Το αλφαβητάρι της ασφάλειας για τους ηλικιωμένους στο σπίτι

Τα τελευταία χρόνια αυξάνεται με ταχύτατους ρυθμούς ο αριθμός των ανθρώπων τρίτης ηλικίας που ζουν μόνοι τους. Για τους ανθρώπους αυτούς, με κριτήριο και τις ιδιαίτερες ανάγκες της ίδιας της ηλικίας, η ασφάλεια στο σπίτι είναι κύρια προτεραιότητα. Όσοι βρίσκεστε, λοιπόν, σε αυτή την κατάσταση ή αν έχετε την ευθύνη ανθρώπων μεγάλης ηλικίας, πρέπει να θυμάστε ότι οι βασικοί κίνδυνοι είναι οι πτώσεις, τα εγκαύματα και οι δηλητηριάσεις, ενώ μια απειλή που μεγεθύνεται διαρκώς είναι οι απατεώνες που βάζουν στο στόχαστρό τους ηλικιωμένους που ζουν μόνοι.

Για να διαμορφώσετε, λοιπόν, ένα γενικώς ασφαλές περιβάλλον, μπορείτε να ακολουθήσετε τα παρακάτω βήματα -και, βεβαίως, να τα προσαρμόσετε στις ιδιαίτερες ανάγκες που προκύπτουν από την κατάστασή σας.

Η επικοινωνία

• Φτιάξε μια λίστα με όλους τους τηλεφωνικούς αριθμούς έκτακτης ανάγκης και αφήστε τη κοντά σε κάθε τηλεφωνική συσκευή που υπάρχει στο σπίτι. Μην παραλείψετε ακόμα και τους «εύκολους» τριψήφιους αριθμούς -σε μια δύσκολη κατάσταση δεν είναι σίγουρο ότι κάποιος ηλικιωμένος θα θυμηθεί το 166 του ΕΚΑΒ ή το 199 της Πυροσβεστικής.
• Συμπεριλάβετε τηλεφωνικούς αριθμούς μελών της οικογένειας, συγγενών, του προσωπικού γιατρού -κάθε ανθρώπου που μπορεί να σπεύσει ή να βοηθήσει σε κατάσταση ανάγκης.
• Γράψτε ή τυπώστε αυτή τη λίστα με μεγάλα και καθαρά γράμματα, για να είστε βέβαιοι ότι μπορεί να διαβαστεί εύκολα.

Αποτρέψτε τις πτώσεις

• Αν υπάρχει δυσκολία βάδισης ή αν υπάρχει προηγούμενο περιστατικό πτώσης, ελέγχετε τακτικά την κατάστασή σας με τον γιατρό σας.
• Υπάρχουν ατομικοί συναγερμοί, που μπορούν να φορεθούν στο χέρι, στον λαιμό ή στη μέση. Σε περίπτωση πτώσης, μπορείτε να καλέσετε βοήθεια.
• Μη βιάζεστε να απαντάτε στο τηλέφωνο -πολλοί σκοντάφτουν προσπαθώντας να απαντήσουν γρήγορα στο τηλέφωνο. Αγοράστε μια ασύρματη συσκευή, την οποία θα έχετε πάντα μαζί σας.
• Όταν περπατάτε σε λεία δάπεδα, να φοράτε αντιολισθητικά υποδήματα, όπως παντόφλες με λαστιχένιο πάτο ή επίπεδα παπούτσια με λεπτή σόλα που εφαρμόζουν καλά.
• Να χρησιμοποιείτε πάντα το μπαστούνι σας -μη στηρίζεστε σε έπιπλα ή πόρτες, ακόμα και για την πιο μικρή μετακίνηση, ακόμα και για την πιο μικρή δουλειά.

Ασφαλές σπίτι

• Φροντίστε το σπίτι σας να είναι πάντα καλά φωτισμένο (ιδίως οι διάδρομοι και οι πόρτες) και τακτοποιημένο, χωρίς να αφήνετε παρατημένα αντικείμενα (λ.χ. παπούτσια, βιβλία) στα οποία μπορεί να σκοντάψετε.
• Αν υπάρχει σκάλα, εγκαταστήστε ειδικές κουπαστές για να πιάνεστε και να στηρίζεστε με ασφάλεια. Κρατάτε πάντα τον χώρο ελεύθερο από άλλα αντικείμενα.
• Στερεώστε καλά τα χαλιά σας και να αγοράζετε ή να χρησιμοποιείτε πατάκια που δεν γλιστράνε στο πάτωμα.
• Να τηρείτε ευλαβικά τους βασικούς κανόνες πυρασφάλειας (περισσότερες πληροφορίες εδώ)

