Συνθήματα γραμμένα στη βάση του ανδριάντα του Κωνσταντίνου Καραμανλή, παγκάκια και τοίχοι γεμάτοι γκράφιτι, καλαθάκια απορριμμάτων μουτζουρωμένα με σπρέι, αλλά και βανδαλισμοί σε γλυπτά -μεταξύ των οποίων και το γνωστό έργο «Τρεις Κύκλοι» του Γιώργου Ζογγολόπουλου- αμαυρώνουν την εικόνα του παραλιακού μετώπου της Θεσσαλονίκης.
Με μια πρώτη ματιά, στη διάρκεια ενός περιπάτου, οι κάτοικοι και οι επισκέπτες θαυμάζουν τη Νέα Παραλία και τα ξεχωριστά πάρκα της, σε μήκος 5,5 χιλιομέτρων. Το έργο έχει δώσει άλλον αέρα στην πόλη και έχει καταφέρει να αποσπάσει διεθνή βραβεία.
Τα σπρέι στα αγάλματα, τα γραμμένα παγκάκια, ο μουτζουρωμένος χώρος στο Βασιλικό Θέατρο, τα σιντριβάνια που δεν λειτουργούν, τα σπασμένα ξύλα και τα κλεμμένα φωτιστικά συνθέτουν επίσης την εικόνα του παραλιακού μετώπου.
Οι άγνωστοι δρουν κυρίως βραδινές ώρες, με συνεργό το σκοτάδι. Οι «Φίλοι της Νέας Παραλίας», εδώ και καιρό ζητούν τη φύλαξη και εποπτεία του χώρου, ενώ η διοίκηση του κεντρικού Δήμου αναφέρει πως -μετά τις καταστροφές στο γλυπτό Ζογγολόπουλου- δόθηκε εντολή σε υπαλλήλους του Τμήματος Καθαριότητας και Ανακύκλωσης να κάνουν νυχτερινές περιπολίες.
«Ζητάμε από τον Δήμο να μεριμνήσει για να μην καταστραφεί η παραλία. Αυτό είναι το σκεπτικό μας. Έχουμε κάνει εδώ και καιρό σχετικό υπόμνημα και ζητάμε να υπάρχει φροντίδα και συντήρηση, γιατί από το 2008 που τελείωσε το πρώτο τμήμα της Νέας Παραλίας υπάρχουν κομμάτια που δεν έχουν συντηρηθεί. Όσο περνάει ο χρόνος το πρόβλημα ολοένα και θα μεγαλώνει» δήλωσε στο Αθηναϊκό-Μακεδονικό Πρακτορείο Ειδήσεων ο αρχιτέκτονας, μελετητής της ανάπλασης, Πρόδρομος Νικηφορίδης.
Ο κ. Νικηφορίδης επισημαίνει πως οι βασικές ελλείψεις του παραλιακού μετώπου είναι δύο: η φύλαξη και η εποπτεία. «Υπάρχει ζήτημα φύλαξης. Την ημέρα τα προβλήματα είναι μικρά, λόγω της μεγάλης προσέλευσης κόσμου, όμως τις βραδινές ώρες διογκώνονται. Επίσης, θα πρέπει να υπάρχει εποπτεία. Άνθρωποι του Δήμου να κάνουν μια βόλτα και να βλέπουν σε τι κατάσταση είναι τα πάρκα» τονίζει.
Οι «Φίλοι της Νέας Παραλίας» συνέταξαν το υπόμνημα και το παρέδωσαν στη δημοτική αρχή. Μέσα από φωτογραφίες επιχείρησαν να δώσουν την ακριβή εικόνα που παρουσιάζει το παραλιακό μέτωπο, με τα σκουπίδια, τα μπάζα, τις ξεραμένες στέπες στον Κήπο του Απογευματινού Ήλιου, με τα κλεμμένα φωτιστικά στον Κήπο του Ήχου, με τα σκουριασμένα μέταλλα γύρω από το Αντλιοστάσιο της ΕΥΑΘ.
