Οι τρεις προκλήσεις για το τραπεζικό σύστημα το 2019

Η περαιτέρω μείωση των «κόκκινων» δανείων, η χρηματοδότηση της πραγματικής οικονομίας και ο ψηφιακός μετασχηματισμός είναι οι τρεις βασικές προκλήσεις των ελληνικών τραπεζών για το νέο έτος που ξεκίνησε.

Όπως αναφέρει στο ΑΠΕ-ΜΠΕ επιτελικό στέλεχος συστημικής τράπεζες και οι τρεις αυτές προκλήσεις έχουν ήδη «πάρει τον δρόμο τους» με τα πρώτα θετικά αποτελέσματα να είναι ορατά, επισημαίνοντας πάντως ότι σε καμία περίπτωση δεν μπορεί να υπάρξει εφησυχασμός και χαλάρωση των προσπαθειών.

Αναφορικά με τον στόχο της περαιτέρω μείωσης των μη εξυπηρετούμενων δανείων, όπως έχουν αναφέρει κατ’ επανάληψη τραπεζικά στελέχη σε δημόσιες τοποθετήσεις τους, οι ελληνικές τράπεζες βρίσκονται στη μέση του δρόμου μιας τεράστιας προσπάθειας μείωσης των κόκκινων δανείων, από 85 δισ. ευρώ που είναι σήμερα στα 33 δισ. ευρώ το 2021, γεγονός που θα οδηγήσει τον δείκτη των μη εξυπηρετούμενων ανοιγμάτων από το 45% στο 20%. Η μείωση αυτή κατά 55 δισ. ευρώ των κόκκινων δανείων θα επιτευχθεί κατά 50% από πωλήσεις και τιτλοποιήσεις δανείων, κατά 25% – 30% από πλειστηριασμούς/ρευστοποιήσεις ακινήτων και κατά 20% από ρυθμίσεις δανείων. Τα τραπεζικά στελέχη επισημαίνουν με έμφαση ότι ήδη η προσπάθεια έχει επιφέρει πολύ σημαντικά αποτελέσματα αν λάβει κανείς υπόψη του το γεγονός ότι τον Μάρτιο του 2016 τα κόκκινα είχαν ανέλθει σε 107 δισ. ευρώ.

Στη διάρκεια του 2019 αναμένεται να οριστικοποιηθούν και πρωτοβουλίες που έχουν αναληφθεί από πλευράς πολιτείας και ΤτΕ για περαιτέρω μείωση των κόκκινων δανείων στο εγχώριο τραπεζικό σύστημα.

Χρηματοδότηση κάθε βιώσιμου επιχειρηματικού σχεδίου

Παράλληλα οι τράπεζες επικεντρώνονται με όλες τους τις δυνάμεις στη χρηματοδότηση της πραγματικής οικονομίας, νοικοκυριών και επιχειρήσεων. Όπως επισημαίνουν με κάθε ευκαιρία διοικητικά στελέχη τραπεζών δεν θα υπάρχει ούτε ένα βιώσιμο και σοβαρό επιχειρηματικό σχέδιο που δεν θα χρηματοδοτηθεί από το ελληνικό τραπεζικό σύστημα. Όπως επισημαίνουν το πρόβλημα πηγάζει από τη χαμηλή ζήτηση που υπάρχει για χρηματοδότηση από πλευράς νοικοκυριών και επιχειρήσεων και όχι από πλευράς τραπεζών που διαθέτουν τη ρευστότητα που απαιτείται.

Σύμφωνα με συγκλίνουσες εκτιμήσεις το 2019 θα είναι η πρώτη χρονιά θετικής πιστωτικής επέκτασης μετά από χρόνια αρνητικής επέκτασης γεγονός που θα σηματοδοτήσει την αλλαγή σελίδας στο εγχώριο τραπεζικό σύστημα και την επιστροφή στην κανονικότητα.

Επενδύσεις ενός δισ. ευρώ στον ψηφιακό μετασχηματισμό

Η τρίτη μεγάλη πρόκληση είναι η διαδικασία ψηφιακού μετασχηματισμού που βρίσκονται οι ελληνικές τράπεζες, καθώς οι νέες τεχνολογίες αλλάζουν ριζικά το τραπεζικό σύστημα, τόσο σε ό,τι αφορά την παροχή υπηρεσιών προς τους πελάτες των τραπεζών όσο και σε σχέση με την εισαγωγή νέων επιχειρηματικών μοντέλων τα οποία θα συμπληρώσουν την παραδοσιακή τραπεζική. Σε πρόσφατο συνέδριο που διοργάνωσε η ΕΕΤ σε συνεργασία με την Εθνική Τράπεζα και με επιμέλεια του Εκόνομιστ ο πρόεδρος της Ελληνικής Ένωσης Τραπεζών (ΕΕΤ), Νικόλαος Καραμούζης εκτίμησε ότι οι τέσσερις ελληνικές συστημικές τράπεζες, προετοιμαζόμενες για το μέλλον, θα χρειαστεί να δαπανήσουν κοντά στα 900 εκατ. με 1 δισ. ευρώ στην τεχνολογική αναβάθμιση του συνόλου των υποδομών τους στην επόμενη τριετία. Ο τραπεζικός κλάδος, αλλά και ο ευρύτερος χρηματοπιστωτικός τομέας σε διεθνές επίπεδο, είπε, βρίσκονται στο επίκεντρο του τεχνολογικού κυκλώνα, αντιμέτωποι με ψηφιακές και τεχνολογικές αλλαγές, που μετασχηματίζουν ριζικά το επιχειρησιακό, πελατοκεντρικό και λειτουργικό πρότυπό τους, τα μέσα διαχείρισης και εξυπηρέτησης πελατών, διεκπεραίωσης συναλλαγών και πληρωμών και στήριξης των τραπεζικών εργασιών. Δεν είναι τυχαίο ότι οι τράπεζες επενδύουν ήδη σημαντικά κεφάλαια στις τεχνολογικές εφαρμογές και την ψηφιακή αναβάθμιση των υποδομών τους. Δαπανούν σε τεχνολογικές επενδύσεις περίπου 2-3 φορές περισσότερους πόρους από άλλους κλάδους της οικονομίας, ενώ εκτιμάται ότι το 15%-25% του ετησίου προϋπολογισμού των τραπεζών διεθνώς, ή περίπου το 10% των εσόδων τους, κατευθύνεται σήμερα σε αναβάθμιση της τεχνολογικής υποδομής τους.

Η ολοκλήρωση του ψηφιακού μετασχηματισμού θα γίνει με την περαιτέρω μείωση του αριθμού των τραπεζικών υποκαταστημάτων και την ενίσχυση των ψηφιακών καναλιών με βασικότερο το mobile και internet banking, που γνωρίζουν ολοένα και μεγαλύτερη ανάπτυξη διεθνώς αλλά και στην Ελλάδα.

Άλλες προκλήσεις για το τραπεζικό σύστημα αποτελούν η επιστροφή των καταθέσεων και η πλήρη άρση των capital controls, καθώς και η διαρκής προσαρμογή του ελληνικού τραπεζικού συστήματος στο απαιτητικό ευρωπαϊκό εποπτικό και ρυθμιστικό πλαίσιο που διέπει τη λειτουργία του.