Ο υπουργός Υγείας, Άδωνις Γεωργιάδης, στη σημερινή συνέντευξη Τύπου που παραχώρησε, ανακοίνωσε την εντατικοποίηση των μέτρων για την καταπολέμηση της υπερσυνταγογράφησης φαρμάκων, υπογραμμίζοντας τη σοβαρότητα του προβλήματος και τονίζοντας την ανάγκη αυστηρότερων ελέγχων.
Το Newsbeast επικοινώνησε με τον πρόεδρο του Πανελλήνιου Ιατρικού Συλλόγου, Αθανάσιο Εξαδάκτυλο, ο οποίος μας παρέπεμψε σε δελτίο τύπου που θα αποστείλει ο Π.Ι.Σ. αύριο, Πέμπτη, για το θέμα αυτό.
Θυμίζουμε ότι ο υπουργός προχώρησε σε αυστηρή κριτική προς ορισμένους γιατρούς, χαρακτηρίζοντας «ανόητους» όσους προβαίνουν σε υπερσυνταγογράφηση. Επεσήμανε ότι η υπερσυνταγογράφηση δεν συνάδει με το ιατρικό ήθος και ότι αυτοί οι λίγοι γιατροί που παραβαίνουν τους κανόνες θα αντιμετωπίσουν αυστηρές συνέπειες.
Σύμφωνα με τα αποτελέσματα των ελέγχων με τη χρήση των νέων συστημάτων κατά της απάτης που ανέπτυξε η ΗΔΙΚΑ, εντοπίστηκαν τουλάχιστον 100 ύποπτες περιπτώσεις υπερσυνταγογράφησης εις βάρος του ΕΟΠΥΥ. Ενδεικτικά, το πρώτο οκτάμηνο του έτους, οι συγκεκριμένοι ιατροί συνταγογράφησαν από 250 έως 422 διαφορετικά φαρμακευτικά σκευάσματα ανά ασθενή, με συνολικές ποσότητες που κυμαίνονταν από 250 έως 1.630 τεμάχια.
Ο κ. Γεωργιάδης υπογράμμισε επίσης ότι η μείωση της σπατάλης σε φάρμακα είναι ζήτημα υψίστης σημασίας, καθώς η εξοικονόμηση πόρων μπορεί να κατευθυνθεί σε νέες και καινοτόμες θεραπείες για τους ασθενείς. «Η καταπολέμηση της σπατάλης θα φέρει εξοικονόμηση πόρων και θα προσφέρει στους ασθενείς νέες καινοτόμες θεραπείες», σημείωσε, υπογραμμίζοντας ότι η ορθή χρήση των πόρων του συστήματος υγείας είναι προς όφελος όλων.
Ο υπουργός Υγείας ανέφερε συγκεκριμένα ότι έχουν ήδη γίνει ενέργειες για τον έλεγχο της υπερσυνταγογράφησης σε πραγματικό χρόνο. Η ΗΔΙΚΑ έχει διεξάγει ασκήσεις ελέγχου σε αριθμούς μητρώου ασθενών (ΑΜΚΑ), όπου εντοπίστηκαν περιπτώσεις υπερσυνταγογράφησης, και η αντίδραση των αρμόδιων αρχών ήταν άμεση.
Παράλληλα, ο κ. Γεωργιάδης ανέφερε ότι πολλές από αυτές τις περιπτώσεις συνδέονται με παράνομες παράλληλες εξαγωγές φαρμάκων, οι οποίες πλήττουν το σύστημα υγείας και την πρόσβαση των ασθενών σε βασικά φάρμακα. Ο υπουργός τόνισε ότι «όλοι οι μηχανισμοί του κράτους θα ασχοληθούν συστηματικά με τον έλεγχο κάθε μίας από αυτές τις περιπτώσεις», διασφαλίζοντας ότι οι υπεύθυνοι θα τιμωρηθούν αυστηρά.
Τα μοτίβα υπερσυνταγογράφησης
Οι παραβάσεις που εντοπίστηκαν αφορούσαν διάφορα μοτίβα υπερσυνταγογράφησης, τα οποία είναι ενδεικτικά της κατάχρησης που συμβαίνει σε ορισμένες περιπτώσεις. Μεταξύ των πιο χαρακτηριστικών παραβάσεων ήταν η συνταγογράφηση μεγάλων ποσοτήτων φαρμάκων για την αντιμετώπιση συγκεκριμένων παθήσεων, η παροχή φαρμάκων για χρονικές περιόδους πολύ μεγαλύτερες από τις συνήθεις κλινικές πρακτικές και ιατρικές οδηγίες, καθώς και η ασυνήθιστα συχνή ανανέωση συνταγών χωρίς επαρκή ιατρική αιτιολόγηση.