Η απάντηση της διοίκησης του Δήμου
Για προκήρυξη εργολαβιών, που θα αφορούν την επισκευή και συντήρηση της νέας παραλίας καθώς και την αγορά αντι-γκράφιτι προϊόντων μίλησε στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο αντιδήμαρχος Τεχνικών Έργων, Καθαριότητας και Πρασίνου, Θανάσης Παππάς.
Πρόσθεσε δε, πως δόθηκε εντολή (από τη στιγμή που έγινε γνωστός ο βανδαλισμός του έργου Ζογγολόπουλου) να πραγματοποιούνται περιπολίες στο θαλάσσιο μέτωπο της πόλης.
Πρόκειται για υπαλλήλους της Υπηρεσίας Καθαριότητας και Ανακύκλωσης, οι οποίοι με τα τρίκυκλα οχήματα περιπολούν τη Νέα Παραλία. Μάλιστα, έχουν αναμμένο το φάρο και επιτηρούν σημεία, στα οποία άγνωστοι μπορεί να προκαλέσουν φθορές.
»Υπάρχει ένα θέμα παραβατικότητας. Δεν αγαπάμε το δημόσιο χώρο, βανδαλίζουμε και συμπεριφερόμαστε διαφορετικά από ότι στον ιδιωτικό χώρο. Είναι αντινομία που θα πρέπει να επιληφθεί στο επίπεδο του πολιτισμού και της παιδείας. Το κομμάτι που λείπει από το γλυπτό Ζογγολόπουλου, δεν το έκλεψαν για να το πουλήσουν αλλά πρόκειται για βανδαλισμό που έγινε σε μακρύ χρόνο, διότι δεν είναι εύκολο να αποκολληθεί από το συνολικό έργο» πρόσθεσε ο κ. Παππάς.
Σε όλα όσα καταλογίζουν στον Δήμο οι «Φίλοι της Νέας Παραλίας», ο αρμόδιος αντιδήμαρχος απάντησε πως «έχουμε λάβει τις παρατηρήσεις τους, όμως δυστυχώς δεν μπορούμε να γυρίσουμε το διακόπτη και σε έναν μήνα να αλλάξουμε τα πάντα» και κάλεσε όλους τους πολίτες, μόλις αντιληφθούν αγνώστους να καταστρέφουν ή να βανδαλίζουν σημεία των πάρκων να καλούν τηλεφωνικά τις αρμόδιες αρχές.
Υπενθυμίζεται πως επίθεση σε βάρος της διοίκησης του Δήμου -και συγκεκριμένα κατά του αντιδημάρχου- για κακή συντήρηση της Νέας Παραλίας, άσκησε, εκ νέου, στη διάρκεια του πρόσφατου δημοτικού συμβουλίου, και ο επικεφαλής της μείζονος αντιπολίτευσης Σταύρος Καλαφάτης.
«Είναι τραγικό να σηκώνει η διοίκηση τα χέρια και να μην μπορεί να συντηρήσει τα πάρκα της Νέας Παραλίας, αυτού του κοσμήματος της Θεσσαλονίκης» είπε χαρακτηριστικά ο κ. Καλαφάτης, ο οποίος πρότεινε να δημιουργηθούν δυο βάρδιες, συνολικά τεσσάρων υπαλλήλων του Δήμου, που θα περιπολούν, ανά δύο, για να εντοπίζουν είτε βανδάλους είτε βανδαλισμούς.
Τελευταίο θύμα βανδάλων το γλυπτό «Τρεις Κύκλοι»
Οι «Τρεις Κύκλοι» του Γιώργου Ζογγολόπουλου είχαν βρει καταφύγιο στον Κήπο των Γλυπτών. Αυτή τη στιγμή, στον χώρο βρίσκονται μόνο οι δύο κύκλοι, ο μικρός και ο μεσαίος σε μέγεθος, καθώς ο μεγαλύτερος έχει μεταφερθεί με σοβαρές φθορές σε αποθήκη του Δήμου.
