Οι γιορτές είναι συνυφασμένες με χιονισμένα τοπία σε χώρες βορειότερου γεωγραφικού πλάτους από την Ελλάδα, όμως στο παρελθόν δεν ήταν λίγες οι περιπτώσεις που το χιόνι παρέμενε στο έδαφος ανήμερα των Χριστουγέννων σε περιοχές με χαμηλό υψόμετρο της Ελλάδας.
Πόσο πιθανό είναι να δούμε λευκά τοπία φέτος στη χώρα μας; Υπάρχει περίπτωση να το στρώσει στα ορεινά;
Σύμφωνα με τους μετεωρολόγους, το εν λόγω σενάριο μοιάζει με… όνειρο.
Ο πρώτος χάρτης που δημοσίευσε το meteo και φαίνεται παρακάτω δείχνει την πιθανότητα χιονοκάλυψης στις 25 Δεκεμβρίου, βάσει των δεδομένων αριθμητικού μοντέλου της ευρωπαϊκής Υπηρεσίας Copernicus από το 1991 μέχρι σήμερα.
Παρατηρούμε ότι στην Πίνδο πάνω από το 80% των ετών την περίοδο 1991-2022 το χιόνι κάλυπτε την οροσειρά, όπως και τις υπόλοιπες ορεινές περιοχές της Δυτικής Μακεδονίας και τον Όλυμπο. Στις υπόλοιπες περιοχές της Δυτικής Μακεδονίας η πιθανότητα χιονοκάλυψης είναι 30-50 % και στην Κεντρική Μακεδόνια το ποσοστό πέφτει κάτω από το 20%. Μεγάλες χωρικές διαφορές παρατηρούνται στη Θεσσαλία, στην Ανατολική Μακεδονία και τη Θράκη, όπου η πιθανότητα χιονοκάλυψης είναι από 0-5 % σε παραθαλάσσια τμήματα, έως 30 % σε ημιορεινές περιοχές.
Η πιο εκτεταμένη χιονοκάλυψη ανήμερα των Χριστουγέννων σημειώθηκε το 2001, όταν πάνω από το 60% της χερσαίας έκτασης της χώρας μας ήταν καλυμμένο με χιόνι. Αντίθετα, η πιο περιορισμένη χιονοκάλυψη παρατηρήθηκε πέρυσι τα Χριστούγεννα του 2022.
Αναλύοντας τα ίδια δεδομένα χιονοκάλυψης ανά δεκαετία, παρατηρούμε ότι κατά την περίοδο 2011-2020 το ποσοστό μείωσης της χιονοκάλυψης σε σχέση με τις δεκαετίες 1991-2000 και 2001-2010 είναι σημαντικό. Ειδικότερα, την περιόδο 2011-2020 τη μεγαλύτερη μείωση παρατηρούμε στη Δυτική Μακεδονία, όπου η χιονοκάλυψη ανήμερα των Χριστουγέννων έχει μειωθεί έως και 50% την τελευταία δεκαετία, σε σχέση με την περίοδο 1991-2000. Σε όλες τις ορεινές περιοχές της χώρας μας παρατηρείται μείωση της πιθανότητας χιονοκάλυψης, όχι μόνο τα Χριστούγεννα, αλλά γενικότερα τους χειμερινούς μήνες.
Φέτος η έκταση της χιονοκάλυψης που θα έχουμε τα Χριστούγεννα θα είναι λίγο χαμηλότερα από τον μέσο όρο των τελευταίων 10 ετών, δηλαδή μόνο στα ορεινά άνω των 1.000 μ. υψόμετρο, αλλά αρκετά περιορισμένη σε σχέση με την περίοδο 1991-2010.
Η εργασία αυτή χρηματοδοτείται από το European Climate Foundation στο πλαίσιο του έργου SNOWCLIM (ECF-G-2308-66609).
