Τη δωρεάν διάθεση αντρικών προφυλακτικών σε φυλακές της χώρας αποφάσισε το υπουργείο Δικαιοσύνης, στο πλαίσιο της λήψης προληπτικών μέτρων για την προστασία των κρατουμένων από σεξουαλικά μεταδιδόμενες λοιμώξεις. Πρόκειται για μία πρωτοποριακή, για τα ελληνικά δεδομένα, κίνηση η οποία, ωστόσο, αναμένεται να συζητηθεί. Γράφει η Μαρία Ζαχαροπούλου Η διαπίστωση ότι, σε διεθνές επίπεδο αλλά και στην Ελλάδα, τα ποσοστά έκθεσης στο HIV/AIDS και τις υπατίτιδες Β και C είναι σημαντικά υψηλότερα σε σχέση με τον γενικό πληθυσμό, ήταν ο λόγος που το υπουργείο πήρε την πρωτοβουλία για την έναρξη του προγράμματος που θα εφαρμοστεί αρχικά σε πιλοτική βάση σε 10 φυλακές. Το επόμενο διάστημα αναμένεται να διατεθούν συνολικά 7.000 προφυλακτικά στις φυλακές Αγιάς, Αλικαρνασσού, Δομοκού, Ιωαννίνων, Κομοτηνής, Μαλανδρίνου, Πάτρας, Τρικάλων, Χαλκίδας και Χανίων. Τα προφυλακτικά είναι δωρεά του Συλλόγου Οροθετικών Ελλάδας «Θετική Φωνή», ο οποίος συστήθηκε το 2009 με σκοπό την προάσπιση των δικαιωμάτων των οροθετικών, την αντιμετώπιση της εξάπλωσης του HIV/AIDS καθώς και τον περιορισμό των κοινωνικών και οικονομικών επιπτώσεών του στην Ελλάδα. Πρόκειται για μία κίνηση που αντιμετωπίζεται με επιφύλαξη από ανθρώπους που γνωρίζουν τις ισορροπίες μέσα στα Καταστήματα Κράτησης. «Στην κουλτούρα των κρατουμένων αυτή η κίνηση δεν είναι και τόσο αποδεκτή. Δεν είναι κάτι που το βλέπουν θετικά καθώς το θεωρούν εξευτελιστικό» έλεγαν στο newsbeast.gr, συμπληρώνοντας πως το πιθανότερο είναι να μην προχωρήσει η εφαρμογή του. Μάλιστα, επεσήμαναν πως η διανομή προφυλακτικών εγείρει, μεταξύ άλλων, και θέματα ασφαλείας. Και αυτό γιατί τα προφυλακτικά είναι ένας από τους τρόπους που χρησιμοποιούν οι κρατούμενοι για να κρύβουν ναρκωτικά στο σώμα τους και να τα βάζουν στις φυλακές. Πάντως, η διάθεση των προφυλακτικών στους κρατούμενους θα γίνεται μέσω των ιατρείων των φυλακών. Όπως αναφέρει σε έγγραφο του ο Γενικός Γραμματέας Ευτύχης Φυτράκης προς τις φυλακές που θα εφαρμοστεί το πρόγραμμα: «Στα πλαίσια του στρατηγικού στόχου της Γενικής Γραμματείας Αντεγκληματικής Πολιτικής για την αναβάθμιση των υπηρεσιών υγείας και την πρόληψη νοσημάτων στα καταστήματα κράτησης αλλά και των συστάσεων των διεθνών οργανισμών θα μπορούν στο εξής να διατίθενται δωρεάν στους κρατούμενους, από το ιατρείο της φυλακής και κατά την κρίση του υπεύθυνου ιατρού, αντρικά προφυλακτικά. Για το λόγο αυτό αποστέλλονται προφυλακτικά, προσφορά του Συλλόγου Οροθετικών Ελλάδας «Θετική Φωνή». Παρακαλούμε για τη συνεργασία με τον ιατρό του καταστήματος, στο πλαίσιο των καθηκόντων του, σύμφωνα με τον Εσωτερικό Κανονισμό Λειτουργίας των Καταστημάτων Κράτησης, ώστε να βρεθεί κατάλληλος χώρος αποθήκευσης στο ιατρείο του καταστήματος και πρόσφορος τρόπος διάθεσης των προφυλακτικών, με εξασφάλιση της ανώνυμης και διακριτικής πρόσβασης σε αυτά από όλους τους κρατούμενους, που το επιθυμούν. Τη διάθεση των προφυλακτικών σε άτομα θα επιμεληθεί αποκλειστικά ο ιατρός του καταστήματος, τηρώντας φυσικά τους κανόνες της ιατρικής δεοντολογίας και οπωσδήποτε το ιατρικό απόρρητο». Μάλιστα, ο κ. Φυτράκης θέλοντας να τονίσει τη σημασία του προγράμματος, σημειώνει πως ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας UNAIDS ( Ηνωμένα Έθνη για το AIDS) και το UNFRA (Ταμείο των Ηνωμένων Εθνών για τον Πληθυσμό), σε κοινή ανακοίνωσή τους το 2004, καταλήγουν ότι «το ανδρικό προφυλακτικό είναι η μοναδική, αποτελεσματική, διαθέσιμη τεχνολογία για τη μείωση της σεξουαλικής μετάδοσης του ιού HIV και άλλων σεξουαλικά μεταδιδομένων ασθενειών». Παράλληλα με τη Σύστασης του Συμβουλίου της Ευρώπης συνιστάται, για την προαγωγή της υγείας στις φυλακές, η πρόληψη των σεξουαλικά μεταδιδόμενων νοσημάτων με κατάλληλα μέσα προφύλαξης. Ειδικότερα, ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας (ΠΟΥ) αφενός συστήνει τη διαθεσιμότητα προφυλακτικών προς τους κρατούμενους, καθ΄ όλη την περίοδο της κράτησης στις φυλακές και επιπλέον τονίζει ότι «η πρόσβαση σε προφυλακτικά δεν έχει προκαλέσει προβλήματα στην καθημερινή λειτουργία των φυλακών, δεν αποτελεί απειλή για την ασφάλεια, δεν ενισχύει την σεξουαλική δραστηριότητα στις φυλακές και γίνεται αποδεκτή από το μεγαλύτερο μέρος των κρατουμένων όπως και των υπαλλήλων . Σε αυτή τη βάση ο Π.Ο.Υ. συστήνει:
- την άμεση επέκταση των προγραμμάτων χορήγησης προφυλακτικών σε όλες τις φυλακές,
- την εύκολη και διακριτική προσφορά στους κρατούμενους και
- εκπαιδευτικές και ενημερωτικές δραστηριότητες για την πρόληψη της μετάδοσης του ιού του HIV.
Αξίζει να σημειωθεί ότι ο Γενικός Γραμματέας ζητεί να υποβληθεί μετά από έξι μήνες σχετική έκθεση στο Υπουργείο, σχετικά με την πορεία υλοποίησής του πιλοτικού προγράμματος, ώστε να εντοπιστούν, τυχόν δυσκολίες που εμφανίστηκαν προκειμένου να βελτιωθούν.