Ανοικτό αγρόκτημα φυσικής καλλιέργειας, όπου οι πολίτες θα μπορούν να μαζεύουν μόνοι τους για κατανάλωση τα… micro και baby προϊόντα που καλλιεργεί ήδη, σχεδιάζει να δημιουργήσει άμεσα στη Θεσσαλονίκη ο σαραντατετράχρονος πρώην τραπεζικός, Νίκος Σταθόπουλος, ο οποίος μετά από δύο πνευμονικές εμβολές επέστρεψε στη γη και «βρήκε την υγειά» του όπως λέει, ζώντας το όνειρό του ως… «Μικρός Καλλιεργητής».

«Μικρός», γιατί «δουλεύω σε μικρή έκταση και καλλιεργητής, γιατί είμαι ένας καλλιτέχνης που εκτελώ καλό έργο. Θα έλεγα συγκεκριμένα ότι είμαι καλλιεργητής. Ο καλλιεργητής που εκτελεί καλό, όμορφο έργο (κάλλος + έργο), όπως ένας καλλιτέχνης δημιουργεί όμορφη τέχνη (κάλλος + τέχνη)» σημείωσε, απαντώντας σε ερώτηση σχετικά με το πώς προέκυψε η επωνυμία της νέας του επιχείρησης.

«Έφυγα από την τράπεζα τον Νοέμβριο του 2016 κυνηγώντας τον κόσμο και σήμερα αυτό που οραματίζομαι και δουλεύω είναι να τον πείσω να τρώει υγιεινές και ωφέλιμες τροφές, απαλλαγμένες από χημικά» τόνισε μιλώντας στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο σαραντατετράχρονος, προσθέτοντας «βρίσκομαι σε αναζήτηση έκτασης περί τα 5 στρέμματα κοντά στην πόλη της Θεσσαλονίκης και στόχος μου είναι να μεταφέρω όλη μου την δραστηριότητα στο νέο μου σπίτι από την Ξηρόβρυση Κιλκίς όπου βρίσκομαι σήμερα».

Υπογραμμίζοντας ότι «τα βρήκα αγγούρια (δύσκολα) όταν έκανα το άλμα από τον τριτογενή στον πρωτογενή τομέα», ο σαραντατετράχρονος δηλώνει αμετανόητος για την απόφασή του να γίνει αγρότης, λέγοντας μάλιστα χαρακτηριστικά «αξίζει τον κόπο και την μεγάλη ευθύνη που ενέχει η ενασχόληση, με τη γη που αποτελεί ένα από τα μεγαλύτερα ρίσκα που μπορεί κάποιος να αναλάβει».

Το όνειρο που έγινε πραγματικότητα από… τύχη και η παραγωγή σήμερα

Τα τελευταία επτά χρόνια, και ενώ ακόμη εργαζόταν στην τράπεζα, ο «Μικρός Καλλιεργητής» ξεκίνησε με τη γυναίκα του να καλλιεργούν μικρές ποσότητες λαχανικών στο σπίτι τους, για δική τους κατανάλωση. Στην «προσπάθειά μας να δώσουμε στα δύο κορίτσια μας ότι καλύτερο παράγει η φύση καταλήξαμε να παράγουμε οι ίδιοι ένα μέρος της διατροφής μας», επισήμανε ο κ. Σταθόπουλος, σημειώνοντας βεβαίως, «μη φανταστείτε, μόνο κάτι λίγες ντοματούλες και λίγες πιπερίτσες με, τον πρώτο καιρό, όχι ιδιαίτερη επιτυχία παρά το γεγονός ότι “ήμασταν από χωριό”. Όπως και να το κάνουμε μια σχέση με τη φύση την είχαμε αλλά μετά από 15 χρόνια αποχής έπρεπε να δώσουμε στον εαυτό μας λίγο χρόνο για να προσαρμοστεί ξανά».

Όλα άλλαξαν λίγα χρόνια μετά, το 2014 παρακολούθησα ένα εργαστήρι φυσικής καλλιέργειας, στο κέντρο φυσικής καλλιέργειας στην Έδεσσα και τότε μου ήρθε η τρελή ιδέα να αφήσω πίσω ό,τι έκανα μέχρι τότε και να ασχοληθώ αποκλειστικά με τη γη”. Έτσι, ο σαραντατετράχρονος, αφού ενημερώθηκε για τις πρακτικές που ακολουθούνται στο εξωτερικό και κυρίως στην Ολλανδία, που έχει παράδοση στα λεγόμενα μικρολαχανικά, ξεκίνησε την καλλιέργεια και βγήκε τελικά στην αγορά τον Μάρτιο του 2018.

Βέβαια, όπως ο ίδιος επισήμανε, παράδοση στα μικρόφυτα ή βλασταράκια ή mirogreens έχουν και οι ΗΠΑ. «Συγκεκριμένα στα τέλη της δεκαετίας του ’80 ο chef Charlie Trotter είπε στον παραγωγό του (Lee Jones) ότι είχε βαρεθεί την σαλάτα mesclun και ότι ήθελε κάτι διαφορετικό. Ο Jones πειραματιζόταν εκείνο τον καιρό με τα βλασταράκια και κάπως έτσι ξεκίνησαν τα microgreens», υπογράμμισε ο κ. Σταθόπουλος, προσθέτοντας, «η μόδα του να έχει κάθε chef τον δικό του παραγωγό και να του ζητά συγκεκριμένα προϊόντα είναι παλιά στην Αμερική».

