Η πανδημία του κορονοϊού δημιούργησε ένα ακόμη σημαντικό ζήτημα, το οποίο δεν είναι τόσο εμφανές όσο τα κρούσματα, ή ακόμη χειρότερα οι άνθρωποι που φεύγουν από τη ζωή. Ωστόσο, χρίζει και αυτό λύσης και έχει να κάνει με την ψυχολογία του κόσμου, η οποία πηγαίνει προς… το μαύρο. Ειδικά για τους νέους, αυτό είναι ακόμη πιο «επικίνδυνο».

«Αν είμαι αισιόδοξη; Ανησυχώ, εννοείται. Τόσα μαγαζιά έχουν κλείσει, ο ένας θείος μου έμεινε χωρίς δουλειά κι αυτό είναι πάρα πολύ δύσκολο… Αλλά είμαι αισιόδοξη ότι σύντομα θα τελειώσει η ιστορία με τον ιό. Αν έχει αλλάξει ο τρόπος που σκέφτομαι; Στα βασικά όχι, απλά νομίζω πως σκέφτομαι συχνότερα πώς θα είναι τα πράγματα όταν θα είμαι 20. Και νομίζω σκέφτομαι και πιο πολύ τι πρέπει να κάνω εγώ η ίδια, για να έχω περισσότερες πιθανότητες, να τα πάω καλύτερα αν τα πράγματα …στραβώσουν», λέει χαρακτηριστικά στο ΑΠΕ-ΜΠΕ η Χριστίνα Π., μαθήτρια της Β’ Λυκείου σε σχολείο περιοχής μέχρι πρότινος «βαθιά κόκκινης».

Πριν από την πανδημία, δήλωνε με βεβαιότητα πως έχει αποφασίσει αμετάκλητα το επάγγελμά της: οδοντίατρος. Σήμερα, παρότι απέχει χρόνια από τη στιγμή της ένταξής της στην αγορά εργασίας, το ξανασκέφτεται. «Στις αρχές της πρώτης Λυκείου ήμουν πιο σίγουρη για τη δουλειά που θέλω να κάνω, σε σχέση με φέτος. Τώρα; Μετά από όλα αυτά; Δεν ξέρω, θέλει πολλή σκέψη», εξομολογείται.

Η πανδημία επηρέασε αρνητικά τον τρόπο που οραματίζεται το μέλλον ένας στους τέσσερις

Η Χριστίνα δεν είναι η μόνη έφηβη, που αναρωτιέται πώς μπορεί να διασφαλίσει τον εαυτό της απέναντι σε απρόσμενα γεγονότα και καταστάσεις «που στραβώνουν». Ένας στους τέσσερις συνομηλίκους της (ποσοστό 25,3%) δηλώνει πως η Covid-19 επηρέασε αρνητικά τον τρόπο με τον οποίο οραματίζεται το μέλλον του (για το 39,1% η επίδρασή της ήταν θετική). Μεταξύ των κυρίαρχων λόγων που εντείνουν την ανησυχία των εφήβων για το μέλλον, αναφέρονται η απώλεια εργασίας πολλών ανθρώπων και ο αντίκτυπος της ανεργίας στην κοινωνία, η εξάπλωση του ιού, οι συνέπειές του στην υγεία των ανθρώπων και η αποξένωση.

Επιπλέον, το ένα τρίτο των μαθητριών και μαθητών Λυκείου δηλώνει πως πλέον αισθάνεται διαφορετικά γι’ αυτό που θέλει να κάνει σε κάποια χρόνια ως επάγγελμα, σύμφωνα με έρευνα της EMPLOY EDU- Σύμβουλοι Εκπαιδευσης & Σταδιοδρομίας και του Εργαστηρίου Επαγγελματικού Προσανατολισμού και Συμβουλευτικής του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών (ΕΚΠΑ).

Το 43% σκέφτεται διαφορετικές επαγγελματικές επιλογές λόγω κορνοϊού

«Όλο αυτό δεν αποκλείεται να αποτυπωθεί και στις προτιμήσεις που θα δηλώσουν κάποιοι τελειόφοιτοι στο μηχανογραφικό τους φέτος, αλλά και τα επόμενα ένα-δύο χρόνια. Φυσικά, ασφαλή συμπεράσματα, θα μπορέσουμε να εξάγουμε μόνο όταν κατατεθούν τα μηχανογραφικά. Το μόνο που γνωρίζουμε σήμερα, χάρη στη μελέτη, είναι ότι, ως αποτέλεσμα της πανδημίας, το 43% των ερωτηθέντων σκέφτεται να κάνει κάποια διαφορετική επαγγελματική επιλογή…

Οι σχολές που εμφανίζονται με τη μεγαλύτερη συχνότητα -ως αποτέλεσμα αυτής της επίδρασης- στις σχετικές απαντήσεις είναι αυτές της ψυχολογίας, της ιατρικής και της βιολογίας, μοριακής βιολογίας και γενετικής», επισημαίνει στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο σύμβουλος σταδιοδρομίας και ιδρυτής/επιστημονικός διευθυντής της EMPLOY EDU, δρ Χρήστος Ταουσάνης, αναφερόμενος στα ευρήματα της μελέτης, από την οποία προκύπτει ακόμα ότι έξι στους δέκα (61%) πιστεύουν πως λόγω της πανδημίας, η φοίτηση στο πανεπιστήμιο έχει γίνει πιο δύσκολη.

