Το απρόσμενο ενδιαφέρον του κοινού για τις πρόσφατες ανακαλύψεις στην Αμφίπολη και η ένταση του δημόσιου διαλόγου που ακολούθησε, δίνει αφορμή για ένα κύκλο δημόσιων συζητήσεων και διαλέξεων διακεκριμένων επιστημόνων γύρω την πρόσληψη της αρχαιότητας στη σύγχρονη Ελλάδα.
Οι συζητήσεις θα ξεκινήσουν, από την Παρασκευή 20 Φεβρουαρίου, θα διαρκέσουν έως τον Ιούνιο 2015, με ελεύθερη για το κοινό είσοδο και συνδιοργανωτές το Μουσείο Κυκλαδικής Τέχνης και το Ιρλανδικό Ινστιτούτο Ελληνικών Σπουδών.
Κάτω από τον γενικό τίτλο «Κοινωνία και παρελθόν: προσλήψεις της αρχαιότητας στη σύγχρονη Ελλάδα» αρχαιολόγοι, ανθρωπολόγοι, κοινωνιολόγοι, διευθυντές Μουσείων, και άλλες ειδικότητες πανεπιστημιακών, θα τοποθετηθούν και θα συζητήσουν με το κοινό, ζητήματα για τη μελέτη και την ερμηνεία του παρελθόντος, τη διαμόρφωση της «συλλογικής μνήμης» τον ρόλο των Μουσείων και της εκπαίδευσης στη συγκρότηση ιστορικής μνήμης, τη λειτουργία των αρχαίων μνημείων στο αστικό περιβάλλον.
Η εναρκτήρια εκδήλωση «Αρχαιολογία και συμμετοχή του κοινού» θα γίνει στις 20/2 ώρα 18:00, στο Μουσείο Κυκλαδικής Τέχνης, με ομιλητές τον Πέτρο Θέμελη, ομότιμο καθηγητή κλασικής αρχαιολογίας, τον Γιάννη Χαμηλάκη, καθηγητή αρχαιολογίας του Πανεπιστημίου του Σαουθάμπτον, και την Όλγα Σακαλή. Στη συζήτηση, που συντονίζει ο Άρης Αναγνωστόπουλος, κοινωνικός ανθρωπολόγος, υποδιευθυντής του Ιρλανδικού Ινστιτούτου Ελληνικών Σπουδών, θα διερευνηθούν οι δυνατότητες συμμετοχής του κοινού στην έρευνα και ερμηνεία του παρελθόντος, δίνοντας έμφαση σε ερωτήματα όπως: Τι σχέσεις αναπτύσσει το κοινό με τα υλικά κατάλοιπα του παρελθόντος; Πώς εμπλέκονται οι τοπικές κοινωνίες η άλλοι «μη-ειδικοί» σε μια αρχαιολογική έρευνα; Πώς «ζωντανεύουν» τα αρχαία μνημεία και τι λόγο έχουν οι τοπικές κοινωνίες στη διαχείρισή τους; Πώς εξασφαλίζεται η πρόσβαση του κοινού στο δημόσιο «αρχείο» που είναι ένα μουσείο; Πώς εξασφαλίζεται η ενεργός συμμετοχή των επισκεπτών ενός μουσείου ή ενός αρχαιολογικού χώρου;
Το αναλυτικό πρόγραμμα:
Δημόσιες συζητήσεις στο μουσείο Κυκλαδικής Τέχνης:
– Πόσο αρχαίο είναι το παρελθόν; Δευτέρα 16 Μαρτίου 2015 (ώρα 19.00)
James Wright, καθηγητής Αρχαιολογίας, διευθυντής της Αμερικανικής Σχολής Κλασικών Σπουδών.
Δάφνη Βουδούρη, αναπληρώτρια καθηγήτρια Δικαίου και Πολιτικής Πολιτισμού, Πάντειο Πανεπιστήμιο.
Δημήτρης Πλάντζος, επίκουρος καθηγητής Κλασικής Αρχαιολογίας, Πανεπιστήμιο Αθηνών.
Συντονιστής: Νίκος Παπαδημητρίου (αρχαιολόγος, Επιμελητής Μουσείου Κυκλαδικής Τέχνης).
– Ποιος και πώς ορίζει την ιστορική μνήμη; Δευτέρα 27 Απριλίου 2015 (ώρα 19.00)
Αντώνης Λιάκος, ιστορικός.
Χριστίνα Κουλούρη, καθηγήτρια Σύγχρονης Ιστορίας, Πάντειο Πανεπιστήμιο.
Νίκος Μπελαβίλας, αναπληρωτής καθηγητής Πολεοδομίας και Ιστορίας Πόλης, Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο.
Συντονιστής: Τάσος Σακελλαρόπουλος (ιστορικός, Ιστορικά Αρχεία Μουσείου Μπενάκη- Αρχεία Σύγχρονης Κοινωνικής Ιστορίας).
– Παρόν και μέλλον των αρχαιολογικών μουσείων:
Δευτέρα 18 Μαΐου 2015 (ώρα 19.00)
Άγγελος Δεληβορριάς, ομότιμος καθηγητής Πανεπιστημίου Αθηνών, τ. διευθυντής Μουσείου Μπενάκη
Νίκος Σταμπολίδης, καθηγητής Αρχαιολογίας Πανεπιστημίου Κρήτης, διευθυντής Μουσείου Κυκλαδικής Τέχνης
[ο τρίτος ομιλητής θα ανακοινωθεί σύντομα]
Συντονίστρια: Δέσποινα Καταπότη (επίκουρη καθηγήτρια Θεωρίας Πολιτισμού και Ψηφιακού Πολιτισμού Πανεπιστημίου Αιγαίου)
Διαλέξεις στο Ιρλανδικό Ινστιτούτο Ελληνικών Σπουδών
– Αρχαιότητα και μουσική: Τετάρτη 22 Απριλίου 2015 (ώρα 19.00).
Aνάργυρος Δενιόζος, συνθέτης-μουσικολόγος.
– Αρχαιολογία, ανθρωπολογία και σύγχρονη τέχνη: Πέμπτη 7 Μαΐου 2015 (ώρα 19.00).
Ελεάνα Γιαλούρη, επίκουρη καθηγήτρια Κοινωνικής Ανθρωπολογίας, Πάντειο Πανεπιστήμιο.
– Αρχαιότητα και διαδίκτυο: Τετάρτη 3 Ιουνίου 2015 (ώρα 19.00).
Σοφία Βουτσάκη, καθηγήτρια Ελληνικής Αρχαιολογίας, Πανεπιστήμιο του Groningen.
Οργάνωση- Συντονισμός: Νίκος Παπαδημητρίου, Μουσείο Κυκλαδικής Τέχνης.
Άρης Αναγνωστόπουλος, Ιρλανδικό Ινστιτούτο Ελληνικών Σπουδών.