Η αλήθεια είναι πως είναι εξαιρετικά δύσκολο για ένα παιδί να ξέρει από τόσο μικρή ηλικία τι θέλει να κάνει στη ζωή του. Όμως, αυτό ακριβώς καλείται να κάνει. Να επιλέξει τα 16 του κατεύθυνση και στα 18 του σχολή.
Χωρίς συμβουλευτική βοήθεια, η πιθανότητα να αποφασίσει ώριμα και σωστά με βάση τις ανάγκες και τις δεξιότητές του απλά επαφίεται στην τύχη. Γιατί πολύ απλά παίρνει χρόνια στον άνθρωπο να μάθει ποιος είναι και τι θέλει στη ζωή του.
Ο επαγγελματικός προσανατολισμός στα σχολεία κερδίζει συνεχώς έδαφος. Παλαιότερα, γινόταν στους μαθητές ένα τεστ επαγγελματικού προσανατολισμού στην αρχή του Λυκείου και η διαδικασία ολοκληρωνόταν. Γίνονταν προτάσεις στο παιδί με βάση τις ιδιαίτερες κλίσεις του και τις επιθυμίες του και ύστερα το καθένα έπαιρνε το δρόμο του.
Πλέον, έχει γίνει σαφές ότι δεν αρκεί μόνο ένα τεστ επαγγελματικού προσανατολισμού. Οι αλλαγές που συμβαίνουν σε έναν άνθρωπο στη διάρκεια της εφηβείας είναι τεράστιες, οπότε είναι απαραίτητο η συμβουλευτική που του παρέχεται να συμβαδίζει με αυτές. Έτσι, ένα ολοκληρωμένο πρόγραμμα επαγγελματικού προσανατολισμού περιλαμβάνει διάφορα στάδια που προετοιμάζουν ομαλά τον μαθητή για κάθε ορόσημο σε αυτή την πορεία επιλογής καριέρας και ζωής.
Α’ Λυκείου
Στην Α’ Λυκείου ένα παιδί έχει να αντιμετωπίσει τις τεράστιες αλλαγές που συνεπάγονται τη μετάβασή του στην δυσκολότερη βαθμίδα της δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης. Ο τρόπος διαβάσματος αλλαζει σε πολλές περιπτώσεις ξεκινάει ιδιαίτερα μαθήματα, η ύλη είναι μεγάλη και τα μαθήματα πια πιο εξειδικευμένα. Σε αυτή τη φάση, είναι σημαντικό να ενημερωθεί για το σύστημα και τις πανελλήνιες εξετάσεις, ενώ ταυτόχρονα να αρχίσει να γίνεται διερεύνηση για το τι του αρέσει.
Αυτό δε μπορεί να γίνει αμέσως, αφού τώρα ουσιαστικά έρχεται σε επαφή με το περιεχόμενο κάθε μαθήματος, σε αντίθεση με το Γυμνάσιο όπου τα περισσότερα μαθήματα ήταν γενικά και όχι σε πολύ βάθος. Σταδιακά, όμως, και με την κατάλληλη καθοδήγηση μπορεί να αρχίζει να ξεκαθαρίζει το τοπίο.
Β’ Λυκείου
Στη Β’ Λυκείου ο μαθητής καλείται να επιλέξει κατεύθυνση, οπότε είναι πολύ σημαντικό να έχει γίνει σωστή προεργασία. Εφόσον έχει ανακαλύψει τα μαθήματα που του αρέσουν, μπορεί τώρα να προσανατολιστεί σε ένα συγκεκριμένο πεδίο.
Σε κάθε περίπτωση, όμως, θα πρέπει να γνωρίζει με ακρίβεια ποιες σχολές υπάρχουν σε κάθε πεδίο, τι περιλαμβάνουν αυτές και ποιες προοπτικές έχουν.
Γ’ Λυκείου
Εφόσον έχει γίνει συστηματική δουλειά επαγγελματικού προσανατολισμού τα προηγούμενα χρόνια, πλέον στην πιο σημαντική τάξη απομένει για το παιδί να επιλέξει τη σχολή στο μηχανογραφικό του. Η βοήθεια σε αυτό το στάδιο είναι κομβικής σημασίας, έτσι ώστε να μη γίνουν λάθη λόγω πιθανής απογοήτευσης με τους βαθμούς των πανελληνίων ή παρανόησης για το πρόγραμμα σπουδών μιας σχολής.
Επίσης, είναι σημαντικό να βοηθηθεί ο μαθητής να βρει εναλλακτικές επιλογές σπουδών, εφόσον δεν καλύπτει τις βαθμολογικές απαιτήσεις για τις πρώτες του επιλογές. Εδώ χρειάζεται ένας έμπειρος σύμβουλος που να μπορεί να του προτείνει σχολές με αξιόλογες προοπτικές, οι οποίες δεν είναι τόσο γνωστές.