Την ικανοποίησή του εκφράζει ο Συνήγορος του Πολίτη, καθώς πολλές από τις παρατηρήσεις του ελήφθησαν υπόψη κατά την τελική διατύπωση του νομοσχεδίου για την αντιμετώπιση της ανθρωπιστικής κρίσης.

Αξιοποιώντας την εμπειρία του από τον χειρισμό αναφορών για παροχές σε ευπαθείς ομάδες (πχ επίδομα πετρελαίου θέρμανσης, φοιτητικό επίδομα, κοινωνικό μέρισμα κλπ), ο Συνήγορος διατύπωσε, στο πλαίσιο της διαβούλευσης για το νομοσχέδιο σχετικά με την αντιμετώπιση της ανθρωπιστικής κρίσης, σειρά παρατηρήσεων για τη βελτίωση των σχετικών διατάξεων.

Ήδη, με ικανοποίηση, η ανεξάρτητη Αρχή διαπίστωσε ότι πολλές από τις παρατηρήσεις της ελήφθησαν υπόψη κατά την τελική διατύπωση των διατάξεων του νόμου (πχ αναφορά της μόνιμης κατοικίας αντί της «κύριας κατοικίας» που προβλεπόταν αρχικά σε ό,τι αφορά τους δικαιούχους επιδόματος ενοικίου, απαλοιφή της αρχικής πρόβλεψης περί υποβολής υπεύθυνης δήλωσης για τα εισοδήματα ορισμένων από τους δικαιούχους επιδότησης σίτισης κλπ).

Ωστόσο, ο Συνήγορος του Πολίτη, μεταξύ άλλων, προτείνει:

– Θα ήταν προτιμότερο, ο υπολογισμός του εισοδήματος και της περιουσίας, βάσει των οποίων επιλέγεται ο δικαιούχος, να γίνεται σύμφωνα με το φορολογητέο εισόδημα (συμπεριλαμβανομένου του τεκμαρτού) και όχι του πραγματικού, δεδομένου ότι κατά αυτό τον τρόπο θα είναι ευχερέστερος ο υπολογισμός των ποσών. Σε αυτή την περίπτωση, το ύψος του εισοδήματος που θα λαμβάνεται υπόψη να υπολογίζεται βάσει του συνολικού φορολογητέου εισοδήματος μείον ενός ποσοστού έκπτωσης (πχ 20%, 30%, κλπ), ανάλογα με τον αριθμό των δικαιούχων.

– Ως προς τον καθορισμό των κριτηρίων επιλεξιμότητας και δεδομένου ότι ο όρος «συνθήκες ακραίας φτώχειας» δεν εξειδικεύεται στον νόμο, θα πρέπει να ληφθεί μέριμνα, ώστε να καλυφθεί ο ευρύτερος δυνατός κύκλος ευάλωτων προσώπων.

– Για την επανασύνδεση και παροχή ρεύματος, η ένταξη στο Κοινωνικό Οικιακό Τιμολόγιο, συχνά, προσκρούει στο γεγονός ότι σε πολλές περιπτώσεις η παροχή δεν είναι στο όνομα του χρήστη, είτε επειδή ο χρήστης δεν μπορεί να αντιμετωπίσει το κόστος της μεταφοράς, είτε επειδή αυτός στο όνομα του οποίου είναι η παροχή δεν είναι σε θέση να χορηγήσει σχετική εξουσιοδότηση. Προτείνεται, το πρόγραμμα ή ο πάροχος να αναλαμβάνει το κόστος της μεταφοράς, ή η ένταξη στο Κοινωνικό Οικιακό Τιμολόγιο να βασίζεται σε στοιχεία χρήστη της παροχής. Επίσης, θα πρέπει να ληφθεί μέριμνα για το ζήτημα της τιμολόγησης της υπέρβασης κατανάλωσης για τους πολυτέκνους-ευάλωτους καταναλωτές, για τους οποίους ισχύει ιδιαίτερη τιμολογιακή ρύθμιση, διάφορη εκείνης του Κοινωνικού Οικιακού Τιμολογίου.

– Για το επίδομα ενοικίου, είναι αναγκαίος ο καθορισμός κριτηρίων για τους τελικούς δικαιούχους του επιδόματος, σε περίπτωση που ο συνολικός αριθμός όσων κριθεί ότι πληρούν τα προβλεπόμενα κριτήρια, υπερβαίνουν τον ανώτατο αριθμό δικαιούχων που ορίζει ο νόμος (30.000 άτομα και οικογένειες).

– Σε ό,τι αφορά τις υπηρεσίες που θα αναλάβουν την αξιολόγηση των αιτημάτων, τη διεκπεραίωση των αιτήσεων και την τυχόν επανεξέταση σε περίπτωση αρχικής απόρριψης του αιτήματος, θα πρέπει να τονιστεί ότι η πρόβλεψη ενός μεγάλου αριθμού συναρμοδίων υπηρεσιών, ενέχει τον κίνδυνο δυσλειτουργίας της διαδικασίας. Θα ήταν αποτελεσματικότερο να αναλάβει πρωταρχικό ρόλο η ΓΓΠΣ-ΓΓΔΕ του υπουργείου Οικονομικών, δεδομένης της τεχνογνωσίας της από παρόμοιες διαδικασίες (πχ επίδομα πετρελαίου, κοινωνικό μέρισμα, κλπ).

– Η αξιοποίηση των ΚΕΠ, για τη συγκέντρωση και διαβίβαση των δικαιολογητικών και για την παροχή συνδρομής στους ανθρώπους που δεν έχουν γνώση χειρισμού Η/Υ ή πρόσβαση σε Η/Υ, είναι απολύτως αναγκαία. Ωστόσο, δεν θα πρέπει να παρασχεθεί στα ΚΕΠ και η αρμοδιότητα επιβεβαίωσης στοιχείων και τροποποίησης αιτήσεων των δικαιούχων, διότι οι υπάλληλοι των ΚΕΠ δεν διαθέτουν την κατάλληλη τεχνογνωσία για να κρίνουν φορολογικά ζητήματα. Ο σχετικός έλεγχος πρέπει να διενεργείται από όργανα του υπουργείου Οικονομικών.

– Τέλος, η απόρριψη των αιτημάτων των πολιτών θα πρέπει να είναι αιτιολογημένη.