Σε «σαφάρι» παραβατών επιδίδονται από χθες τα συνεργεία ελέγχου για την εφαρμογή του αντικαπνιστικού νόμου. Όσο οι έλεγχοι για την εφαρμογή του νόμου σε χώρους εστίασης, καφετέριες και μπαρ όλης της χώρας εντείνονται, τόσο κορυφώνονται και οι αντιδράσεις των επιχειρηματιών του χώρου, οι οποίοι βλέπουν τα εισοδήματά τους να συρρικνώνονται, καθώς -όπως σημειώνουν- ανήκουν στον κλάδο, που επλήγη πρώτος από την οικονομική ύφεση, σημειώνοντας πτώση τζίρου έως και 50%.
Παρατηρούν ότι ο αντικαπνιστικός νόμος εφαρμόζεται στην πιο δύσκολη οικονομική συγκυρία και διαβλέπουν πως ίσως αποτελέσει για πολλές επιχειρήσεις «ταφόπλακα», με συνέπεια την απώλεια δεκάδων χιλιάδων θέσεων εργασίας, δεδομένου ότι όπου εφαρμόστηκε στην Ευρώπη, παρατηρήθηκε περαιτέρω πτώση του τζίρου κατά 10-30%.
Όταν ξεκίνησαν οι συζητήσεις για την εφαρμογή του νόμου, πριν τις περιφερειακές εκλογές, στις προθέσεις των εστιατόρων για την εφαρμογή του νόμου ήταν η συνεργασία και ο διάλογος με την κυβέρνηση, με βασική αρχή τον σεβασμό των δικαιωμάτων τόσο των καπνιζόντων όσο και των μη, προτείνοντας να έχει την ευθύνη της επιλογής του καπνίζειν, ο πελάτης και όχι ο καταστηματάρχης.
Παρά την κατανόηση, που έδειξε ο υπουργός Υγείας, προεκλογικά, για τα προβλήματα του κλάδου, όπως λένε, στο διάστημα που ακολούθησε διατυπώνονταν κάθε τόσο διαφορετικές εκδοχές για την εφαρμογή του νόμου, ενώ εσχάτως αποφασίστηκε να εφαρμοστεί καθολικά και χωρίς εξαιρέσεις, στο ακέραιο, προκαλώντας την οργή των επιχειρηματιών, οι οποίοι έως πρότινος είχαν την πεποίθηση ότι θα βρεθεί η χρυσή τομή με το Υπ. Υγείας για την εφαρμογή του νόμου, στο οποίο ρίχνουν βαρύτατες κατηγορίες.
«Το υπουργείο Υγείας οδήγησε την κατάσταση στο σημερινό αδιέξοδο. Δεν είχε συγκεκριμένες θέσεις, δεν είχε καμία διάθεση για διάλογο και με παλινωδίες και τοποθετήσεις υπηρεσιακών παραγόντων, μέρα με τη μέρα άλλαζε τις απόψεις του για την εφαρμογή του νόμου. Χωρίς να προετοιμάσει τους πολίτες, χωρίς κανέναν διάλογο λειτούργησε στη λογική του «αποφασίζουμε και διατάζουμε», δήλωσε ο Γιώργος Καββαθάς, γενικός γραμματέας της ΠΟΕΣΕ και ο κ. Τσάκος προσυπέγραψε: «Έχουν παγιδεύσει τον ίδιο τον πρωθυπουργό. Δεν τον έχουν ενημερώσει επαρκώς για τη δεινή θέση που βρίσκεται ο χώρος, ο οποίος επιβιώνει κάτω από πολύ δύσκολες συνθήκες».
Τα εστιατόρια, οι καφετέριες και τα μπαρ είναι δημόσιοι χώροι με υγειονομικό ενδιαφέρον. Δικαιώματα έχουν οι καπνιστές, αλλά και οι μη καπνιστές, που τα επισκέπτονται. Ωστόσο, το δικαίωμα ενός ανθρώπου να υπάρχει σε έναν δημόσιο χώρο με καθαρό αέρα είναι αναμφισβήτητα ανώτερο από αυτό του ανθρώπου, που επιλέγει να καπνίζει. Βασική αρχή του δικαίου είναι ότι «οι πλειοψηφίες ορίζουν τις πολιτικές, αλλά στον βαθμό που δεν καταπατούν τα δικαιώματα των μειονοτήτων».
Στην Ελλάδα οι καπνιστές είναι ακόμη πλειονότητα κι όπως έχει πει και ένας ξένος διανοητής «η ανδρεία μας δοκιμάζεται όταν είμαστε μειοψηφία, αλλά η ανεκτικότητά μας, όταν είμαστε πλειοψηφία». Βασικό δείγμα πολιτισμού μίας χώρας είναι το επίπεδο της ανεκτικότητας που επιδεικνύει απέναντι στο διαφορετικό, απέναντι στα δικαιώματα των ολίγων.
Το βέβαιο είναι ότι η ελληνική κοινωνία έχει αποδείξει, έως σήμερα, ότι είναι μια πολύ ανοιχτή και ανεκτική κοινωνία. Ανεξάρτητα από νόμους και απαγορεύσεις, είναι βέβαιο ότι μπορεί να δείξει δείγματα πολιτισμού και εν μέσω οικονομικής κρίσης.
Ο Έλληνας πολίτης μπορεί να συνεχίσει, όσο αντέχει οικονομικά ο καθένας, να βγαίνει για φαγητό, να πίνει τον καφέ ή το ποτό του, χωρίς να καπνίζει εντός του καταστήματος, ακόμη κι αν υπάρχει ένας ή και κανένας μη καπνιστής. Τελικά, είναι θέμα ελληνικού πολιτισμού και όχι κυβερνητικής πολιτικής. Άλλωστε κανείς δεν έχει πεθάνει από την έλλειψη καπνού. Μάλλον, το αντίθετο.