Πώς θα χρησιμοποιείτε με ασφάλεια τα χημικά προϊόντα στο σπίτι

Απορρυπαντικά, προϊόντα καθαρισμού, γυαλιστικά, εντομοκτόνα είναι μόνο μερικά από τα χημικά προϊόντα που υπάρχουν σε κάθε σπίτι για να κάνουν τη ζωή μας πιο εύκολη. Όμως, ειδικά τα προϊόντα αυτά, μπορεί να αποδειχθούν απειλητικά για την υγεία μας ή και για την ίδια τη ζωή μας αν τα χρησιμοποιήσουμε με λανθασμένο τρόπο. Για τον λόγο αυτό πρέπει να χρησιμοποιούνται με προσοχή, σύμφωνα με τις οδηγίες που τα ίδια δίνουν στις συσκευασίες τους, ενώ πρέπει να φυλάσσονται σε μέρος καλά προστατευμένο και χωρίς εύκολη πρόσβαση -ιδίως όταν στο σπίτι υπάρχουν μικρά παιδιά ή κατοικίδια.

Οι βασικές αρχές που πρέπει να έχετε υπόψη όταν χρησιμοποιείτε ένα δυνητικά επικίνδυνο προϊόν, είναι οι εξής:

• Να αποθηκεύετε τα χημικά προϊόντα σωστά, σύμφωνα με τις οδηγίες που αναφέρονται στις ετικέτες τους. Για παράδειγμα, οι εύφλεκτες χημικές ουσίες πρέπει να φυλάσσονται σε δροσερό, ξηρό μέρος, μακριά από εστίες θερμότητας και από το ηλιακό φως. Κάποιες χημικές ουσίες όπως τα οξέα, πρέπει να αποθηκεύονται χωριστά το ένα από το άλλο.
• Διαβάστε προσεκτικά τη λίστα με τα συστατικά οποιουδήποτε προϊόντος ή χημικής ουσίας χρησιμοποιείτε. Η ετικέτα μπορεί επίσης να σας πει αν απαιτείται προστατευτικός εξοπλισμός κατά τη χρήση, ποιος είναι αυτός και πώς να αντιδράσετε σε περίπτωση που κάτι πάει λάθος.
• Προμηθευτείτε τον κατάλληλο ατομικό προστατευτικό εξοπλισμό για τη χρήση τέτοιων προϊόντων, όπως γάντια ή μάσκες.
• Να ακολουθείτε πάντα τις οδηγίες χρήσης που αναγράφονται στη συσκευασία τους. Μην κάνετε «εκπτώσεις» σε αυτό το θέμα, όση πείρα κι αν έχετε στη χρήση συγκεκριμένων προϊόντων.
• Μην ανακατεύετε και μη συνδυάζετε χημικά υλικά, εκτός κι αν είστε απολύτως βέβαιοι ότι μπορείτε να το κάνετε με ασφάλεια. Πολλά προϊόντα μπορούν, όταν συνδυάζονται, να απελευθερώσουν λ.χ. δηλητηριώδεις αναθυμιάσεις.
• Μην πετάτε άδειες συσκευασίες χημικών προϊόντων σε υπονόμους ή αποχετεύσεις. Ακολουθήστε τις οδηγίες που αναγράφονται στη συσκευασία για τον σκοπό αυτό.
• Μην αποθηκεύετε χημικά προϊόντα σε διαφορετική συσκευασία – να τα διατηρείτε είτε στη δική τους συσκευασία είτε, αν χρειαστεί, σε συσκευασία που είναι κατάλληλη για το συγκεκριμένο προϊόν.
• Να πλένετε πάντα σχολαστικά τα χέρια σας αφότου χρησιμοποιήσετε οποιοδήποτε χημικό υλικό.
  Σε περίπτωση που κάτι πάει λάθος και συμβεί ατύχημα, επικοινωνήστε αμέσως με το Κέντρο Δηλητηριάσεων του Υπουργείο Υγείας (τηλ. 210 7793777) και ζητήστε ιατρική βοήθεια.

