Σε χωματερή ανεξέλεγκτης εναπόθεσης απορριμμάτων είχε μετατραπεί τμήμα της πρώην Αμερικανικής Βάσης στη Νέα Μάκρη, καθώς επί μία δεκαετία (1998- 2008) λειτουργούσε ως Χώρος Ανεξέλεγκτης Διάθεσης Αποβλήτων (ΧΑΔΑ), κυρίως κλαδιών και αδρανών υλικών.
Το συγκεκριμένο τμήμα της Βάσης, όπου τα απορρίμματα έχουν φτάσει τους 84.600 τόνους και το ύψος των μπάζων κυμαίνεται από 50 εκατοστά έως 5 μέτρα, είναι πολύ κοντά στον αρχαιολογικό χώρο Μπρεξίζας, όπου βρίσκεται το Ιερό των Αιγυπτίων Θεών.
Το πρόβλημα πρόκειται να διευθετηθεί με ένα έργο, το οποίο έχει ως κύριο φορέα τον δήμο Μαραθώνα, ενώ η προκαταρκτική Μελέτη Περιβαλλοντικής Αποκατάστασης του ΧΑΔΑ πέρασε χθες ομόφωνα από το Κεντρικό Αρχαιολογικό Συμβούλιο.
Σύμφωνα με τη μελέτη, προβλέπεται καθαρισμός του εδάφους και φυτοκάλυψη, ενώ αργότερα είναι πιθανό να δημιουργηθούν θεματικά πάρκα. Ως προς την εφαρμογή της δεν είχε καμία αντίρρηση η Β’ Εφορεία Προϊστορικών και Κλασικών Αρχαιοτήτων, η οποία θα έχει και την εποπτεία των επιχωματώσεων.
Το Ιερό των Αιγυπτίων Θεών ιδρύθηκε περί το 160 μ.Χ. στη νότια πλευρά του κάμπου του Μαραθώνα, στο Μικρό Έλος, από τον Ηρώδη Αττικό, πιθανότατα εντός των ορίων του κτήματός του. Οι αρχαιότητες είχαν επισημανθεί από περιηγητές του 18ου αιώνα, οι οποίοι ανέφεραν τη θέση με το όνομα Νησί, καθώς βρίσκονταν πάνω σε νησίδα στο κέντρο έλους, όπου υπήρχε και συγκρότημα λουτρών. Πηγή έμπνευσης για την ίδρυσή του από τον Ηρώδη ήταν πιθανότατα το Σαραπείο, που είχε αναγερθεί σε τεχνητή νησίδα από τον αυτοκράτορα Αδριανό στην έπαυλή του στο Τίβολι, έξω από τη Ρώμη, ο οποίος, με τη σειρά του, είχε αντιγράψει το Σαραπείο στην πόλη Κάνωπο, στο Δέλτα του Νείλου.
Οι αρχαιότητες του Ιερού φιλοξενούνται στο Αρχαιολογικό Μουσείο του Μαραθώνα. Ανέμεσά τους ξεχωρίζουν τα αγάλματα που βρίσκονταν στις τέσσερις πύλες του Ιερού και ένα εντυπωσιακό σε μέγεθος λυχνάρι για τις τελετουργίες, με παράσταση της Ίσιδος, του Σαράπιδος και αστρικών συμβόλων. Τα αγάλματα που κοσμούν τον αρχαιολογικό χώρο είναι αντίγραφα.
