Αύξηση κατά 18,6 ποσοστιαίες μονάδες σημείωσε στη διάρκεια των ετών της κρίσης (2008-2015) η ανεργία στην Περιφερειακή Ενότητα Θεσσαλονίκης, καθώς έφτασε στο 27% πέρυσι, έναντι μόλις 8,6% στην αρχή της υπό εξέταση περιόδου. Μάλιστα, στη Θεσσαλονίκη συγκεντρώνεται και η πλειοψηφία των ανέργων στην Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας (πάνω από έξι στους δέκα ή ποσοστό 63,4%), γεγονός που την καθιστά τον μεγαλύτερο θύλακα ανεργίας στην περιοχή.

Πάντως, παρότι σε απόλυτους αριθμούς η Θεσσαλονίκη… υπερτερεί, σε επίπεδο ποσοστιαίας αύξησης της ανεργίας σε σχέση με το 2008, «πρωταθλήτρια» αναδεικνύεται στο ίδιο διάστημα η περιοχή των Σερρών: οι άνεργοι έφτασαν στο 29,1% του ενεργού πληθυσμού το 2015, τη στιγμή που το 2008 το ποσοστό τους δεν ξεπερνούσε το 5,9%. Τα παραπάνω προκύπτουν από στοιχεία της έρευνας εργατικού δυναμικού της ΕΛΣΤΑΤ, που επεξεργάστηκε και παρουσίασε απόψε, στη Θεσσαλονίκη, ο δρ Μιλτιάδης Σταμπουλής, επίκουρος καθηγητής του Τμήματος Εκπαιδευτικής και Κοινωνικής Πολιτικής του Πανεπιστημίου Μακεδονίας, ομιλητής σε εκδήλωση του δήμου και του Συνδέσμου Επιχειρήσεων Πληροφορικής Βορείου Ελλάδος (ΣΕΠΒΕ) με θέμα την ανεργία των νέων και την απασχόληση στον τομέα της πληροφορικής στη Βόρεια Ελλάδα.

Ανεργία άνω του 23% σε έξι περιφερειακές ενότητες το 2015

Στις έξι από τις επτά περιφερειακές ενότητες της Κεντρικής Μακεδονίας, η ανεργία έκλεισε πέρυσι σε ποσοστό άνω του 23%, με μοναδική εξαίρεση τη Χαλκιδική, όπου (σ.σ. ενδεχομένως λόγω του τουρισμού) διαμορφώθηκε στο 11%. Επίσης, στη συντριπτική πλειονότητα των περιφερειών, η ανεργία σημείωσε πέρυσι μείωση σε σχέση με το 2014, με εξαίρεση τον νομό Σερρών, όπου αυξήθηκε στο 29,1% από 25% τον προηγούμενο χρόνο. Στην περιφερειακή ενότητα της Θεσσαλονίκης η ανεργία υποχώρησε πέρυσι αισθητά, στο 27% έναντι 30,2% το 2014, ενώ αντίστοιχη ήταν η εικόνα στην Ημαθία (23,4% έναντι 27%), το Κιλκίς (26,4% από 33,6%), την Πέλλα (23,9% από 26,7%), την Πιερία (26,3% από 26,7%) και τη Χαλκιδική (11% από 16,1%).

Στο μεταξύ, βάσει των στοιχείων του ΟΑΕΔ για την εγγεγραμμένη ανεργία τον Αύγουστο του 2016, στην Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας αναζητούσαν εργασία 184.111 άτομα, έναντι 322.597 στην Αττική, εξασφαλίζοντας στις δύο περιφέρειες τις πρώτες θέσεις σε απόλυτο αριθμό, γεγονός αναμενόμενο αφού αυτές συγκεντρώνουν και τον μεγαλύτερο πληθυσμό στη χώρα. Ωστόσο, η εικόνα για την Κεντρική Μακεδονία στην πραγματικότητα είναι μάλλον διαχρονικά χειρότερη, αφού στην περιφέρεια καταγράφηκε η μεγαλύτερη ποσοστιαία αύξηση στους ανέργους που αναζητούν εργασία, σε σχέση με τον αντίστοιχο μήνα του 2015 (24,25%).

