Γιαννόπουλος για εξαφανίσεις και αρπαγές ανηλίκων: «Πρωτοφανές αυτό που συνέβη – μεγάλο το ψυχικό τραύμα για τον 6χρονο»

Όπως όλα δείχνουν, στη Νορβηγία βρίσκεται ο εξάχρονος Ράινερ για τον οποίο είχε εκδοθεί Amber Alert μετά την αρπαγή του από το σπίτι όπου έμενε με τη μητέρα του, στην Κηφισιά. H δικηγόρος του πατέρα στην Ελλάδα δήλωσε ότι το μικρό αγόρι βρίσκεται στη Νορβηγία αφού η ίδια έλαβε email από Νορβηγό συνάδελφο της που της επιβεβαίωνε ότι το παιδί βρίσκεται στη Σκανδιναβική χώρα.

Ο κινηματογραφικός τρόπος που το παιδί αποσπάστηκε από το σπίτι της μητέρας του και μετά έφυγε από τη χώρα έχει προκαλέσει αίσθηση- ένα άσπρο βανάκι σταμάτησε έξω από το σπίτι, ο μικρός θεώρησε ότι είναι η μητέρα του, η οποία επιστρέφει, άνοιξε την πόρτα και τότε τον άρπαξαν δύο άτομα. Το βαν ήταν νοικιασμένο και επεστράφη σύντομα. To παιδί μαζί με τον πατέρα του, ο οποίος το συνόδευε βγήκαν τελικά εκτός χώρας αεροπορικώς από τη Θεσσαλονίκη.

Σχολιάζοντας το περιστατικό ο πρόεδρος του «Χαμόγελου του Παιδιού», Κώστας Γιαννόπουλος είπε στο Newsbeast τα εξής: «Κατ’ αρχάς, να σημειώσουμε πως το πιο βασικό στοιχείο σε μια τέτοια μαφιόζικη γονική αρπαγή σαν και αυτή που είδαμε, είναι πως ένα παιδί, ο Ράινερ στην προκειμένη δέχεται ένα τεράστιο πλήγμα στο ψυχικό του κόσμο γιατί η θύμηση και οι αναμνήσεις για όλο αυτό που του συνέβη μέχρι να βγει από τη χώρα, θα τον συνοδεύει σε ολόκληρη τη ζωή του. Έχει δεχτεί ένα τεράστιο πλήγμα ο ψυχισμός του. Στην Ελλάδα είναι λίγες οι γονικές αρπαγές και αυτό που είδαμε με το βανάκι και τον 6 χρονο είναι κάτι που δεν υπάρχει στην Ελλάδα και αυτό δεν το λέμε μόνο εμείς αλλά και η Αστυνομία. Πρόκειται για κάτι το πρωτοφανές στην Ελλάδα».

Να σημειωθεί εδώ ότι στις περισσότερες ευρωπαϊκές χώρες οι γονικές αρπαγές αντιπροσωπεύουν το 1/4 των περιπτώσεων των εξαφανισμένων παιδιών που αναφέρονται στις Ευρωπαϊκές Γραμμές Βοήθειας 116000 για τα Εξαφανισμένα Παιδιά. Στην Ελλάδα το φαινόμενο είναι υπαρκτό αλλά αρκετά πιο περιορισμένο μιας και το ποσοστό των μικτών γάμων (γονείς από δύο διαφορετικές χώρες που έχουν κάνει διακρατικό γάμο) είναι πολύ μικρότερο σε σχέση με άλλες ευρωπαϊκές χώρες. Εκεί, οι γονικές αρπαγές αφορούν σε συντριπτικό ποσοστό τους διακρατικούς γάμους και αυτό βασικά είναι αυτό που συνέβη και στην Ελλάδα με την περίπτωση του Ράινερ (μητέρα Ελληνίδα, πατέρας Νορβηγός). Η συγκεκριμένη αρπαγή ονομάζεται και διεθνής. Στην προκειμένη πάντως περίπτωση και οι δύο γονείς θεωρούν πως ο αλλος είναι αυτός που έχει αρπάξει τον μικρό Ράινερ.

