Ως ιθύνοντα νου στην υπόθεση των ανταλλαγών της Μονής Βατοπεδίου εμφανίζεται ο προφυλακισμένος ηγούμενος της Μονής Βατοπεδίου Εφραίμ από τους δικαστές του Συμβουλίου Εφετών Αθηνών, οι οποίοι τον χαρακτηρίζουν άτομο με ροπή στην εγκληματική δράση.
Το δικαστικό συμβούλιο αμφισβητώντας το ενδεχόμενο να έχει πλέον μετανιώσει ο ηγούμενος, τονίζουν πως «η τυχόν μέχρι σήμερα καλή συμπεριφορά του…. δεν είναι αποτέλεσμα της ελεύθερης βούλησής του, αλλά της αναμενόμενης δικαστικής κρίσης ενόψει της εμφανίσεώς του στην ανακρίτρια».
Σημειώνουν ότι επειδή εξακολουθεί να διατηρεί την ιδιότητα του καθηγουμένου της Ιεράς Μονής Βατοπεδίου, υπάρχει κίνδυνος να εκμεταλλευθεί και πάλι την ιδιότητά του αυτή για τη διάπραξη και άλλων πράξεων που συνδέονται με τ’ αδικήματα που τον βαρύνουν.
Η ροπή του ηγούμενου Εφραίμ προς την εγκληματική δράση αποτελεί, σύμφωνα με τους εφέτες, στοιχείο της προσωπικότητάς του, και αυτό προκύπτει από τον επιτήδειο και μεθοδευμένο τρόπο που ενεργούσε.
Από τα τέλη Δεκεμβρίου του 2001 ως το 2008, κατόρθωσε, όπως επισημαίνεται στο βούλευμα, να πείσει μεταξύ άλλων υπουργούς και υφυπουργούς για την έκδοση υπουργικών αποφάσεων που συνιστούσαν «ουσιαστικά χαριστική παραχώρηση εκτάσεων στη Μονή, νομικούς συμβούλους και παρέδρους του Νομικού Συμβουλίου του Κράτους, αρμόδιους υπαλλήλους της ΚΕΔ, και του υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης κλπ.
Ο ισχυρισμός του Εφραίμ πως δεν μπορεί να προφυλακιστεί τη στιγμή που οι υπουργοί που φέρονται ως συμμέτοχοι ή αυτουργοί δεν παραπέμπονται, φάνηκε ανίσχυρος να πείσει του εφέτες που τον απέρριψαν αξιολογώντας την κοινή πεποίθηση της εφέτου ειδικής ανακρίτριας αλλά και του εισαγγελέα πως σε βάρος του προκύπτουν σοβαρές ενδείξεις ενοχής.
Σε αυτό μάλιστα, όπως σημειώνεται στο βούλευμα, δεν υπήρξε διαφωνία ανάμεσα στην κ. Καλού και τον εισαγγελέα Παναγιώτη Ματζούνη ο οποίος ωστόσο δεν διαπίστωσε ούτε «προσωπικό συμφέρον» ούτε «εγκληματική ροπή» στο πρόσωπο του ηγούμενου Εφραίμ. Για το λόγο αυτό ζήτησε να έχει ανάλογη ποινική αντιμετώπιση με το μοναχό Αρσένιο και να του επιβληθούν οι ίδιοι περιοριστικοί όροι.
Απολογία Εφραίμ
Βροχή ερωτήσεων δέχθηκε από την εφέτη ειδική ανακρίτρια Ειρήνη Καλού στην απολογία του ο ηγούμενος Εφραίμ ο οποίος προσπαθώντας ν’ αντικρούσει τις βαριές κατηγορίες που αντιμετωπίζει, υποστήριξε ότι η Μονή Βατοπεδίου δεν επεδίωξε τις ανταλλαγές αλλά αυτές επιβλήθηκαν από την τότε κυβέρνηση της ΝΔ και αποτελούσαν, ούτε λίγο ούτε πολύ, μονόδρομο.