Αφήσαμε για το τέλος τη σημαντικότερη ίσως συμβουλή: Να γνωρίζετε τα επικίνδυνα υλικά με τα οποία έρχεστε σε επαφή ή χρησιμοποιείτε. Κάθε χημικό προϊόν έχει στην ετικέτα του ένα από τα παρακάτω σύμβολα, που έχει ορίσει ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός Χημικών Προϊόντων (ΕCHA) της Ευρωπαϊκής Ένωσης και που σας δίνει τις απαραίτητες πληροφορίες για την ορθή χρήση του προϊόντος:

• Αέριο υπό πίεση. Σύμβολο: Φιάλη αερίου. Σημαίνει ότι: 1. Περιέχει αέριο υπό πίεση και ότι, εάν θερμανθεί, μπορεί να εκραγεί. 2. Περιέχει αέριο υπό ψύξη και μπορεί να προκαλέσει εγκαύματα ψύχους ή τραυματισμό. Το συγκεκριμένο προϊόν πρέπει να προστατεύεται από τις ηλιακές ακτίνες και όταν το χρησιμοποιείτε, πρέπει να φοράτε μονωτικά γάντια προστασίας από το ψύχος, προστατευτική μάσκα, προστατευτικά γυαλιά.
• Εκρηκτικό. Σύμβολο: Εκρηγνυόμενη βόμβα. Σημαίνει ότι υπάρχει κίνδυνος έκρηξης ή πυρκαγιάς. Είναι μάλλον απίθανο να το συναντήσουμε σε οικιακά χημικά προϊόντα καθώς με αυτό σημαίνονται πυροτεχνήματα ή πυρομαχικά.
• Οξειδωτικό. Σύμβολο: Φλόγα υπεράνω κύκλου. Σημαίνει ότι μπορεί να προκαλέσει ή να αναζωπυρώσει πυρκαγιά ή να προκαλέσει έκρηξη. Το σύμβολο αυτό θα το βρείτε σε λευκαντικά και σε οξυγόνο που χρησιμοποιείται για ιατρικούς σκοπούς. Πρέπει να κρατάτε το προϊόν μακριά από θερμότητα, σπινθήρες και θερμές επιφάνειες, να μην καπνίζετε όταν το χρησιμοποιείτε και κατά τη χρήση του πρέπει να φοράτε προστατευτικά γάντια, προστατευτικά ενδύματα και μέσα ατομικής προστασίας για τα μάτια και το πρόσωπο.
• Εύφλεκτο. Σύμβολο: Φλόγα. Σημαίνει ότι το προϊόν είναι εξαιρετικά εύφλεκτο. Το σύμβολο αυτό θα το συναντήσετε σε αρκετά προϊόντα (λ.χ. φιάλες οινοπνεύματος). Κατά τη χρήση του θα πρέπει να μη βρίσκεστε κοντά σε φλόγες ή πηγές θερμότητας και να μην καπνίζετε. Αυτά τα προϊόντα θα πρέπει να τα αποθηκεύετε σε δροσερό και σκοτεινό μέρος, και να μένουν ερμητικά κλειστά.
• Διαβρωτικό. Σύμβολο: Διάβρωση. Σημαίνει ότι το συγκεκριμένο προϊόν (λ.χ. καθαριστικά αποχετεύσεων) μπορεί να διαβρώσει μέταλλα και να προκαλέσει σοβαρά εγκαύματα και οφθαλμικές βλάβες. Κατά τη χρήση τους δεν θα πρέπει να αναπνεύσετε σκόνη, αναθυμιάσεις, αέρια, σταγονίδια ή ατμούς από τα προϊόντα αυτά και θα πρέπει να φοράτε προστατευτικά γάντια, προστατευτικά ενδύματα και μέσα ατομικής προστασίας για τα μάτια και το πρόσωπο. Να πλένετε καλά τα χέρια σας μετά τη χρήση.