Τα στοιχεία για τις γονικές αρπαγές την τελευταία τριετία

Οι γονικές αρπαγές οι οποίες ανήκουν στην κατηγορία των εξαφανίσεων ανηλίκων δεν καταγράφουν πολύ υψηλά ποσοστά στη χώρα μας, παρ’ όλα αυτά είναι υπαρκτές και μάλιστα το πρώτο τετράμηνο του 2022 εμφανίζονται και αυξημένες.

Το 2021 (από 1/1/2021 έως 31/12/2021) το «Χαμόγελο του Παιδιού» δέχθηκε 124 αιτήματα για εξαφανίσεις ανηλίκων- από αυτά, οι 13 περιπτώσεις (ποσοστό 10,48%) αφορούσαν σε γονικές αρπαγές – το 2020 αυτό το νούμερο ήταν 10, δηλαδή 3 λιγότερες– και 2 περιπτώσεις (ποσοστό 1,61%) σε αρπαγές που δεν είχαν να κάνουν με γονέα (είναι οι περιπτώσεις όπου συνήθως ζητούνται λύτρα).

Στο παραπάνω νούμερο υπάρχει και μια εξαφάνιση ασυνόδευτου ανηλίκου (0,81%). Το συντριπτικό ποσοστό της εξαφάνισης ανηλίκων (75,81%) αφορούσε σε φυγές εφήβων – 94 σε αριθμό– ενώ καταγράφηκαν και 14 (11,29%) ανησυχητικές εξαφανίσεις ανηλίκων. Οι τελευταίες αφορούν συνήθως σε μικρά παιδιά, τα οποία την ώρα που εξαφανίζονται δεν γνωρίζει κανείς τι τους έχει συμβεί.

Συνήθως αυτά τα παιδιά έχουν χάσει τον προσανατολισμό τους ή τους έχει συμβεί ένα ατύχημα.
Ενδιαφέρον έχει ότι στο παραπάνω νούμερο οι 24 περιπτώσεις συνολικά αφορούν σε παιδιά –πρόσφυγες και μετανάστες- ένα 12,50% (3 περιπτώσεις) ήταν γονικές αρπαγές, 1 περίπτωση 4,17%) ήταν για ασυνόδευτο ανήλικο, 54,17% (13 περιπτώσεις) ήταν φυγές εφήβων .

Οι γονικές αρπαγές φαίνεται πάντως να αυξάνονται μιας και από την αρχή της χρονιάς (1/1/2022) μέχρι και τις 30/4/2022 (χωρίς δηλαδή να περιλαμβάνεται η περίπτωση του Ράινερ) το «Χαμόγελο του Παιδιού» έχει καταγράψει 7 γονικές αρπαγές.

Πως μπορούν να θωρακιστούν οι γονείς και τα παιδιά τους απέναντι στο ενδεχόμενο εξαφάνισης/ αρπαγής

Το «Χαμόγελο του Παιδιού» έχει εκδώσει μια σειρά από χρήσιμες συμβουλές που μπορούν να χρησιμοποιούν οι γονείς για να θωρακίζουν τα παιδιά τους απέναντι στο ενδεχομενο της εξαφάνισης.

1. Μιλήστε ανοιχτά στα παιδιά σας για τον κίνδυνο της εξαφάνισης
   Το να μιλήσεις σε ένα παιδί για ένα κίνδυνο που μπορεί να αντιμετωπίσει, δεν το αγχώνει ούτε το προβληματίζει. Αντίθετα το προετοιμάζει για μια κατάσταση που μπορεί να βρεθεί και θα κληθεί μόνο του να αντιμετωπίσει.
2. Γνωρίζετε το πρόγραμμα των παιδιών σας και τις συνήθειες του
   Η γνώση λειτουργεί προληπτικά. Δεν αρκεί να γνωρίζετε τι ώρα σχολάει το παιδί σας αλλά και τι ώρα επιστρέφει. Σε περίπτωση που εξαφανιστεί θα κινητοποιηθείτε άμεσα
3. Γνωρίστε τους φίλους των παιδιών σας
   Η γνώση λειτουργεί προληπτικά. Τα παιδιά μοιράζονται μεταξύ τους χρόνο αλλά και μυστικά. Γνωρίζουν καλά το ένα το άλλο.
4. Γνωρίζετε πάντα που είναι τα παιδιά σας και με ποιους Η γνώση λειτουργεί προληπτικά. Το να ξέρετε που είναι το παιδί σας και με ποιους, είναι σαφώς καλύτερο από το «είναι έξω και παίζει». Ανά πάσα στιγμή μπορείτε να το αναζητήσετε και να βεβαιωθείτε ότι είναι καλά. Δεν είναι καταπίεση αλλά ενδιαφέρον

