Η εξέταση των μαθητών Α’ Λυκείου στις ξένες γλώσσες

Οδηγίες εξέδωσε το Ινστιτούτο Εκπαιδευτικής Πολιτικής για τη διαμόρφωση των θεμάτων των ξένων γλωσσών στα οποία θα εξεταστούν οι μαθητές της Α’ τάξης.

Για τις προαγωγικές εξετάσεις της Α΄ Λυκείου του σχολικού έτους 2013-14 έχουν ληφθεί υπόψη τα Α.Π. του Λυκείου, το ΠΔ 60 (ΦΕΚ 66/30-3-2006) και τα εγκεκριμένα εγχειρίδια για τη διδασκαλία της αγγλικής, γαλλικής και γερμανικής στην Α΄ Λυκείου (σχ. Έτους 13-14).

Περιλαμβάνονται τέσσερα (4) θέματα (ή άλλως δοκιμασίες) διαβαθμισμένης δυσκολίας με στόχο τον έλεγχο κατανόησης και παραγωγής γραπτού λόγου, καθώς και τις λεξικογραμματικές γνώσεις των μαθητών. Τα θέματα ορίζονται ως εξής:

Θέματα από τον διδάσκοντα:

Θέμα 1. Κατανόηση γραπτού λόγου

Δίδεται στους μαθητές διδαγμένο κείμενο

α) 180-350 λέξεων για τα Αγγλικά

β) 150-180 λέξεων για τα Γαλλικά και Γερμανικά

Το κείμενο συνοδεύεται από μία δοκιμασία με δέκα (10) ερωτήματα που αποσκοπούν στον έλεγχο σφαιρικής κατανόησης ή/και (β) κατανόησης επιμέρους μηνυμάτων και πληροφοριών του κειμένου ( 30% της βαθμολογίας).

Θέμα 2α. Λεξικογραμματική

Δίνεται μία (1) δοκιμασία που αποσκοπεί στον έλεγχο λεξιλογικής ικανότητας με 10 επιμέρους ερωτήματα για την Αγγλική και 5 για τη Γαλλική και τη Γερμανική. Πρόκειται για ερωτήματα συμπλήρωσης (20% της βαθμολογίας).

Θέματα από την Τράπεζα Θεμάτων

Θέμα 2β. Λεξικογραμματική

Δίδεται μία (1) δοκιμασία που αποσκοπεί στον έλεγχο γραμματικής ικανότητας με 10 επιμέρους ερωτήματα για την Αγγλική και 5 για τη Γαλλική και τη Γερμανική. Πρόκειται για ερωτήματα επιλογής (20% της βαθμολογίας).

Θέμα 3. Παραγωγή γραπτού λόγου

Οι μαθητές καλούνται να γράψουν ένα κείμενο, έκτασης 120-150 λέξεων στην Αγγλική και 80-120 λέξεων στη Γαλλική και Γερμανική, σύμφωνα με πληροφορίες, παροτρύνσεις, ή/και οδηγίες που παρέχονται στην ξένη γλώσσα και οι οποίες ορίζουν με σαφήνεια το συγκεκριμένο πλαίσιο της παραγωγής του – δηλαδή, ποιος γράφει σε ποιον και για ποιον σκοπό (30% της βαθμολογίας).

Θέματα που εκπονεί ο διδάσκων και θέματα που εξάγει από την Τ.Θ.

Τα θέματα, τα οποία είναι διαβαθμισμένης δυσκολίας, ορίζονται κατά 50% με κλήρωση από Τράπεζα Θεμάτων (Τ.Θ.) και κατά 50% από το διδάσκοντα. Στην προκειμένη περίπτωση τα θέματα 1 & 2α ορίζονται από τον διδάσκοντα, ενώ τα θέματα 2β και 3 κληρώνονται από την Τράπεζα Θεμάτων. Οι δοκιμασίες θα είναι σταθμισμένες και ευθυγραμμισμένες με τα επίπεδα γλωσσομάθειας της 6βαθμης κλίμακας του Συμβουλίου της Ευρώπης (ΣτΕ), ώστε να είναι εφικτός ο έγκυρος έλεγχος γνώσεων/δεξιοτήτων.

Χρόνος εξέτασης

Ο συνολικός χρόνος εξέτασης είναι 120 λεπτά και αυτό πρέπει να ληφθεί υπόψη στην επιλογή και στην εκπόνηση θεμάτων από τον εκπαιδευτικό.

Βαθμολόγηση

Η βαθμολόγηση της εξέτασης των ξένων γλωσσών υιοθετεί τη μέτρηση της βαθμολογίας στην κλίμακα του 20 όπως και στα άλλα μαθήματα του Λυκείου και καταλήγει σε αυτή μετά από αναγωγή των μονάδων από την κλίμακα του 100.

Η βαθμολόγηση του παραγόμενου κειμένου (Θέμα 3) γίνεται μέσω κοινής σχάρας βαθμολόγησης (με άριστα τις 30 μονάδες στην κλίμακα του 100), η οποία περιλαμβάνει τα κριτήρια αξιολόγησης και τους περιγραφητές τους (βλ. Παράρτημα 2: Σχάρα βαθμολόγησης και κριτήρια αξιολόγησης).

Επίπεδο γλωσσομάθειας που ελέγχουν τα θέματα

Με βάση την ύλη που περιλαμβάνεται στα εγκεκριμένα εγχειρίδια που χρησιμοποιούνται στα μαθήματα των ξένων γλωσσών, τα θέματα ελέγχουν:

Επίπεδο γλωσσομάθειας από Β1 έως Β2 στην Αγγλική.
Επίπεδο γλωσσομάθειας από Α1- έως Α1+ στη Γαλλική και τη Γερμανική.

