«Τα Χριστούγεννα είναι μια πάρα πολύ δύσκολη γιορτή. Είναι η κατεξοχήν περίοδος που ξεχνούμε τον Θεό, που ζούμε χωρίς Θεό, ζούμε τα εμπορικά Χριστούγεννα: Στολισμοί στους δρόμους, φωτάκια που ξεγελούν, δεντράκια ψεύτικα, κεράσματα, δώρα, προσδοκία αργιών, διπλός μισθός, και τα Χριστούγεννα τελειώνουν». Είναι ένα απόσπασμα από ομιλία του μητροπολίτη Μεσογαίας και Λαυρεωτικής Νικόλαου στην Κάλυμνο το 2014, στην οποία αναφέρθηκε στην «απάτη» των εμπορικών και των κοινωνικών Χριστουγέννων και το πραγματικό νόημα της γιορτής αυτής, στην οποία, σύμφωνα με την ορθόδοξη πίστη, ο Θεός φανερώνεται και ο Παράδεισος ανοίγει για όλους.
Στην προετοιμασία των πιστών με κατάληξη την ημέρα των Χριστουγέννων η εκκλησία «βοηθά» με τις γιορτές πολλών αγίων ενώ ακόμα ένα «εργαλείο» είναι και η νηστεία. Όπως εξηγεί ο π. Νικόλαος, η νηστεία αφορά τις τροφές αλλά και τα πάθη. «Να πάρουμε σε αυτή την περίοδο μια τέτοια απόφαση, ένα δικό μας πάθος που εσωτερικά μας βασανίζει και είναι ριζωμένο, να το κόψουμε. Νηστεία είναι να κόψεις τον εγωισμό σου που τυραννά κι εσένα αλλά και τα μέλη της οικογενείας σου» αναφέρει χαρακτηριστικά.
«Τι ωραίο πράγμα να μπορεί κανείς να σκεφτεί τον διπλανό του. Τι ωραίο πράγμα η ανάγκη του άλλου να περάσει από το αλάφρωμα της δικής μας τσέπης. Τι ευλογία να βαστάξουμε λίγο και τα υλικά βάρη των άλλων, αν μπορούμε, αν έχουμε τη δυνατότητα. Τι όμορφο αντί να σπαταλήσουμε σε κοσμικά και κούφια δώρα να δώσουμε λίγο μέσα από αυτά αισθήματα αγάπης σε ιερούς σκοπούς, σε αδελφούς μας που έχουν ανάγκη» προσθέτει αναφερόμενος στο πόσο η γιορτή των Χριστουγέννων είναι συνδεδεμένη με τα χρήματα.
«Τα Χριστούγεννα να βεβαιώνουν πως ο Θεός είναι μεθ’ ημών και εντός ημών. Να αντικρίσουμε τον Κύριο και στη φάτνη της Βηθλεέμ αλλά κυρίως στη φάτνη της ψυχής μας» καταλήγει.
Ο μητροπολίτης Μεσογαίας Νικόλαος σπούδασε Φυσική στο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης, Αστροφυσική στὸ Harvard και Μηχανολογία στο Τεχνολογικό Ινστιτούτο της Μασσαχουσέττης ενώ οι διδακτορικές σπουδές του επικεντρώθηκαν στον τομέα της Βιοϊατρικής Τεχνολογίας. Παράλληλα με την επιστημονική του έρευνα σπούδασε τη Θεολογία στη Θεολογική Σχολή του Τιμίου Σταυρού της Βοστώνης και στη συνέχεια στη Θεολογική Σχολή του Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, όπου ανακηρύχθηκε διδάκτορας στον τομέα της Βιοηθικής. Το 2008 ανακηρύχθηκε επίτιμος διδάκτορας του τμήματος Κοινωνικής Θεολογίας του Πανεπιστημίου Αθηνών. Μητροπολίτης Μεσογαίας και Λαυρεωτικής εξελέγη τον Απρίλιο του 2004.