Έξι στους δέκα θεωρούν πως η εύρεση εργασίας θα είναι δυσκολότερη στο μέλλον

Σύμφωνα με τη μελέτη, που έγινε κατά το χρονικό διάστημα Φεβρουαρίου – Απριλίου 2021, σε δείγμα 236 μαθητών και μαθητριών Λυκείου πανελλαδικά (62,8% αστική περιοχή, 29,9% ημιαστική, 7,3% αγροτική), πάνω από επτά στους 10 μαθητές και μαθήτριες δηλώνουν πως βρίσκουν την παρούσα κατάσταση (της περιόδου της έρευνας) δύσκολη ως προς τη διαχείρισή της (αρκετά δύσκολη το 58,1% και εξαιρετικά δύσκολη το 12%).

Παράλληλα, πάνω από έξι στους δέκα (62%) επισημαίνουν η οικογένειά τους επηρεάστηκε από την πανδημία και την καραντίνα, π.χ., με απώλεια ή μείωση εργασίας (το 22,2% δηλώνει πως η οικογένεια επηρεάστηκε από αυτή την εξέλιξη σε μεγάλο βαθμό και το 40,6% σε μικρό).

Στο σκηνικό αυτό, έξι στους δέκα εφήβους πιστεύουν πως η εύρεση εργασίας στο μέλλον θα είναι πιο δύσκολη, εξαιτίας της πανδημίας και των οικονομικών επιπτώσεών της σε πολλούς κλάδους (το 45,3% συμφωνεί με αυτή την άποψη και το 15,4% συμφωνεί απόλυτα).

Θα ενισχυθούν οι δεξιότητες που βοηθούν την αντιμετώπιση απροσδόκητων γεγονότων;

Στο ερώτημα αν η πανδημία άλλαξε τον τρόπο με τον οποίο προσεγγίζουν τα απροσδόκητα γεγονότα, το 50,6% των εφήβων απάντησε πως τους επηρέασε προς το καλύτερο (οι υπόλοιποι προς το χειρότερο ή καθόλου). «Ίσως η επίδραση της πανδημίας να βοηθήσει μελλοντικά στην ενίσχυση δεξιοτήτων, που σχετίζονται με τη λήψη αποφάσεων και την αποτελεσματική διαχείριση κρίσεων, όπως η ευελιξία, η προσαρμοστικότητα και η ανθεκτικότητα, καθώς οι μαθητές έχουν ήδη αντιμετωπίσει σε νεαρή ηλικία μια πρωτόγνωρη κρίση», εκτιμά ο κ. Ταουσάνης.

«Λαμβάνοντας υπόψη πως η πανδημία αποτελεί και για τη συγκεκριμένη γενιά μια πρωτόγνωρη κατάσταση, τα δεδομένα της μελέτης, που θα δημοσιοποιηθεί σύντομα στο σύνολό της, παρουσιάζουν ιδιαίτερο ενδιαφέρον προκειμένου να σχηματοποιηθεί -για πρώτη φορά στην Ελλάδα μια αρχική αποτίμηση της επίδρασης της πανδημίας. Σκοπός είναι να υπάρξει και ένα επόμενο στάδιο στη μελέτη -με το πέρας της πανδημίας- στα ίδια ερευνητικά ερωτήματα, προκειμένου να υπάρξουν σχετικές συγκρίσεις», γνωστοποιεί.

«Με έκανε να συνειδητοποιήσω πως υγεία και οικογένεια είναι σημαντικές για εμένα»

«Μπορείς να μας αναφέρεις ένα ή δύο πράγματα, που η πανδημία σε έκανε να συνειδητοποιήσεις ότι είναι σημαντικά για εσένα;» ήταν ένα ακόμα ερώτημα που ετέθη στους εφήβους στο πλαίσιο της μελέτης. «Η πλειονότητα των απαντήσεων επικεντρώνεται στην υγεία και την οικογένεια, δεδομένο το οποίο προοιωνίζει και ορισμένες διαφοροποιήσεις σε κοινωνικό επίπεδο, αλλά μεταγενέστερα και σε πολιτικό», σημειώνει ο κ. Ταουσάνης.

Προσθέτει πως οι στάσεις και απόψεις των νέων ανθρώπων πιθανότατα θα δημιουργήσουν σύντομα νέες προσδοκίες, τόσο σε επιμέρους επαγγελματικούς κλάδους, όσο και τα εκπαιδευτικά συστήματα. «Παράλληλα, τα νέα είδη της ζήτησης και των μορφών εργασίας (τηλεργασία, υβριδική κ.λπ.) είναι πλέον κάτι οικείο. Η δε διάδοση της εξ αποστάσεως εκπαίδευσης και μια αργή, αλλά διαφαινόμενη πληθυσμιακή αποκέντρωση, σε συνδυασμό με την εκθετική εφαρμογή νέων τεχνολογιών, μάλλον θα διαμορφώσουν τα επόμενα χρόνια μια αγορά εργασίας, που θα απέχει αρκετά από τις “προ πανδημίας” προβλέψεις και εκτιμήσεις των περισσοτέρων», καταλήγει.