Η επιγονατίδα, το μικρό οστάριο το οποίο ευρίσκεται έμπροσθεν του γόνατος, αποτελεί τη συνέχεια του εκτατικού μηχανισμού του γόνατος, δηλαδή του τετρακεφάλου μυός.
Γράφει ο Ιωάννης Η. Βλάχος, ορθοπαιδικός-χειρουργός
Συνδέει τον τετρακέφαλο με την κνήμη, μέσω του καταφυτικού τένοντα του τετρακεφάλου. Η επιγονατίδα λειτουργεί ως υπομόχλιο για την επίτευξη κάμψης και έκτασης του γόνατος κυλιόμενη επάνω στο μηριαίο (μηριαία τροχηλία). Η επιγονατίδα και η τροχηλία έχουν μία κατάλληλη διαμόρφωση και καλύπτονται από χόνδρο, δια αποφυγή τριβών από αυτή τη μετακίνηση.
Την στιγμή της κάμψης-έκτασης του γόνατος, η επιγονατίδα επιβαρύνεται με τεράστιες δυνάμεις που μπορούν να φτάσουν από 3 μέχρι 20 φορές το σωματικό βάρος (σε άλματα ή αθλητικές δραστηριότητες). Η καταπόνηση αυτή μπορεί να προκαλέσει βλάβες του αρθρικού χόνδρου της επιγονατίδος, που προκαλεί πόνο.
Τι είναι
Η χονδροπάθεια της επιγονατίδος, που ονομάζεται και χονδρομαλάκυνση και επιγονατιδομηριαία αρθρίτιδα, είναι βλάβη του αρθρικού χόνδρου της επιγονατίδος ή λόγω υπερβολικής καταπόνησης ή λόγω εξασθένησης της δράσης του τετρακεφάλου μυός (οπότε μετατοπίζεται χαμηλότερα και δεν αντιστοιχεί στην μηριαία τροχηλία) ή λόγω τραυματισμού ή λόγω κακής θέσης σε σχέση με την μηριαία τροχηλία.
Πώς εμφανίζεται
Η χονδροπάθεια της επιγονατίδας εμφανίζεται σαν πόνος στην πρόσθια επιφάνεια του γόνατος, στην κάθοδο σκάλας, στην έγερση από κάθισμα και σαν δυσχέρεια, αλλαγής θέσης του γόνατος (πόνος) από θέση κάμψης σε έκταση, οπότε δημιουργείται και κάποιος κριγμός. Το χαρακτηριστικό είναι ότι ο ασθενής δεν μπορεί να μένει καθιστός επί μακρόν, με κεκαμμένο το γόνατο. Πρέπει να το τεντώσει.
Πώς ελέγχεται
Η χονδροπάθεια της επιγονατίδος συγχέεται με άλλες παθήσεις του γόνατος, όπως η ρήξη μηνίσκου, βλάβη αρθρικού χόνδρου, αρθρίτιδα γόνατος κ.ά.
Στην χονδροπάθεια της επιγονατίδος το γόνατο έχει ανώδυνη, πλήρη κάμψη (130⁰) και έκταση (0⁰). Σε πρηνή θέση με το γόνατο κεκαμμένο, στρίβοντας το πόδι έσω-έξω δεν προκαλείται πόνος. Όμοιος πόνος με τον πόνο του ασθενή παράγεται ενώ πιέζουμε την επιγονατίδα με τον τετρακέφαλο σε σύσπαση. Αυτό είναι χαρακτηριστικό εύρημα στην αρθροπάθεια της επιγονατίδος.
Πώς αντιμετωπίζεται
Ο πιο απλός τρόπος θεραπείας του πόνου της επιγονατίδος είναι η αύξηση της δύναμης του τετρακεφάλου μυός, ώστε να «έλθει» η επιγονατίδα σε κατάλληλη θέση και να μην «τρίβεται».
Η ασκήσεις του τετρακεφάλου πρέπει να είναι ισομετρικές και προοδευτικά γίνονται με βάρος. (Ισομετρική άσκηση σημαίνει το σκέλος να σηκώνεται και να κατεβαίνει τεντωμένο).
Η κάθε άσκηση διαρκεί 10 δευτερόλεπτα και οι επαναλήψεις αρχίζουν από 10 και φθάνουν τις 30, τρεις φορές την ημέρα. Όταν αρχίζει η χρήση βάρους ξεκινούμε από 250gr και φθάνουμε μέχρι 2 ½ κιλά.
Εάν τα ενοχλήματα επιμένουν, χρειάζεται ακτινογραφία επιγονατίδων κατ’ εφαπτωμένη, γιατί μερικές φορές η επιγονατίδα έχει θέση ανώμαλη εν σχέση με την τροχηλία και «τρίβεται». Σ’ αυτές τις περιπτώσεις χρειάζεται χειρουργική θεραπεία.
Λέξεις κλειδιά:
– Χονδροπάθεια επιγονατίδος
– Χονδρομαλάκυνση επιγονατίδος
– Επιγονατιδομηριαία αρθρίτιδα