Στο πλαίσιο αυτό, τόνισε, «συνομιλώ, ανταλλάσσω απόψεις και συνεργάζομαι, σε επίπεδο πειραματισμών, με ανθρώπους από τις ΗΠΑ, τον Καναδά, την Ολλανδία, την Σερβία, την Ρωσία, την Ουκρανία, την Βουλγαρία και φυσικά από την Ελλάδα». Επισήμανε δε ότι «παράγονται ιδιαίτερες, σπάνιες και παραδοσιακές ποικιλίες λαχανικών (baby greens & microgreens) με 100% φυσικές μεθόδους. Ακολουθούμε τις αρχές της φυσικής καλλιέργιας (natural farming) του Masanobu Fukuoka, χρησιμοποιούμε βιολογικούς σπόρους ανοιχτής γονιμοποίησης, δεν χρησιμοποιούμε φυτοφάρμακα μα ούτε και χημικά λιπάσματα, δεν σκαλίζουμε, δεν βοτανίζουμε και ανακυκλώνουμε σχεδόν τα πάντα».

Διευκρίνισε πως «δεν χρησιμοποιούνται βαριά, αλλά ελάχιστα ελαφρά μηχανήματα, με συνέπεια το ενεργειακό μας αποτύπωμα να είναι το μικρότερο δυνατό (το 2018 για την παραγωγή μας χρειαστήκαμε μόλις 30 λίτρα καυσίμου)» και πρόσθεσε «ακόμη και σήμερα μπορεί να αποτελώ τον μοναδικό Έλληνα αγρότη χωρίς τρακτέρ».

Τι καλλιεργεί

Ο «Μικρός Καλλιεργητής» καλλιεργεί baby greens προϊόντα, όπως παντζάρια (κίτρινα και άσπρα), ραπανάκια (άσπρα και κόκκινα), καρότα σε τρεις αποχρώσεις και πέντε ποικιλίες από ντοματίνια. Καλλιεργεί επίσης microgreens, τα οποία είναι ουσιαστικά νεαροί βλαστοί λαχανικών, οι οποίοι αναπτύσσονται είτε μέχρι τα πρώτα πραγματικά φύλλα είτε μέχρι τους κοτυληδόνες. Σε αυτά συγκαταλέγονται, μεταξύ άλλων, τα εξής: κόκκινος αμάρανθος, άνιθος, κόκκινος βασιλικός, ηλίανθος, κόλιανδρο, σχοινόπρασο, κόκκινο λάπαθο, λαχανίδα, σέσκουλο, σινάπι και μουσταρδόφυλλα.

Εξηγώντας τους λόγους για τους οποίους στράφηκε στα micro και baby λαχανικά, τόνισε ότι αυτοί έγκεινται στην υψηλή διατροφική τους αξία (έχουν μέχρι 40% περισσότερα ιχνοστοιχεία και βιταμίνες από τα αντίστοιχα σε βάρος ενήλικα λαχανικά), στη μικρή έκταση που απαιτείται για την καλλιέργειά τους και στην άμεση απόδοσή τους (η συγκομιδή γίνεται σε διάστημα περίπου 10-30 ημερών). Παράλληλα, ο ίδιος πρόσθεσε ότι στο Κιλκίς έχει φυτέψει – επίσης με φυσικές μεθόδους – ελαιόδεντρα και οπωροφόρα.

Τα προϊόντα του «Μικρού Καλλιεργητή» πωλούνται σε εστιατόρια, τόσο στη Θεσσαλονίκη, όσο και σε άλλες περιοχές της βόρειας Ελλάδας, όπως η Κατερίνη, τα Ιωάννινα και η Σκιάθος, ενώ γίνεται προσπάθεια για να «μπει» και στην αθηναϊκή αγορά.

Κληθείς να σημειώσει εάν τον ενδιαφέρουν οι εξαγωγές, επισήμανε: «Φυσικά με ενδιαφέρουν αλλά… το κύριο μέλημά μου (και όχι μόνο) είναι “farm to table”, “shop local”, “eat local” και “support your local farmer”».

Διευκρίνισε ότι κατά την άποψή του «είναι σημαντικό να τρώμε ό,τι παράγεται σε μια ακτίνα 50 χλμ από τον τόπο που είμαστε» και στο πλαίσιο αυτό τόνισε: «Στηρίζουμε την τοπική οικονομία, είμαστε και εμείς μέρος του μικροκλίματος της περιοχής μας (αν δεν το επηρεάζουμε άμεσα), αγοράζοντας προϊόντα που έχουν παραχθεί σε μια τέτοια ακτίνα, τα προϊόντα αυτά έχουν το μικρότερο δυνατό ενεργειακό αποτύπωμα, έχουν συλλεχθεί στο μέγιστο δυνατό επίπεδο ωριμότητας (άλλο να τρώω ντομάτα που την έκοψαν πράσινη και κοκκίνισε στο δρόμο και άλλο να την κόβω σήμερα για να φαγωθεί αύριο)».

Οι φωτογραφίες παραχωρήθηκαν από το Αθηναϊκό Πρακτορείο.