Μπορεί η εκτροφή σαλιγκαριών να αποτελέσει μια κερδοφόρο επιχειρηματική δραστηριότητα; Για να έχει το εγχείρημα σοβαρές πιθανότητες επιτυχίας θα πρέπει να πληρούνται δυο βασικές προϋποθέσεις.
Να έχει προηγηθεί εμπεριστατωμένη έρευνα, τόσο για θέματα εκτροφής και καταλληλότητας της περιοχής εγκατάστασης, όσο και για τη διασφάλιση του παραγόμενου προϊόντος στην εγχώρια και διεθνή αγορά.
Μάλιστα, όπως υπογραμμίζει -στην πρόσφατη μελέτη της με θέμα «Η εκτροφή σαλιγκαριών στην Ελλάδα»- η Γενική Διεύθυνση Ζωικής Παραγωγής του υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων «αρχικά μια τέτοια επένδυση θα ήταν σκόπιμο να αντιμετωπιστεί από τον ενδιαφερόμενο, ως επένδυση που θα του αποφέρει συμπληρωματικό εισόδημα. Στην περίπτωση που τα αποτελέσματα της εκτροφής είναι τα αναμενόμενα, η δραστηριότητα θα μπορούσε να επεκταθεί και να αποτελέσει κύρια δραστηριότητα».
Το ζωηρό ενδιαφέρον για την εκτροφή σαλιγκαριών στο πλαίσιο ανάπτυξης νέων καινοτόμων επιχειρηματικών δραστηριοτήτων δεν είναι φαινόμενο των τελευταίων χρόνων. Αντίστοιχη «έκρηξη» ενδιαφέροντος είχε καταγραφεί τόσο στη δεκαετία του ΄70 όσο και στη δεκαετία του ’80, χωρίς ιδιαίτερο αποτέλεσμα. Ο βασικός λόγος στον οποίο αποδόθηκε η τότε αποτυχία, ήταν το ξηροθερμικό κλίμα της Ελλάδας, καθώς θεωρήθηκε ότι δεν ενδείκνυται για την εκτροφή αυτή.
Όπως αναφέρει το ΑΠΕ ένας άλλος παράγοντας ήταν η ελλιπής γνώση των υποψηφίων παραγωγών ως προς τις ιδιαιτερότητες του οργανισμού αυτού τόσο ως προς τη συμπεριφορά όσο και ως προς την παραγωγική διαδικασία (αδηφαγία, πλήθος εχθρών, ειδικές συνθήκες εκτροφής κ.α.).
Μελέτη κι έρευνα
«Πριν, λοιπόν, λάβει κάποιος την απόφαση να ασχοληθεί ερασιτεχνικά ή ακόμη και επαγγελματικά με την εκτροφή σαλιγκαριών» επισημαίνει η μελέτη, «θα πρέπει να διαβάσει αρκετά και να ενημερωθεί για τη βιολογία των σαλιγκαριών και τις απαιτήσεις τους σε θέματα διατροφής, περιβαλλοντικών συνθηκών, διαβίωση κ.α. Επίσης, καλό θα ήταν να επισκεφθεί υπάρχουσες μονάδες ώστε να δει την παραγωγική διαδικασία και τα προβλήματα που μπορεί να αντιμετωπίσει στην πράξη. Στη συνέχεια θα πρέπει να αξιολογήσει την καταλληλότητα του κλίματος της περιοχής που σκοπεύει να εγκαταστήσει το εκτροφείο του και να επιλέξει το κατάλληλο είδος σαλιγκαριού».
Πριν όμως προχωρήσει κάποιος σε οποιαδήποτε σημαντική δαπάνη για την εγκατάσταση εκτροφείου σαλιγκαριών, θα πρέπει, όσο αυτό είναι δυνατό, να κάνει έρευνας αγοράς σχετικά με το πού θα μπορούσε να διαθέσει την παραγωγή του. Με τον τρόπο αυτόν θα μπορούσε να αντλήσει χρήσιμα συμπεράσματα για την επιλογή του είδους, τη μέθοδο εκτροφής, τα απαιτούμενα από την αγορά πιστοποιητικά (ISO, HACCP), το βέλτιστο βάρος εμπορίας κ.α.
Κόστος και απόδοση
Εφόσον αποφασιστεί η συνέχιση της επένδυσης, αυτή θα πρέπει να γίνει προσεκτικά και κατά προτίμηση σε μικρή κλίμακα, έτσι ώστε σε περίπτωση αποτυχίας να είναι περιορισμένη η οικονομική ζημιά. Το σύνηθες είναι η εκτροφή να αρχίσει να αποδίδει οικονομικά, μετά τον 3ο χρόνο από την εγκατάσταση και βαθμιαία με την απόκτηση μεγαλύτερης εμπειρίας.
Σύμφωνα με πληροφορίες της Γενικής Διεύθυνσης Ζωικής Παραγωγής, το μέσο κόστος εγκατάστασης ενός εκτροφείου κλειστού τύπου κυμαίνεται μεταξύ 20 και 30.000 ευρώ ανά στρέμμα και ενός εκτροφείου ανοιχτού τύπου στις 5- 6.000 ευρώ. Τιμές όμως που μεταβάλλονται ανάλογα με την προσωπική εργασία του ενδιαφερομένου, τις συμφωνίες με τους προμηθευτές των υλικών κατασκευής ή την ανάθεση της κατασκευής σε τρίτους. Στις εν λόγω τιμές δεν συμπεριλαμβάνονται η δαπάνη γεωτρήσεων και ηλεκτροδότησης.
Η απόδοση της εκτροφής εφόσον δεν παρουσιαστούν προβλήματα με εχθρούς, ασθένειες ή ακραίες καιρικές συνθήκες, μπορεί να κυμανθεί από 700 έως 5.000 κιλά το στρέμμα, ανάλογα με το είδος, την ένταση της εκτροφής, την εμπειρία του εκτροφέα κ.α.
«Κλειδί» της επιτυχίας οι… εχθροί
Η επιτυχία της εκτροφής σαλιγκαριών σε μεγάλο βαθμό εξαρτάται από τον έλεγχο των ουκ ολίγων εχθρών που έχουν στη φύση.
Από κοτσύφια, κοράκια, κότες, ποντίκια, νυφίτσες, φίδια, σαύρες, βατράχια, χελώνες, μυρμήγκια, μέχρι ψεοδομονάδες και εντεροβακτήρια.
Η θνησιμότητα των σαλιγκαριών μπορεί να είναι πολύ μεγάλη και εκτός των εχθρών και των ασθενειών, μπορεί να οφείλεται μεταξύ άλλων σε λανθασμένους χειρισμούς, στάσιμα νερά και κανιβαλισμό των νεοεκκολαπτόμενων. Σε κάθε περίπτωση σε μια σωστή εκτροφή η θνησιμότητα στα ανεπτυγμένα θα πρέπει να κυμαίνεται σε 8- 10% και στα μικρά στο 20- 25%. Πέρα από τη θνησιμότητα, μεγάλος «πονοκέφαλος» είναι και η τάση των σαλιγκαριών να μετακινούνται και να διαφεύγουν από περιορισμένους χώρους.
Να σημειωθεί ότι η ίδρυση μονάδων εκτροφής σαλιγκαριών έχει ενταχθεί ως επιλέξιμη δραστηριότητα στα προγράμματα Μέτρο 112 «Νέοι Αγρότες» και Μέτρο 121 «Σχέδια Βελτίωσης» του υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων και στον Επενδυτικό Νόμο 3908/2011 του υπουργείου Ανάπτυξης Ανταγωνιστικότητας & Ναυτιλίας.
