Γεννήθηκε στην Ήπειρο, «εκεί που οι άνθρωποι παιδεύονται να επιβιώσουν, οργώνοντας την άγονη γη, λες και στύβουν με τα χέρια τους γυμνά το ξερό χώμα και το ποτίζουν με ιδρώτα, ώσπου να δώσει καρπούς….», όπως έλεγε ο ίδιος. Έζησε 94 χρόνια απαθανατίζοντας με το φακό του μερικά από τα πιο σκληρά γεγονότα στη διάρκεια του Δευτέρου Παγκοσμίου Πολέμου και της Εθνικής Αντίστασης.
Πλήρης ημερών ο φωτογράφος Κώστας Μπαλάφας έφυγε από τη ζωή και σήμερα στις 5:30 το απόγευμα η οικογένεια και οι φίλοι του θα τον αποχαιρετήσουν στο νεκροταφείο Χαλανδρίου.
Ο Κώστας Μπαλάφας γεννήθηκε στο ορεινό χωριό Κυψέλη της Άρτας από φτωχούς γονείς. Σε ηλικία μόλις έντεκα ετών βρέθηκε στην Αθήνα και ρίχτηκε στη δουλειά για να ζήσει, στην ταβέρνα ενός συγχωριανού του, στην πλατεία Κουμουνδούρου.
Η πρώτη επαφή του με τη φωτογραφία και τη φωτογραφική μηχανή, όπως διηγείται ο ίδιος, ήταν στα δεκατρία του χρόνια. Είχαν έρθει συγγενείς του αφεντικού απ’ την Αμερική και αυτός, για να τους ευχαριστήσει, θέλησε να τους δείξει τα αξιοθέατα της Αττικής και τους πήγε κάποια μέρα στην Πάρνηθα. Μαζί τους οι ξένοι είχαν μια μικρή φωτογραφική μηχανή Μπράουν της Κόντακ, απλή και εύκολη στο χειρισμό, για να φωτογραφηθούν. Κάποιος έπρεπε να κρατάει τη μηχανή για να τραβήξει τις οικογενειακές τους φωτογραφίες κι αναγκάστηκε ο μαγαζάτορας να πάρει και τον νεαρό υπάλληλο του μαζί γι’ αυτή τη δουλειά. «Όταν κατάλαβα ότι αυτό το μηχάνημα που κρατούσα στα χέρια μου μπορεί να αποτυπώσει σε εικόνα πάνω σε χαρτί ό,τι έχω ζωντανό μπροστά μου, μαγεύτηκα…», λέει.
Η πρωτόγνωρη εμπειρία εκείνης της ημέρας τον σημάδεψε: η απόκτηση μιας δικής του φωτογραφικής μηχανής έγινε, για τον έφηβο Κώστα Μπαλάφα, όνειρο μιας ολόκληρης ζωής. Και το έκανε πραγματικότητα όταν σπούδαζε στα Ιωάννινα, πουλώντας και το ρολόι του για ν’ αγοράσει μια Τζούνιορ Κόντακ.
Την εποχή που βρισκόταν στην Ιταλία, αντικατέστησε τη μηχανή του με μία Ρομπότ. Έγινε φίλος με κάποιον υπάλληλο ενός γειτονικού φωτογραφείου, καθόταν δίπλα του κι έτσι έμαθε και την τέχνη του σκοτεινού θαλάμου. Με αυτή τη μηχανή, ο νεαρός τότε φωτογράφος θα απαθανάτιζε την πορεία του ελληνικού στρατού προς το αλβανικό μέτωπο, την Κατοχή και τον ένοπλο αγώνα του ΕΛΑΣ στην Ήπειρο.
Το παράτολμο του χαρακτήρα και των πράξεων του αποδείχτηκε περίτρανα, όταν «αιχμαλώτιζε» στο φακό φοβερά εγκλήματα και σκηνές μπροστά στους Ιταλογερμανούς κατακτητές με κίνδυνο την άμεση εκτέλεση του με συνοπτικές διαδικασίες, ή φωτογραφίζοντας τους διπλανούς συμπολεμιστές του την ώρα της μάχης.
Δείτε φωτογραφίες του Κώστα Μπαλάφα
