Ανησυχητικές διαστάσεις λαμβάνει στην Ελλάδα το φαινόμενο του σχολικού εκφοβισμού, καθώς η χώρα μας βρίσκεται στις πρώτες χώρες με τα υψηλότερα ποσοστά μαθητών που εμπλέκονται σε περιστατικά bullying.

Σήμερα 6 Μαρτίου είναι η Ημέρα κατά του Σχολικού Εκφοβισμού.

Σύμφωνα με τα συμπεράσματα του 1ου επιστημονικού συνεδρίου κατά του σχολικού εκφοβισμού π το 6,3% των εφήβων δέχεται διαδικτυακό εκφοβισμό σε διάστημα τεσσάρων μηνών και σε ποσοστό 3,6% δηλώνουν ότι έγιναν δράστες.

Σε διεθνές επίπεδο το 55% των παιδιών στην Ευρώπη που έχουν εκφοβιστεί υποστηρίζουν ότι ως συνέπεια βιώνουν συμπτώματα κατάθλιψης με περισσότερο το 1/3 των παιδιών να υποστηρίζουν ότι έκαναν κακό στον εαυτό τους ή σκέφτηκαν να αυτοκτονήσουν. Και το 34% των ενηλίκων θεωρούν το bullying ως μια φυσιολογική πτυχή της ανάπτυξης ενός παιδιού αναφέρει ο βρετανικός οργανισμός Beatbullying.

Μια αληθινή ιστορία από το Χαμόγελο του Παιδιού

«Καλησπέρα σας. Θέλω να μιλήσω με ένα ψυχολόγο. Αντιμετωπίζω κάποιο πρόβλημα με το παιδί μου», ακούστηκε φορτισμένη η φωνή από την άλλη άκρη της γραμμής. Συνέχισε λέγοντας: «έχω ένα γιο 11 ετών, πηγαίνει στην Ε’ δημοτικού και περνάει πολύ άσχημα στο σχολείο».

Η κλήση στην «Εθνική Τηλεφωνική Γραμμή για τα Παιδιά SOS 1056» έγινε από τον πατέρα του 11χρονου Παναγιώτη, ο οποίος ανέφερε ότι τα τελευταία 2 χρόνια ο γιος του εκφοβίζεται από ομάδα συμμαθητών του, οι οποίοι τον αποκαλούν «νάνο», «κοντοπίθαρο», «playmobil» και πολλές φορές τον έχουν χτυπήσει στις τουαλέτες του σχολείου. Υπάρχουν μέρες που ο Παναγιώτης αρνείται να πάει στο σχολείο. Η φωνή του πατέρα ήταν ένα μείγμα αγωνίας, θυμού και απελπισίας. Δεν ήξερε πώς να βοηθήσει το γιο του και συγχρόνως ένιωθε και ο ίδιος αβοήθητος.

Παραδέχτηκε ότι θα ήθελε να του πει «χτύπα κι εσύ», αλλά ξέρει ότι αυτό δεν είναι λύση, ούτε ένδειξη δύναμης. Σε τέτοιο σημείο έφτασε μάλιστα η ένταση του πατέρα, ώστε βλέποντας και ο ίδιος τυχαία τον Παναγιώτη να υφίσταται εκφοβισμό την ημέρα των ελέγχων προόδου των μαθητών, προσπάθησε να λύσει το πρόβλημα πηγαίνοντας να μιλήσει στα συγκεκριμένα παιδιά.

Όπως αναφέρουν από το Χαμόγελο με τον πατέρα συζητήσαμε για τα συναισθήματα που ένιωθε ο ίδιος αλλά και για τα συναισθήματα του γιου του, καθώς και για τους τρόπους με τους οποίους μπορούν να διαχειριστούν την «κρίση» που είχε προκύψει.

Ο πατέρας ανέφερε ότι ο Παναγιώτης με δυσκολία τους εκμυστηρεύτηκε την κατάσταση και ότι δεν τους μιλούσε καθώς ντρεπόταν και θεωρούσε ότι και ο ίδιος έχει την ευθύνη για ό,τι υφίσταται. Συγχρόνως δικαιολόγησε τα παιδιά αυτά λέγοντας ότι είναι φίλοι του, το κάνουν για πλάκα και δεν ήθελε να το αποκαλύψει καθώς «αν τους κάρφωνε» θα επιδεινωνόταν η κατάσταση.

