Αφήνοντας κόκκινα τριαντάφυλλα στο Μνημείο του Ολοκαυτώματος στην Πλατεία Ελευθερίας της Θεσσαλονίκης, μαθητές δημοτικού του Εβραϊκού σχολείου της πόλης, τίμησαν τη μνήμη των δεκάδων χιλιάδων θυμάτων της εβραϊκής κοινότητας, στέλνοντας ταυτόχρονα ένα ηχηρό μήνυμα κατά του φασισμού, του ρατσισμού και της μισαλλοδοξίας.
Λίγη ώρα αργότερα, ήταν η σειρά της Θεσσαλονικιάς Εβραίας Ρόζυς Σαλτιέλ, που επέζησε από τα ναζιστικά στρατόπεδα συγκέντρωσης, να καταθέσει στεφάνι στο ίδιο σημείο, ψελλίζοντας με δάκρυα στα μάτια το «Ποτέ Ξανά».
Οι δύο παραπάνω στιγμές ήταν αναμφίβολα οι πιο χαρακτηριστικές από άποψης συγκίνησης και συμβολισμού κατά τη σημερινή εκδήλωση για την Ημέρα Μνήμης των Ελλήνων Εβραίων Μαρτύρων και Ηρώων του Ολοκαυτώματος που διοργάνωσε η Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας και η Ισραηλιτική Κοινότητα Θεσσαλονίκης. Νωρίτερα, βουλευτές κομμάτων, εκπρόσωποι της τοπικής αυτοδιοίκησης, διπλωματικών αρχών, σωμάτων ασφαλείας, φορέων και μέλη της εβραϊκής κοινότητας Θεσσαλονίκης, έδωσαν το παρών στην αποθήκη Δ’ του Λιμανιού, όπου πραγματοποιήθηκε επιμνημόσυνη δέηση (Ασκαβά) και ακολούθησαν ομιλίες και χαιρετισμοί.
Για ημέρα «περισυλλογής και διδαγμάτων» έκανε λόγο ο γραμματέας της κοινοβουλευτικής ομάδας της ΝΔ Σταύρος Καλαφάτης που εκπροσώπησε της κυβέρνηση. «Δεν πρέπει να ξεχνάμε ούτε λεπτό τον άδικο, μαρτυρικό χαμό των αδελφών μας Εβραίων. Είναι ύψιστη υποχρέωσή μας να τιμούμε την μνήμη τους, γιατί με τον άδικο χαμό τους περνούν και θα περνούν εις το διηνεκές ένα μοναδικό μήνυμα: ότι «ποτέ ξανά» δεν πρέπει να αφήσουμε να γίνει μία τέτοια Γενοκτονία, δεν πρέπει να αφήσουμε τον φασισμό και τον ναζισμό να επικρατήσει» ανέφερε ο κ. Καλαφάτης σε χαιρετισμό.
Κεντρικός ομιλητής ήταν ο δήμαρχος Θεσσαλονίκης, Κωνσταντίνος Ζέρβας, ο οποίος δεσμεύτηκε προσωπικά ότι θα καταβάλλει κάθε ανθρώπινη προσπάθεια για την υλοποίηση του Μουσείου του Ολοκαυτώματος, έργο, που -όπως είπε- «αποτελεί χρέος της γενιάς μου απέναντι στην ιστορία της πόλης». Αναφερόμενος στο Μουσείο του Ολοκαυτώματος, ο δήμαρχος Θεσσαλονίκης επισήμανε πως έρχεται ως ένα Μνημείο στην ιστορία, ένας φάρος στη μνήμη, ένα διεθνές σύμβολο ενάντια στο ρατσισμό και στις διακρίσεις κάθε είδους. «Το Μουσείο θα αποδειχθεί ένας πυλώνας, ένα απτό, υλικό σύμβολο του συνθήματος «ποτέ ξανά» που συνοδεύει και χαρακτηρίζει τη σημερινή μας καθημερινή διαρκή στάση».