5. Παρατηρήστε πως αντιδρούν τα παιδιά σας σε αγχωτικές καταστάσεις
   Το να εξαφανιστεί ένα παιδί είναι σίγουρα μια κατάσταση που δεν μπορεί να διαχειριστεί αφού κυριεύεται από άγχος και φόβο. Το να ξέρετε πως αντιδρά σε τέτοια συναισθήματα, σας επιτρέπει να «προβλέψετε» το τι κάνει και πως μπορείτε να το βρείτε.
6. Διδάξτε στο παιδί την σπουδαιότητα της ηρεμίας και βρείτε μαζί του διαδικασίες που το χαλαρώνουν Το άγχος είναι σίγουρα ο χειρότερος σύμβουλος μικρών και μεγάλων. Βοηθήστε το παιδί σας να ανταπεξέλθει σε μια δύσκολη κατάσταση, όπως η εξαφάνιση, με το να κάνει ή να σκέφτεται πράγματα που το χαλαρώνουν
7. Καλλιεργήστε ένα κλίμα ασφάλειας και εμπιστοσύνης με τα παιδιά
   Τα παιδιά λειτουργούν ενοχικά και σε καμία περίπτωση δεν θέλουν να στενοχωρούν τους γονείς τους. Έτσι πολλές φορές κρατάνε μυστικά που νομίζουν ότι αν τα πουν θα μπουν τιμωρία ή θα στενοχωρήσουν τους γονείς (όπως για παράδειγμα ότι τους μίλησε κάποιος στο δρόμο ή τους ακολούθησε). Κάντε σαφές ότι στη μαμά και τον μπαμπά λέμε τα πάντα και ότι αυτοί με τη σειρά τους, δεν μαλώνουν αλλά συμβουλεύουν. Θυμηθείτε ότι πολλά παιδιά που ξεχάστηκαν στο παιχνίδι προτίμησαν να μην γυρίσουν καθόλου στο σπίτι με το φόβο μην τα μαλώσουν.
8. Διδάξτε τα παιδιά σας τα βήματα ασφαλείας
   Ένα παιδί δεν μπορεί να λειτουργήσει σε αγχωτικές καταστάσεις. Η αλήθεια είναι ότι απλά πράγματα όπως δεν μιλάμε σε αγνώστους, δεν μετακινούμαστε πολύ, γνωρίζουμε δωρεάν αριθμούς βοήθειας όπως το 100 ή το 116000, αποδεικνύονται πολύ χρήσιμες
9. Εξηγήστε στα παιδιά ότι είναι σημαντικότερο να είναι ασφαλή παρά ευγενικά Η ευγένεια είναι αρετή. Το να αποκαλύψουμε όμως σε έναν ξένο το όνομα, την διεύθυνση, την ηλικία μας, τα παράπονα που έχουμε από τη μαμά και τον μπαμπά ή να τον ακολουθήσουμε για να τον βοηθήσουμε σε κάτι, δεν είναι ευγένεια αλλά κίνδυνος.
10. Συμβουλευτείτε την Ευρωπαϊκή Γραμμή για Εξαφανισμένα Παιδιά 116000
    Η Ευρωπαϊκή Γραμμή για Εξαφανισμένα Παιδιά 116000 είναι μια 24ώρη δωρεάν και ανώνυμη τηλεφωνική Γραμμή, στελεχωμένη από κοινωνικούς λειτουργούς και ψυχολόγους, όλοι επιστημονικά προσανατολισμένοι σε θέματα παιδιών, τους οποίους μπορείτε να συμβουλευτείτε.