• Κίνδυνος για την υγεία. Σύμβολο: Θαυμαστικό. Είναι η σήμανση που θα συναντήσετε πιο συχνά απ’ όλες (λ.χ. σε απορρυπαντικά, καθαριστικά). Σημαίνει ότι το προϊόν αυτό μπορεί να προκαλέσει ερεθισμό της αναπνευστικής οδού, να προκαλέσει υπνηλία ή ζάλη, αλλεργική δερματική αντίδραση, σοβαρό οφθαλμικό ερεθισμό και ερεθισμό του δέρματος. Αποφεύγετε να αναπνέετε σκόνη, αναθυμιάσεις, αέρια, σταγονίδια ή ατμούς από τα προϊόντα αυτά και να τα χρησιμοποιείτε μόνο σε ανοιχτό ή καλά αεριζόμενο χώρο, φορώντας προστατευτικά γάντια, προστατευτικά ενδύματα, μέσα ατομικής προστασίας για τα μάτια και το πρόσωπο. Μην τρώτε, πίνετε ή καπνίζετε, όταν χρησιμοποιείτε τέτοια προϊόντα.
• Οξεία τοξικότητα. Σύμβολο: Νεκροκεφαλή με διασταυρούμενα οστά. Θα το συναντήσετε σε λιπάσματα, εντομοκτόνα κ.ά. και σημαίνει ότι το προϊόν είναι τοξικό ή θανατηφόρο. Κατά τη χρήση του προϊόντος φορέστε κατάλληλο προστατευτικό εξοπλισμό και φροντίστε να μην έρθει σε επαφή με τα μάτια, με το δέρμα ή με τα ρούχα και να μην αναπνέετε σκόνη, αναθυμιάσεις, αέρια, σταγονίδια ή ατμούς. Μην τρώτε, μην πίνετε και μην καπνίζετε όταν χρησιμοποιείτε τέτοια προϊόντα και να τα χρησιμοποιείτε μόνο σε ανοικτό ή καλά αεριζόμενο χώρο. Μετά τη χρήση, πλύνετε σχολαστικά τα χέρια σας.
• Σοβαρός κίνδυνος για την υγεία. Σύμβολο: Κίνδυνος για την υγεία. Θα συναντήσετε αυτή τη σήμανση σε δοχεία βενζίνης, λαδιού για σόμπες κ.ά. και σημαίνει ότι το προϊόν αυτό μπορεί να προκαλέσει θάνατο σε περίπτωση κατάποσης και διείσδυσης στις αναπνευστικές οδούς, βλάβες σε όργανα, να βλάψει τη γονιμότητα και να προκαλέσει γενετικά ελαττώματα, ενώ μπορεί να προκαλέσει αλλεργία ή συμπτώματα άσθματος ή δύσπνοια σε περίπτωση εισπνοής. Κατά τη χρήση του προϊόντος φορέστε κατάλληλο προστατευτικό εξοπλισμό και φροντίστε να μην έρθει σε επαφή με τα μάτια, με το δέρμα ή με τα ρούχα και να μην αναπνέετε σκόνη, αναθυμιάσεις, αέρια, σταγονίδια ή ατμούς. Μην τρώτε, μην πίνετε και μην καπνίζετε, όταν χρησιμοποιείτε τέτοια προϊόντα και να τα χρησιμοποιείτε μόνο σε ανοιχτό ή καλά αεριζόμενο χώρο. Μετά τη χρήση, πλύνετε σχολαστικά τα χέρια σας.
• Επικίνδυνο για το περιβάλλον. Σύμβολο: Περιβάλλον. Σημαίνει ότι είναι τοξικό για τους υδρόβιους οργανισμούς, με μακροχρόνιες επιπτώσεις, και θα το συναντήσετε σε φυτοφάρμακα, βιοκτόνα κ.ά. Κατά τη χρήση τους, θα πρέπει να προσέξετε να μη διαφύγει στο περιβάλλον και να μη χυθεί κάποια ποσότητα στο έδαφος.