Επιπλέον, εντοπίστηκαν περιπτώσεις όπου μικρές ποσότητες φαρμάκων συνταγογραφούνταν επανειλημμένα, κάτι που υποδήλωνε πιθανή κατάχρηση των φαρμάκων. Μια άλλη χαρακτηριστική παράβαση ήταν η συγκέντρωση συνταγών σε συγκεκριμένα φαρμακεία, γεγονός που υποδηλώνει την πιθανή ύπαρξη συμφωνιών μεταξύ γιατρών και φαρμακείων. Υπήρχαν επίσης περιπτώσεις συχνής συνταγογράφησης σε συγκεκριμένους ασθενείς χωρίς σαφή ιατρική αιτιολόγηση, στοιχείο που δείχνει την πιθανότητα κακόβουλων πρακτικών.
Ο κ. Γεωργιάδης έκανε λόγο για συγκεκριμένα παραδείγματα παραβατικής συμπεριφοράς γιατρών σε διάφορες περιοχές της Ελλάδας, αποκαλύπτοντας χαρακτηριστικές περιπτώσεις που ήρθαν στο φως. Για παράδειγμα, παθολόγος στη Γλυφάδα συνταγογράφησε 221 διαφορετικά σκευάσματα, συνολικού αριθμού 1.621 τεμαχίων, στη μητέρα της, ενώ όλα εκτελέστηκαν στο ίδιο φαρμακείο. Αντίστοιχα, παθολόγος σε Κέντρο Υγείας στη Μυτιλήνη συνταγογράφησε μόνο κατά τις βραδινές ώρες 705 διαφορετικά φάρμακα, συνολικού αριθμού 1.818 τεμαχίων, στον σύζυγό της, στις κόρες της, αλλά και στον εαυτό της.
Ο υπουργός ανέφερε επίσης παραδείγματα άλλων γιατρών, όπως καρδιολόγο στη Νέα Μηχανιώνα που συνταγογράφησε 500 διαφορετικά σκευάσματα σε δύο αλλοδαπούς, καθώς και γενικό ιατρό στη Μυτιλήνη που συνταγογράφησε 258 φάρμακα σε συγγενή του, με όλες τις συνταγές να εκτελούνται στο φαρμακείο ενός συγγενή του ασθενούς. Άλλες περιπτώσεις αφορούσαν παιδιάτρους, ψυχιάτρους και ορθοπεδικούς, που συνταγογραφούσαν μεγάλες ποσότητες φαρμάκων χωρίς επαρκή λόγο.
Ο Υπουργός Υγείας Άδωνις Γεωργιάδης δήλωσε:
«Αυτές είναι οι πιο εξόφθαλμες περιπτώσεις που επιλέξαμε να παρουσιάσουμε. Λυπάμαι γι΄ αυτά που βρήκαμε και μάλιστα από τις πρώτες ημέρες εφαρμογής των νέων συστημάτων, που εγκαταστήσαμε στην ΗΔΙΚΑ. Θέλω να πω στους γιατρούς που μας παρακολουθούν ότι με τα συστήματα ηλεκτρονικής συνταγογράφησης που πλέον είναι στην διάθεση του υπουργείου Υγείας και του ελληνικού κράτους δεν υπάρχει περίπτωση να ξεφύγει κανένας. Στέλνω σαφές μήνυμα: Σταματήστε να το κάνετε, θα σας πιάσουμε όλους. Προς Θεού, δεν κατηγορούμε συλλήβδην το ιατρικό σώμα. Μιλάμε για ένα πολύ μικρό κλάσμα γιατρών μπροστά σε χιλιάδες γιατρούς που κάνουν ευόρκως τη δουλειά τους. Το πρώτο μέτρο που λάβαμε είναι να μπλοκάρουμε τη συνταγογράφησή τους, αυτό είναι αυτονόητο. Όμως δεν φτάνει αυτό. Εχουν ήδη δοθεί τα στοιχεία στον ΕΟΠΥΥ που θα κάνει τον πιο ενδελεχή έλεγχο. Θα γίνουν καταλογισμοί για όλα αυτά, δεν πρόκειται να μην πληρωθούν αυτά τα χρήματα με κάποιο τρόπο πίσω στο ελληνικό κράτος».