Προστασία από τη φωτιά

• Εγκαταστήστε ένα σύστημα πυρασφάλειας και ελέγχετέ το τακτικά με τη βοήθεια ειδικού.
• Όταν μαγειρεύετε, μη φοράτε φαρδιά ρούχα ή ρούχα με μακριά μανίκια.
• Αντικαταστήστε τις ηλεκτρικές συσκευές που έχουν φθαρμένα ή κατεστραμμένα ηλεκτρικά καλώδια. Μη βάζετε πολλά ηλεκτρικά καλώδια σε μια πρίζα ή καλώδιο επέκτασης.
• Ποτέ μην καπνίζετε (αν καπνίζετε) στο κρεβάτι και μην αφήνετε κεριά αναμμένα, έστω και για λίγο, σε δωμάτιο όπου δεν βρίσκεται κανένας.
• Αν χρησιμοποιείτε σόμπα ή θερμάστρα, φροντίστε να είναι τοποθετημένες μακριά από οτιδήποτε εύφλεκτο (λ.χ. κουρτίνες). Να κλείνετε τη συσκευή όταν βγαίνετε από το δωμάτιο όταν φεύγετε από το δωμάτιο.
• Αν ξεσπάσει πυρκαγιά στο σπίτι σας, μην προσπαθήσετε να τη σβήσετε. Φύγετε γρήγορα και καλέστε την Πυροσβεστική.

Ασφάλεια στον μπάνιο

• Ρυθμίστε τον θερμοστάτη του θερμοσίφωνά σας σε θερμοκρασία που εξασφαλίζει ζεστό, αλλά όχι καυτό νερό.
• Τοποθετήστε λαβές στο ντους και κοντά στην τουαλέτα για να μετακινείστε ευκολότερα και ασφαλέστερα.
• Τοποθετήστε λαστιχένια χαλάκια στην μπανιέρα για να αποφύγετε το γλίστρημα. Επίσης, τα πατάκια στον χώρο του μπάνιου πρέπει να είναι αντιολισθητικά.
• Εάν δυσκολεύεστε να μπείτε και να βγείτε από την μπανιέρα σας ή να ανεβείτε και να βγείτε από την τουαλέτα, εγκαταστήστε ειδική καρέκλα μπανιέρας ή πάγκο ή υπερυψωμένο κάθισμα τουαλέτας.

Τα φάρμακα

• Να φυλάτε όλα τα φάρμακα που χρειάζεστε στην αρχική τους συσκευασία για να μην κάνετε λάθος και αντιμετωπίσετε κίνδυνο δηλητηρίασης ή πρόβλημα υγείας.
• Βάλτε (ή ζητήστε από τον φαρμακοποιό σας να το κάνει για εσάς) ετικέτες με μεγάλα γράμματα στις συσκευασίες των φαρμάκων σας για να βρίσκετε εύκολα τι πρέπει να πάρετε και πότε. Μπορείτε να πάρετε και κάποια ειδική θήκη, για να έχετε τα φάρμακά σας συγκεντρωμένα.
• Να ελέγχετε τακτικά με τον γιατρό σας τη λίστα των φαρμάκων που παίρνετε, για να είστε βέβαιοι ότι ακολουθείτε τις θεραπείες που πρέπει, χωρίς κανέναν άλλο κίνδυνο.

Οι δηλητηριάσεις

• Η δηλητηρίαση από μονοξείδιο του άνθρακα είναι κοινή απειλή. Αποφύγετε να χρησιμοποιείτε θερμαντικό σώμα που μπορεί να προκαλέσει τέτοιο πρόβλημα.
• Όταν καθαρίζετε, μην ανακατεύετε ποτέ απορρυπαντικά. Μπορεί να προκύψουν θανατηφόρα αέρια.
• Μην αποθηκεύετε μεγάλες ποσότητες τροφίμων. Πολλοί ηλικιωμένοι, επειδή δυσκολεύονται στη μετακίνηση, τείνουν να σωρεύουν και να αποθηκεύουν τα πάντα. Ειδικά στα τρόφιμα αυτό μπορεί να εξελιχθεί σε κίνδυνο δηλητηρίασης, καθώς κάποια ξεπερνούν την ημερομηνία λήξης τους και μπορεί να καταναλωθούν «μπερδεμένα» με τα νεότερα που έχετε αγοράσει. Προτιμήστε να κάνετε (και με τη βοήθεια κάποιου δικού σας) μικρές αγορές και ελέγχετε τις ημερομηνίες λήξης.

Προστασία από εξωτερικές απειλές

• Κρατάτε τα παράθυρα και τις πόρτες σας πάντα κλειδωμένα.
• Μην αφήνετε ποτέ κάποιον άγνωστο να μπει στο σπίτι σας όταν είστε μόνοι.
• Μην αγοράζετε πράγματα από το τηλέφωνο. Αν κάποια προσφορά σάς φανεί δελεαστική ή συμφέρουσα, συζητήστε τη πρώτα με έναν φίλο ή κάποιο μέλος της οικογένειάς σας.
• Μην κοινοποιείτε τα προσωπικά σας στοιχεία (λ.χ. τραπεζικά στοιχεία), σε άτομα που έχουν επικοινωνήσει μαζί σας, αλλά δεν γνωρίζετε.
• Μην αφήνετε τον εαυτό σας να πιεστεί να κάνετε αγορές, να υπογράψετε οτιδήποτε ή να κάνετε δωρεές. Δεν είναι ποτέ λάθος να περιμένετε για να συζητήσετε τα σχέδιά σας αυτά με ένα μέλος της οικογένειας ή έναν φίλο.