Για το θέμα ενημερώθηκε το Ίδρυμα «Γεώργιος Ζογγολόπουλος» και, όπως ανέφερε στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο γενικός διευθυντής του Άγγελος Μωρέτης, ο Δήμος Θεσσαλονίκης είναι υπεύθυνος για την αποκατάσταση του έργου.
»Το έργο αποτελεί ανεκτίμητη περιουσία του Δήμου Θεσσαλονίκης, ο οποίος με σοβαρότητα θα πρέπει να το προστατέψει. Μέχρι τώρα, στον ελλαδικό χώρο υπάρχουν τοποθετημένα γύρω στα 60 γλυπτά και δεν είχαμε κανένα φαινόμενο βανδαλισμού, με εξαίρεση στο Ψυχικό (στην Πλατεία Ζογγολόπουλου), όπου την παραμονή Πρωτοχρονιάς του 2013 άγνωστοι προκάλεσαν ζημιές στο έργο ‘Ποσειδώνας’« επεσήμανε ο κ. Μωρέτης.
Σύμφωνα με το γενικό διευθυντή του Ιδρύματος, η περίπτωση του Ψυχικού με την περίπτωση της Νέας Παραλίας ταιριάζουν «γάντι», καθώς όπως φαίνεται στόχος των δραστών δεν ήταν να κλέψουν τα γλυπτά και να τα πουλήσουν, αλλά να τα βανδαλίσουν.
Σε σύμβαση που έχει υπογραφεί μεταξύ του Ιδρύματος και της διοίκησης αναφέρεται ρητά ότι ο ιδιοκτήτης του έργου έχει την υποχρέωση να το συντηρεί και να το επισκευάζει. Οι απαραίτητες εργασίες δεν θα γίνουν από τον οποιοδήποτε, αλλά από τους υπεύθυνους του εργαστηρίου που το κατασκεύασε το 1978.
Συνεργείο αναμένεται το προσεχές διάστημα να μεταβεί από την Αθήνα στη Θεσσαλονίκη, ώστε να δει τις φθορές και εάν είναι εφικτό να γίνουν οι εργασίες επισκευής επί τόπου.
Αναρίθμητοι βανδαλισμοί έχουν σημειωθεί στο πέρασμα των χρόνων στο παραλιακό μέτωπο της Θεσσαλονίκης, ωστόσο κάποιες περιπτώσεις είναι ιδιαίτερα χαρακτηριστικές, καθώς έχουν ξεπεράσει κάθε φαντασία.
Ο Λευκός Πύργος, σύμβολο της πόλης, έχει πέσει στο παρελθόν θύμα βανδαλισμού όχι μία, αλλά δύο φορές, από οπαδούς. Συνθήματα γραμμένα με σπρέι γράφηκαν στους τοίχους του μνημείου και πονοκεφάλιασαν τους αρχαιολόγους, οι οποίοι χρειάστηκε να κοπιάσουν πολύ ώστε να κατορθώσουν να καθαρίσουν το μνημείο.
Η ασπίδα από το άγαλμα του Μεγάλου Αλεξάνδρου «εξαφανίστηκε» μυστηριωδώς από τον χώρο όπου ήταν τοποθετημένη. Η χάλκινη ασπίδα, διαμέτρου 1,16 μέτρου και περίπου 100 κιλών, βρέθηκε αρκετό καιρό αργότερα από βατραχανθρώπους στη θάλασσα, σε βάθος πέντε μέτρων. Μετά τις απαραίτητες εργασίες αποκατάστασης τοποθετήθηκε και πάλι δίπλα στο άγαλμα.
Είναι χαρακτηριστικό, επίσης, πως την ημέρα των εγκαινίων του δεύτερου τμήματος της Νέας Παραλίας, τον Δεκέμβριο του 2013 , άγνωστοι είχαν γράψει συνθήματα στο άγαλμα του Μέγα Αλεξάνδρου.
(Φωτογραφία αρχείου)