Συζητήσαμε με τον πατέρα για τη διαφορά ανάμεσα στον εκφοβισμό και το πείραγμα που συμβαίνει μεταξύ φίλων. Μιλήσαμε για τις κινήσεις που θα μπορούσε να κάνει ώστε να ενδυναμωθεί ο Παναγιώτης και σταδιακά να αντιμετωπίσει με μεγαλύτερη αποτελεσματικότητα τυχόν νέα περιστατικά εκφοβισμού. Κυρίως μιλήσαμε για την ενημέρωση του παιδιού σχετικά με τα δικαιώματά του και τις απαραίτητες ενέργειες κατά τη διάρκεια του εκάστοτε περιστατικού εκφοβισμού.

Ειπώθηκε λοιπόν ότι είναι πολύ σημαντικό ο Παναγιώτης να απευθύνεται στους δασκάλους και τους γονείς του ώστε να τον βοηθήσουν να χειριστεί την κατάσταση. Επιπλέον, προτάθηκε να συζητά με τον Παναγιώτη για τα συναισθήματα που έχουν δημιουργηθεί από τη δύσκολη αυτή κατάσταση και να τον στηρίξει τόσο συναισθηματικά, όσο και πρακτικά ώστε να τα χειριστεί, χωρίς να του ασκείται πίεση.

Επιπλέον, ζητήθηκε στον πατέρα να φέρει το Χαμόγελο του Παιδιού σε επαφή και με το σχολείο ώστε να συζητηθούν τρόποι με τους οποίους θα μπορούσε η σχολική κοινότητα να διαχειριστεί τέτοιου είδους περιστατικά. Τέλος, να καλέσει και ο Παναγιώτης όποτε νιώσει έτοιμος ώστε να συζητήσει με το Χαμόγελο για οτιδήποτε τον προβληματίζει.

Μέσα στις επόμενες μέρες βρήκε το θάρρος να καλέσει και ο ίδιος ο Παναγιώτης. Αρχικά με δισταγμό περιέγραψε την κατάσταση που βιώνει και στη συνέχεια αφού ένιωσε εμπιστοσύνη μίλησε για αυτά που τον ταλαιπωρούν όλο αυτόν τον καιρό. Εξήγησε ότι φοβόταν να μιλήσει στους γονείς του γιατί ήξερε ότι αν πήγαιναν στο σχολείο τα πράγματα θα γίνονταν χειρότερα για εκείνον και οι συμμαθητές του θα τον εκδικούνταν.

Παρά τον αρχικό του δισταγμό, λοιπόν, έγινε μία πολύ ενδιαφέρουσα συζήτηση με τον Παναγιώτη ενημερώνοντας τον για όσα αφορούν στον εκφοβισμό, στη διαφοροποίηση του από το φιλικό πείραγμα, τα συναισθήματα θυμού, ντροπής και ενοχής που ένιωθε, καθώς και τις κινήσεις τις οποίες είναι απαραίτητο να κάνει ώστε να ενδυναμωθεί και να ανταπεξέρχεται στις δυσκολίες.

Έπειτα από 2 μήνες κάλεσε ο Παναγιώτης για να ευχαριστήσει για τη βοήθεια και τη στήριξή. Αυτή τη φορά η φωνή του ακουγόταν πιο σίγουρη και σταθερή και ανέφερε ότι τα πράγματα πάνε καλύτερα για εκείνον στο σχολείο. Βέβαια μικροπροβλήματα υπήρχαν, αλλά πια ήξερε καλύτερα να τα διαχειριστεί. Οι συμμαθητές του έχουν σταματήσει να τον κοροϊδεύουν και ο ίδιος έχει σταματήσει να φοβάται. Ξέρει ότι η θέση του είναι στο σχολείο και ότι δεν πρέπει να επιτρέπει σε κανέναν να του φέρεται άσχημα.