Αφού είναι τόσο συχνές οι μολύνσεις ακόμη και από τους επικίνδυνους HPV, υπάρχει λόγος ανησυχίας;

• Η μόλυνση από τους ιούς των ανθρωπίνων θηλωμάτων ή κονδυλωμάτων (Human Papilloma Viruses – HPV) είναι πολύ συνηθισμένη, ιδιαίτερα στους νέους.
• Υπάρχουν πολλοί διαφορετικοί τύποι HPV (περισσότεροι από 100). Μας ενδιαφέρουν όμως περίπου 35 HPV που μολύνουν το κατώτερο γεννητικό σύστημα ανδρών και γυναικών. Αυτοί ονομάζονται γεννητικοί τύποι των HPV και μεταδίδονται συνήθως με τη σεξουαλική επαφή. Διακρίνονται σε χαμηλού και υψηλού κινδύνου. Μόνο οι υψηλού κινδύνου HPV μπορούν να προκαλέσουν καρκινογένεση.
• Σήμερα γνωρίζουμε ότι δεν αρκεί η παρουσία ενός ογκογόνου HPV στο κατώτερο γεννητικό σύστημα για να προκληθεί καρκίνος. Πρέπει να μη λειτουργήσουν σωστά οι αμυντικοί μηχανισμοί του οργανισμού μας (το ανοσοποιητικό σύστημα και οι ογκοκατασταλτικοί μηχανισμοί). Έτσι εξηγείται γιατί η μόλυνση είναι πολύ συχνή στον πληθυσμό αλλά οι καρκίνοι είναι σχετικά σπάνιοι.
• Οι διεθνείς στατιστικές έχουν δείξει ότι η πιθανότητα που έχει μια νέα γυναίκα να μολυνθεί από κάποιον HPV κατά τη διάρκεια της ζωής της φθάνει μέχρι και σε 80%.
• Οι περισσότεροι άνθρωποι που έχουν μολυνθεί από HPV στα γεννητικά όργανα δεν το γνωρίζουν, επειδή η μόλυνση συνήθως δεν προκαλεί συμπτώματα. Έτσι εξηγείται η σιωπηλή επιδημία, που έχουμε σήμερα. Οι HPV μεταδίδονται από αδαείς φορείς. Ακόμη και η χρήση προφυλακτικού προφυλάσσει μόνο κατά 70%.
• Οι γυναίκες που ανακαλύπτουν ότι έχουν μολυνθεί από HPV δεν πρέπει να νοιώθουν άσχημα. Αφενός δεν φταίνε σε τίποτα, ούτε αυτές ούτε οι σύντροφοί τους και αφετέρου δεν κινδυνεύουν από καρκίνο τραχήλου μήτρας εάν παρακολουθούνται σωστά.

Πόσο κινδυνεύει μια γυναίκα από τους HPV;
Υπάρχει πρόληψη της μόλυνσης και των επιπλοκών της;
• Οι περισσότερες μολύνσεις από τους HPV είναι ασυμπτωματικές και υποχωρούν από μόνες τους, χωρίς θεραπεία. Στις περισσότερες νέες γυναίκες η μόλυνση, ακόμη και από τους HPV υψηλού κινδύνου, καταστέλλεται μέσα σε 2-3 χρόνια. Όμως σε ποσοστό μέχρι και 10% των νεαρών γυναικών και περίπου στο 10-20% των γυναικών άνω των 30 ετών, η μόλυνση από τους ογκογόνους HPV δεν καθίσταται δυνατόν να κατασταλεί από το ανοσοποιητικό τους σύστημα. Αυτές οι γυναίκες χρειάζονται συχνότερη παρακολούθηση επειδή βρίσκονται σε αυξημένο κίνδυνο για εμφάνιση προκαρκινικών αλλοιώσεων και καρκίνων στο μέλλον. Μιλάμε μόνο για αυξημένο κίνδυνο, αν εξακολουθήσουν δηλαδή να μη λειτουργούν σωστά το ανοσοποιητικό τους σύστημα και οι ογκοκατασταλτικοί τους μηχανισμοί.
• Ο κίνδυνος για καρκινογένεση αφορά κυρίως τον τράχηλο της μήτρας.
• Ευτυχώς για τις γυναίκες, συνήθως προηγούνται του καρκίνου οι προκαρκινικές αλλοιώσεις του τραχήλου της μήτρας (CIN 2-3 ή HSIL), τις οποίες μπορούμε να ανιχνεύσουμε με τεστ Παπανικολάου και κολποσκόπηση και να τις αφαιρέσουμε. Υπολογίζεται ότι μεσολαβούν 10-30 χρόνια από την αρχική HPV-μόλυνση μέχρι τον καρκίνο!
• Η ανίχνευση των προκαρκινικών αλλοιώσεων με τεστ Παπανικολάου και κολποσκόπηση λέγεται δευτερογενής πρόληψη.
• Σήμερα υπάρχει και πρωτογενής πρόληψη με τη χρήση των εμβολίων. Εάν ένα κορίτσι εμβολιασθεί πριν να εκτεθεί στον ιό, αποκτά αντισώματα και ο HPV δεν μπορεί να της προκαλέσει μόλυνση, φλεγμονή και ενδεχόμενη καρκινογένεση. Όμως τα εμβόλια που κυκλοφορούν δεν προφυλάσσουν από όλους τους ογκογόνους HPV. Κάτι τέτοιο δεν είναι τεχνικά εφικτό προς το παρόν. Προφυλάσσουν από τους πιο συχνούς καρκινογόνους HPV. Υπολογίζεται ότι η κάλυψη που προσφέρουν για μελλοντική καρκινογένεση είναι 70-75%.
• Ο συνδυασμός πρωτογενούς πρόληψης με εμβόλιο και δευτερογενούς πρόληψης με τεστ Παπανικολάου, κολποσκόπηση και μοριακά τεστ είναι σίγουρο ότι θα μειώσει θεαματικά της επιπτώσεις της μόλυνσης από HPV.