Ο ίδιος έκανε λόγο για τις «ατελείωτες ψηφίδες συμμετοχής» της εβραϊκής κοινότητας στη ζωή και την ανάπτυξη της Θεσσαλονίκης, κάνοντας αναδρομή σε εβραϊκής καταγωγής πρόσωπα που μεγαλούργησαν σε διάφορους τομείς. Επιχειρώντας δε να αναδείξει την προσωπική του σχέση με την εβραϊκή κοινότητα της πόλης, αναφέρθηκε στην μητέρα του που γεννήθηκε και μεγάλωσε προπολεμικά στην Αγία Τριάδα, γειτονιά όπου ζούσαν στην πλειονότητά τους εβραϊκής καταγωγής Έλληνες, ενώ ανέσυρε στη μνήμη του την γειτόνισσά του (στο πατρικό του σπίτι επί της οδού Ερμού) η οποία είχε εκτοπιστεί στο ναζιστικό στρατόπεδο του ‘Αουσβιτς.
Στην εξόντωση των Εβραίων αναφέρθηκε, σε χαιρετισμό του, ο πρέσβης του Ισραήλ Γιόσι Αμράνι , ο οποίος διατύπωσε την άποψη ότι κανένα άλλο έθνος δεν στοχοποιήθηκε επειδή θεωρήθηκε διαφορετικό. Χαρακτηρίζοντας το Ολοκαύτωμα ως τραγωδία για το ισραηλινό έθνος, σημείωσε ότι «χάσαμε γενιές, αφεθήκαμε με μνήμες, ούτε καν με πέτρες ή τάφους, αλλά με στάχτες». Ο κ. Αμράνι είπε ότι επρόκειτο για «ηθική χρεοκοπία» της Ευρώπης, και «αποτυχία» των θρησκειών, των φιλόσοφων και των κυβερνήσεων να την αποτρέψουμε, ενώ διερωτήθη «εάν έκτοτε γίναμε καλύτεροι».
Πολεμώντας τον αντισημιτισμό, σεβόμαστε την μνήμη αυτών που αφανίστηκαν στα ναζιστικά στρατόπεδα και δίνουμε νόημα στις λέξεις «δεν ξεχνώ, ποτέ ξανά», είπε ο Δαυίδ Σαλτιέλ, πρόεδρος του Κεντρικού Ισραηλιτικού Συμβουλίου Ελλάδας και της Ισραηλιτικής Κοινότητας Θεσσαλονίκης. Ο ίδιος σημείωσε ότι η «Θεσσαλονίκη περιμένει την ανάπλαση της Πλατείας Ελευθερίας για αναδειχθεί το επίπονο κομμάτι του παρελθόντος».
«Η ντροπή, η αδιαφορία και το έγκλημα μπορεί να σβήσουν στο πέρασμα του χρόνου. Το «δεν ξεχνώ», το «ποτέ ξανά» -όμως- πρέπει να διατηρηθούν ζωντανά εάν θέλουμε να μην μείνουν μόνο λόγια» υπογράμμισε ο τέως δήμαρχος Θεσσαλονίκης και πρόεδρος του Μουσείου Ολοκαυτώματος Γιάννης Μπουτάρης, χαιρετίζοντας την εκδήλωση, ενώ, από την πλευρά της η αντιπεριφερειάρχης Αθηνά Αηδονά, εκπροσωπώντας τον Περιφερειάρχη Κεντρικής Μακεδονίας Απόστολο Τζιτζικώστα, παρατήρησε ότι η σημερινή μέρα «μάς θυμίζει ότι ο σεβασμός στην ανθρώπινη αξιοπρέπεια και στη διαφορετικότητα αποτελεί τον θεμέλιο λίθο για να αποκτήσουμε νοοτροπία προόδου και ανάπτυξης με αλληλεγγύη».