Όσο για τα δικά του κίνητρα, ήταν πάντοτε «ευγενή» χωρίς σκοπό εξαπάτησης του δημοσίου.
Εφραίμ: «Εμείς πάντοτε είχαμε ευγενή κίνητρα. Θέλουμε με εμπειρικό τρόπο να μαρτυρήσουμε την αλήθεια της Ορθοδοξίας σε όλη την Οικουμένη και νυχθημερόν όλοι οι πατέρες και εγώ ταπεινά θυσιαζόμαστε για το λαό του Θεού. Δεν έχουμε ιδιοτελή ελατήρια για καμία κίνησή μας και προσπαθούμε με τις ταπεινές δυνάμεις μας να παρηγορούμε τους ανθρώπους που μας πλησιάζουν».
Ο ηγούμενος Εφραίμ αναφερόμενος στις επίμαχες ανταλλαγές μεταξύ της Μονής Βατοπεδίου και του ελληνικού Δημοσίου, είπε ότι ο ίδιος μάλιστα είχε αντιδράσει αλλά δεν υπήρχε άλλη διέξοδος.
Εφραίμ: Δεν θέλαμε τις ανταλλαγές, αλλά μας επιβλήθηκαν από την τότε κυβέρνηση για να ικανοποιηθούν οι τοπικοί φορείς που δεν μας ήθελαν εκεί…..
Ερ: Εφόσον δεν θέλατε τις ανταλλαγές τι σας εμπόδιζε να τις αρνηθείτε;
Εφραιμ: Μας έπεισαν οι νομικοί μας σύμβουλοι ότι δεν είχαμε άλλη διέξοδο γιατί διαφορετικά θα είχαμε μακροχρόνιες διενέξεις πράγμα το οποίο δεν επιθυμούσαμε.
Ο ηγούμενος Εφραίμ αρνήθηκε πως προσπάθησε να επηρεάσει τους τότε υπουργούς. Όσο για τις επισκέψεις του στα γραφεία του στην Αθήνα, είπε πως «έτσι συνηθίζεται στο Άγιο Όρος, την πρώτη φορά να πηγαίνει ο Ηγούμενος και να ξαναπηγαίνει μόνο αν είναι μεγάλη ανάγκη. Πάντως σε καμία περίπτωση δεν θέλαμε να επηρεάσουμε αθέμιτα τις αποφάσεις των Υπουργών». Όσον αφορά τις επισκέψεις του στο Μέγαρο Μαξίμου, υποστήριξε πως είχαν σκοπό την επίδοση προσκλήσεων. Με το διευθυντή του τότε πρωθυπουργού Ιωάννη Αγγέλου, περιορίζονταν οι συζητήσεις τους, όπως είπε ο ηγούμενος Εφραίμ, σε θέματα που σχετίζονταν με την Αγιορείτικη παράδοση και όχι με τη Μονή εκτός από μία φορά, χωρίς ωστόσο εκείνος να δείξει κανένα ενδιαφέρον.
Εφραίμ: Στη ροή του λόγου, όταν φτάσαμε στα χρυσόβουλα, του είπα ότι είμαι λυπημένος γιατί δυστυχώς η Κυβέρνηση δεν έκανε δεκτό το μόνιμο πάγιο και ποθητό αίτημά μας να μας δώσει τη διαχείριση της λίμνης και μας εξαπέστειλαν από το μετόχι μας. Του το είπα και αυτός σαν αφηρημένος δεν έδειξε ενδιαφέρον και είπε ότι δεν ασχολείται με αυτά και ότι αυτά είναι των αρμοδίων. Δεν μου έδωσε σημασία. Άλλη φορά δεν του έκανα λόγο γι’ αυτό το πράγμα.
Ερ: Είναι φυσιολογικό να μην σας δώσει σημασία ο κ. Αγγέλου για το θέμα σας, έστω και για λόγους ευγενείας;
Εφραίμ: Τα πράγματα είναι όπως σας τα είπα.