Τύποι δοκιμασιών

Όσον αφορά τους τύπους των δοκιμασιών όπως προκύπτει από τον οδηγό μπορούν να συμπεριλαμβάνονται δοκιμασίες «σωστού-λάθους», «πολλαπλών – επιλογών», «αντιστοίχισης», «συμπλήρωσης μέσω επιλογής», «κλειστές – ανοιχτές απαντήσεις».

Το τρίτο θέμα, «παραγωγή γραπτού λόγου» έχει σκοπό να ελέγξει την ικανότητα του εξεταζόμενου να παράξει κείμενο συνεχούς λόγου (π.χ. προσωπικό σημείωμα, email, μήνυμα για φόρουμ, κτλ.) έκτασης 120-150 λέξεων. Για το παραγόμενο κείμενο ορίζεται απαραίτητα το συγκειμενικό πλαίσιο της παραγωγής στην οδηγία της δοκιμασίας. Το κείμενο που παράγεται από τον εξεταζόμενο βαθμολογείται βάσει των κριτηρίων αξιολόγησης στη σχάρα βαθμολόγησης που ακολουθεί.

Παραγωγή γραπτού λόγου

Κριτήρια αξιολόγησης και σχάρα βαθμολόγησης

Το καθένα από τα παρακάτω έξι (6) κριτήρια βαθμολογείται σε κλίμακα 1-5 (από 1 = μη ικανοποιητικό, έως 5 = άριστο). Ο τελικός βαθμός του θέματος είναι το άθροισμα των βαθμών των επιμέρους κριτηρίων με μέγιστο αριθμό μονάδων το 30.

ΚΡΙΤΗΡΙΑ	1	2	3	4	5
1.   Κάλυψη του θέματος Το γραπτό του εξεταζόμενου καλύπτει το θέμα και επιτυγχάνει τον επικοινωνιακό σκοπό όπως ορίζεται στην οδηγία/παρότρυνση (λ.χ. να προσκαλέσει, να παραπονεθεί, να υποστηρίξει μια άποψη, να ζητήσει εξηγήσεις)
2.   Κειμενικά χαρακτηριστικά Το κείμενο που παρήγαγε ο εξεταζόμενος έχει τα γλωσσικά χαρακτηριστικά του είδους του κειμένου που του ζητήθηκε να γράψει (λ.χ. e-mail, επιστολή, αναφορά, άρθρο εφημερίδας, κτλ.) και είναι οργανωμένο με τρόπο που ταιριάζει στο ζητούμενο είδος κειμένου
3.  Συνεκτικότητα και συνοχή κειμένου Το κείμενο περιλαμβάνει τις σωστές και κατάλληλες συνδετικές λέξεις ή εκφράσεις για τη σύνδεση προτάσεων, παραγράφων, κτλ. Οι πληροφορίες που περιλαμβάνονται στο γραπτό του εξεταζόμενου παρουσιάζονται με μια λογική σειρά.
4.  Λεξιλογικές επιλογές Οι λέξεις και εκφράσεις αποδίδουν το σωστό νόημα και είναι κατάλληλες για το κείμενο που έχει παραχθεί.
5.  Γραμματικές επιλογές Χρησιμοποιείται ποικιλία απλών ή/και σύνθετων δομών, όπως ταιριάζει στο κείμενο που ζητά η οδηγία/παρότρυνση. Η γλώσσα που χρησιμοποιείται είναι γραμματικά και συντακτικά σωστή. Τα τυχόν γραμματικά ή συντακτικά λάθη παραβιάζουν κάποιους τυπικούς κανόνες της γλώσσας, αλλά δεν αλλοιώνουν το νόημα του κειμένου.
1.   Στίξη και ορθογραφία Η ορθογραφία είναι σωστή και τα τυχόν ορθογραφικά λάθη είναι απλά σε επίπεδο τύπου και δεν προκαλούν πρόβλημα επικοινωνίας. Η ορθογραφία των λέξεων δεν αλλοιώνει το νόημά τους. Παράλληλα, το κείμενο ακολουθεί τους κανόνες στίξης ώστε να διευκολύνουν την επικοινωνία και την ομαλή μετάδοση των ιδεών.
ΣΥΝΟΛΟ

Πότε ο μαθητής μηδενίζεται στην παραγωγή γραπτού λόγου

Το γραπτό της δοκιμασίας 3 μηδενίζεται σε μία ή περισσότερες από τις παρακάτω περιπτώσεις:

1. Κενή κόλλα

2. Μη αναγνώσιμη γραφή (δυσανάγνωστο κείμενο, σε βαθμό που ο βαθμολογητής αδυνατεί να το διαβάσει)

3. Ακατανόητο κείμενο (αποτελούμενο από ασύνδετες λέξεις και φράσεις χωρίς νόημα)

4. Ανεπαρκής έκταση κειμένου (κείμενο που δεν δίνει αρκετά στοιχεία στον βαθμολογητή ώστε να αξιολογήσει τα επιμέρους κριτήρια)

Για αναλυτικές πληροφορίες και παραδείγματα θεμάτων μπορούν οι ενδιαφερόμενοι να ανατρέξουν στις αναλυτικές οδηγίες που έχει αναρτήσει η διεύθυνση δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης Φθιώτιδας.