τα κατάγματα των σφυρών προκαλούν λόγω μεγάλου οιδήματος, μεγάλες φυσαλίδες στο δέρμα με υγρό, και δεν επιτρέπουν την εγχείρηση. Σπανίως μπορεί να προκαλέσουν και νέκρωση στο δέρμα.
Η αντιμετώπιση ενός κατάγματος σφυρών, αμφισφυρίου ή τρισφυρίου (εάν έχει ξεκολλήσει κι ένα κομμάτι του πίσω τμήματος της κνήμης) είναι χειρουργική, ώστε να αναταχθεί το εξάρθρημα και να επανέλθει η ανατομική της άρθρωσης.
Διαφορετικά η άρθρωση θα οδηγηθεί σε αρθρίτιδα.
Μετά την εγχείρηση ο τραυματίας αποφεύγει την φόρτιση του σκέλους, αρχικά με νάρθηκα και δύο πατερίτσες για 2 εβδομάδες και στη συνέχεια χωρίς νάρθηκα, κάνοντας ασκήσεις για ακόμη 4 εβδομάδες.
Λέξεις κλειδιά:
– κάταγμα ποδοκνημικής
– κάταγμα σφυρών
– αμφισφύριο κάταγμα
– τρισφύριο κάταγμα
– κάταγμα περόνης
– κάταγμα Maisonneuve
– εξάρθρημα ποδοκνημικής
– οστεοαρθρίτιδα ποδοκνημικής
