Το SOTEU debate πραγματοποιείται κάθε χρόνο στις Βρυξέλλες τέτοια εποχή και αποτελεί μία ευκαιρία συζήτησης για την κατάσταση της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Οι φετινές συγκυρίες όμως καταστούν το φετινό debate μοναδικό.
Πριν ένα χρόνο, η Πρόεδρος της Επιτροπής παρουσίαζε την ομάδα της και το όραμά της. Ένα χρόνο αργότερα η πανδημία του COVID 19 έχει αλλάξει τα πάντα. Η ΕΕ βρίσκεται υπό πίεση για την παροχή λύσεων για τον μετριασμό των συνεπειών της οικονομικής και υγειονομικής κρίσης. Στις 16 Σεπτεμβρίου η Πρόεδρος της Επιτροπής έρχεται αντιμέτωπη με τον έλεγχο των εκλεγμένων εκπροσώπων των πολιτών της ΕΕ.
Οι διαπραγματεύσεις για τον Μακροπρόθεσμο Προϋπολογισμό της ΕΕ 2021-2027 και το Ταμείο Ανάκαμψης βρίσκονται σε κρίσιμο σημείο, μετά και τη σύνοδο την ηγετών των κρατών-μελών τον Ιούλιο. Ενώ, δύο μήνες πριν τις προεδρικές εκλογές στις ΗΠΑ, οι γεωπολιτικές ισορροπίες βρίσκονται επίσης σε κρίσιμη καμπή.
Η συζήτηση που θα λάβει χώρα αναδεικνύει τη δημοκρατική νομιμοποίηση του Ευρωκοινοβουλίου, ως μόνο θεσμού που εκλέγεται απευθείας από τους πολίτες και είναι σε θέσει να «αναμεταδώσει» τις ανησυχίες και τις προσδοκίες τους.
Ο ρόλος αυτός αποκτά ιδιαίτερη βαρύτητα εν μέσω της πανδημίας του κορονοϊού και του τρόπου διαχείρισης των σχετικών κονδυλίων.
Ο ρόλος των ευρωβουλευτών θα είναι ιδιαίτερα σημαντικός. Μέσα από τη συζήτηση θα δοθεί η ευκαιρία στους ευρωβουλευτές να μεταφέρουν τις ανησυχίες, τις προσδοκίες και τις ελπίδες των πολιτών. Θα τους επιτραπεί επίσης να θέσουν ερωτήσεις στην πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ursula Von der Leyen σχετικά με τον ρόλο και τις ενέργειες που ανέλαβε η Επιτροπή και η Ευρωπαϊκή Ένωση με την ευρύτερη έννοια από την έναρξη της θητείας της παρούσας Ευρωπαϊκής Επιτροπής.
Όπως είναι φυσικό ιδιαίτερη βαρύτητα αναμένεται να δοθεί στο ρόλο της Επιτροπής κατά τη διάρκεια της πανδημίας COVID-19 και των συνεπειών της ώστε να εξασφαλιστεί μια μελλοντική ανάκαμψη που θα ωφελήσει τις σημερινές και τις επόμενες γενιές.
Παράλληλα, η συζήτηση αποτελεί αφορμή να αναλογιστούμε πού βρισκόμαστε σχετικά με τις προτεραιότητες που είχε θέσει η Επιτροπή πριν ένα χρόνο, και κυρίως:
- Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία
- Μια Ευρώπη πιο ισχυρή στον κόσμο
- Ανάγκη για νέα «ώθηση» για τη δημοκρατία της ΕΕ (συμπεριλαμβανομένης και της Διάσκεψης για το μέλλον της Ευρώπης, που έχει ανακοινωθεί)
Στην πλειοψηφία τους, οι ευρωβουλευτές έχουν εκφραστεί θετικά ως προς τη πρόταση ανάκαμψης της Επιτροπής. Ωστόσο επισημαίνουν ότι η βραχυπρόθεσμη ανάκαμψη δεν πρέπει να είναι εις βάρος των μακροπρόθεσμων επενδύσεων και των πολιτικών προτεραιοτήτων για το μέλλον. Στους τομείς που προκαλούν μεγαλύτερη ανησυχία περιλαμβάνουν προγράμματα όπως το Erasmus, η έρευνα, και θέματα ψηφιακής, ενεργειακής και κλιματικής μετάβασης.
Ιδιαίτερη βαρύτητα θα δοθεί στην καταπολέμηση των επιπτώσεων του ιού στην επόμενη γενιά. Το Next Generation EU («επόμενη γενικά ΕΕ», δηλαδή το Σχέδιο Ανάκαμψης από τον κορονοϊό), δεν μπορεί να μετατραπεί σε βαρίδι για την ….. next generation, την επόμενη γενιά.
Τέλος, η ΕΕ οφείλει να αναθεωρήσει το ρόλο της στην παγκόσμια σκηνή, ιδιαίτερα αν αναλογιστούμε ότι σε δύο μήνες αναμένονται οι προεδρικές εκλογές στην ΗΠΑ καθώς και ένα πιθανόν άτακτο Brexit προ των πυλών.
Το SOTEU debate αποτελεί ευκαιρία να απομακρυνθεί η Ένωση από μια λογική διαφορών μεταξύ κρατών-μελών (βορράς/νότος, αλληλέγγυοι και μη ….) και να επικεντρωθεί στις κοινές αξίες, τις αξίες που καθορίζουν την ΕΕ ως ολότητα.
Το SOTEU debate θα πραγματοποιηθεί στις 16 Σεπτεμβρίου και ώρα 10:00. Η συζήτηση θα μεταδίδεται ζωντανά και από τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης του Γραφείου του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου στην Ελλάδα