Ο υπουργός Υγείας κατέληξε με την προειδοποίηση ότι οι έλεγχοι θα συνεχιστούν και ότι οι παραβάτες γιατροί θα αντιμετωπίσουν αυστηρές συνέπειες. «Μπορούμε να πάμε πίσω και να ελέγξουμε τους γιατρούς για το τι έγραψαν από το 2014», τόνισε, ενώ προειδοποίησε τους παραβάτες ότι «θα τους πιάσουμε όλους». Τόνισε επίσης ότι αν οι ασθενείς είχαν λάβει όλα τα φάρμακα που τους έχουν συνταγογραφηθεί, θα είχαν υποστεί σοβαρές επιπτώσεις στην υγεία τους.
Η Διοικήτρια και Πρόεδρος του Εθνικού Οργανισμού Παροχής Υπηρεσιών Υγείας (ΕΟΠΥΥ) Θεανώ Καρποδίνη, δήλωσε:
«Ο Υπουργός Υγείας Άδωνις Γεωργιάδης, από τον Απρίλιο του 2024, αναμόρφωσε το θεσμικό πλαίσιο επιβολής κυρώσεων και ποινών για γιατρούς και φαρμακοποιούς κάνοντας τρεις σημαντικές παρεμβάσεις. Μας έδωσε τη δυνατότητα για τους γιατρούς που υπερβαίνουν τα όρια του μηνιαίου πλαφόν συνταγογράφησης, να μπορούμε να έχουμε μια πιο ευέλικτη διαδικασία που απευθείας μας δίνεται η δυνατότητα να καταλογίζουμε ποινές χωρίς να χρειάζεται να παραπέμψουμε αυτές τις περιπτώσεις στην Επιτροπή Ελέγχου Συνταγογραφίας. Δίνεται επίσης η δυνατότητα ad hoc ελέγχων. Αυτό μας δίνει μεγαλύτερη ευελιξία για να μπορούμε με αποφάσεις του Δ.Σ του ΕΟΠΥΥ να παραπέμπουμε στην Επιτροπή Συνταγογραφίας και πράγματα τα οποία δεν είναι μέσα στη διαδικασία που είναι θεσπισμένη όταν και εφόσον υφίστανται ισχυρές ενδείξεις παραβατικής συνταγογράφησης και απάτης. Επίσης, μας έδωσε τη δυνατότητα να εξειδικεύσουμε τους δείκτες παραβατικότητας και στα φαρμακεία. Να μην χρειάζεται δηλαδή νομοθετική παρέμβαση. Με την εξουσιοδοτική που έχουμε μπορούμε όπου βλέπουμε ότι ανοίχτηκε ένα νέο παράθυρο παραβατικότητας, αμέσως να παίρνουμε τα αναγκαία μέτρα. Εκτός από τη δυνατότητα για τη συνταγογράφηση των φαρμάκων, η σημαντικότερη καινοτομία που προέβλεψε ο Υπουργός είναι το αντίστοιχο πλαίσιο επιβολής κυρώσεων και ποινών και για τις διαγνωστικές εξετάσεις, και για τα ιατρολογικά προϊόντα και λοιπά».
Η Πρόεδρος & Διευθύνουσα Σύμβουλος της ΗΔΙΚΑ Α.Ε. Νίκη Τσούμα, δήλωσε:
«Θέλω να προσθέσω τη σημασία και τη συμβολή της τεχνολογίας και της πληροφορικής σε όλη αυτή τη δράση που γίνεται από το Υπουργείο Υγείας και τον ΕΟΠΥΥ. Η ΗΔΙΚΑ είναι οργανισμός ο οποίος παρέχει τα ψηφιακά εργαλεία. Τα συστήματα πληροφορικής πλέον από τη στιγμή που έχουμε περάσει στη ψηφιακή μεταρρύθμιση, είναι online και είναι ικανά να έχουν δεδομένα κωδικοποιημένα, να παρακολουθούν και να καταγράφουν σε οποιοδήποτε χρόνο γίνεται οποιαδήποτε συναλλαγή, έτσι ώστε να μπορούμε να εξάγουμε συμπεράσματα. Δουλεύουμε πάνω στο σύστημα της συνταγογράφησης, ένα εξελιγμένο σύστημα ΒΙ (business intelligent), το οποίο τροφοδοτείς με ερωτήματα και σου δίνει εκείνα τα στοιχεία που χρειάζεσαι. Όπως παράδειγμα πόσοι ή ποιοι ασθενείς έχουν μεγαλύτερο αριθμό από αυτόν σε συνταγές, πόσοι και ποιοι πολίτες έχουν μεγαλύτερο αριθμό από αυτόν τον συγκεκριμένο σε αυτό το φάρμακο, κτλ. Επίσης «τρέχουμε» και antifraud συστήματα, τα οποία είναι πιο εξελιγμένα και βρίσκουν συμπεριφορές παραβατικές και άρα, εκεί πάμε και βρίσκουμε τις περιπτώσεις απάτης».