Συνεχόμενη η απώλεια θέσεων εργασίας στην Κ.Μακεδονία

Επιπλέον, με βάση στοιχεία του ΟΑΕΔ για την εγγεγραμμένη ανεργία τον Ιούλιο του 2016, στην Κεντρική Μακεδονία εμφανίζεται η μεγαλύτερη ποσοστιαία αύξηση μεταξύ των περιφερειών στους ανέργους που αναζητούν εργασία για λιγότερο από 12 μήνες. Το γεγονός αυτό, καταδεικνύει σύμφωνα με τον κ.Σταμπουλή, ότι υπάρχει συνεχόμενη απώλεια θέσεων εργασίας, που οδηγεί σε εγγραφές νέων ανέργων.

Πάντως, οι μακροχρόνια άνεργοι (άνω των 12 μηνών) ξεπερνούν κατά πολύ σε αριθμό όσους ψάχνουν δουλειά για λιγότερο από ένα έτος. Μάλιστα, η Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας εμφανίζει το δεύτερο μεγαλύτερο ποσοστό (18,78%) αύξησης των μακροχρόνια ανέργων το τελευταίο έτος, με πρώτο το Νότιο Αιγαίο (26,84%).

Γυναίκες πάνω από έξι στους δέκα ανέργους, πτυχιούχοι πανεπιστημίου το 21%

Ποιο είναι το προφίλ των εγγεγραμμένων ανέργων στην Περιφέρεια; Κυρίως γυναίκες (62,6% τον Αύγουστο του 2016) κι απόφοιτοι τριτοβάθμιας ή δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης (21% και 46% αντίστοιχα, με το 30,8% των ανέργων να αντιστοιχεί σε αποφοίτους της υποχρεωτικής εκπαίδευσης και το 2,2% σε άτομα χωρίς εκπαίδευση). Το 13,7% των ανέργων στην Περιφέρεια είναι ηλικίας 25-29 ετών και το 8,2% μεταξύ 20 και 24 ετών.

Σχολιάζοντας τα στοιχεία, ο κ.Σταμπουλής επισήμανε ότι αυτά αντικατοπτρίζουν την εμμονή των διαρθρωτικών προβλημάτων στην αγορά εργασίας στην Περιφέρεια, τα οποία δεν επιλύονται απλώς με υψηλότερους ρυθμούς οικονομικής ανάπτυξης σε εθνικό επίπεδο, αλλά πρέπει να συνδυαστούν με ενεργητικά μέτρα βελτίωσης της απασχολησιμότητας όσων είναι σε μειονεκτική θέση και έχουν ανάγκη προσαρμογής στις διαρθρωτικές αλλαγές.

Κατά τον ίδιο, το εκπαιδευτικό επίπεδο του εργατικού δυναμικού συνιστά επίσης καθοριστικό παράγοντα διαμόρφωσης του αναπτυξιακού δυναμικού της Περιφέρειας. Σε σχέση με τα στοιχεία του 2005 παρατηρείται σαφής τάση βελτίωσης του εκπαιδευτικού επιπέδου του εργατικού δυναμικού της ΠΚΜ, ενώ τα ποσοστά που καταγράφονται ανά βαθμίδα εκπαίδευσης κινούνται σε παρόμοια επίπεδα με το μέσο όρο της χώρας.

Σημαντική αύξηση σημειώθηκε ωστόσο και στον πληθυσμό με χαμηλό μορφωτικό επίπεδο, κάτι που υποδεικνύει ότι η έλλειψη γνώσεων, δεξιοτήτων και εξειδίκευσης (μεσαίου επιπέδου) αναδεικνύεται ως ένα από τα σημαντικότερα εμπόδια για την προσδοκώμενη ανάπτυξη.