Ανακατατάξεις στο προφίλ των καταναλωτών και στις επιλογές τους για αγορές τους επόμενους 12 μήνες φέρνει η «πληθωριστική ανάφλεξη» που δημιουργεί ψυχολογία ανασφάλειας στα νοικοκυριά με σχεδόν 6 στα 10 να αναμένουν άνοδο των τιμών με τον ίδιο η και ταχύτερο ρυθμό σε σχέση με τους προηγούμενους μήνες.

Οι απώλειες στα εισοδήματα λόγω ακρίβειας σε συνδυασμό με την αβεβαιότητα για τις εξελίξεις επηρεάζουν τις αποφάσεις και τα σχέδια των καταναλωτών για το πού και πόσα θα ξοδέψουν.

Όπως δείχνει η έρευνα καταναλωτικής εμπιστοσύνης του ΙΟΒΕ τον Ιανουάριο αυξήθηκε ο αριθμός των νοικοκυριών που “κόβει” δαπάνες για αγορές ηλεκτρικών συσκευών, επίπλων και ακινήτων ενώ ενισχύθηκε ελαφρά η πρόθεση για αγορές αυτοκινήτων, ανακαινίσεις και επισκευές κατοικιών

Σημειώνεται ότι το 58% (από 49% το Δεκέμβριο του 2021) των νοικοκυριών προέβλεψε άνοδο τιμών με τον ίδιο ή ταχύτερο ρυθμό και το 17% (από 24%) αναμένει σταθερότητα

Ειδικότερα από την επεξεργασία των στοιχείων προκύπτει ότι τα βασικά στοιχεία που συνθέτουν την αγοραστική συμπεριφορά των νοικοκυριών είναι:

  • Υποχώρηση της πρόθεσης για σημαντικές αγορές τους προσεχείς 12 μήνες (επίπλων, ηλεκτρικών συσκευών κ.λπ.). Τον Ιανουάριο του 2022 το 59% των καταναλωτών από 51% το Δεκέμβριο του 2021 προέβλεψε ότι θα προβεί σε λιγότερες ή πολύ λιγότερες δαπάνες, ενώ το 5% (από 6%) αναμένει το αντίθετο.
  • Οριακή βελτίωση της πρόθεσης αγοράς αυτοκινήτου αν και το 95,6 % δηλώνει ότι δεν είναι πιθανό να αγοράσει αυτοκίνητο εντός του προσεχούς 12μήνου.
  • Μικρή εξασθένιση της πρόθεσης για αγορά ή κατασκευή κατοικίας εντός των επόμενων 12 μηνών με το Το 3,0% από 5,2% των νοικοκυριών να δηλώνει ότι ίσως να προβεί σε αγορά ή κατασκευή κατοικίας τον επόμενο χρόνο.
  • Σημαντική βελτίωση στη πρόθεση πραγματοποίησης σημαντικών δαπανών για βελτίωση/ανανέωση της κατοικίας εντός των επόμενων 12 μηνών. Το ποσοστό των νοικοκυριών που δηλώνει ότι είναι αρκετά ή πολύ πιθανό να πραγματοποιήσει σημαντικές δαπάνες αυτού του είδους εντός ενός έτους διατηρήθηκε στο 13,0%

Οσον αφορά στις προβλέψεις των καταναλωτών για την οικονομική κατάσταση των νοικοκυριών και της οικονομίας τους προσεχείς 12 μήνες τα αποτελέσματα της έρευνας δείχνουν τα εξής:

  • Μικρή ενίσχυση προβλέψεων για την οικονομική κατάσταση των νοικοκυριών με το το 46% να αναμένει εκ νέου ελαφρά ή αισθητή επιδείνωση και το 7% μικρή βελτίωση. Παράλληλα το ποσοστό των καταναλωτών που δηλώνει ότι «μόλις τα βγάζει πέρα» υποχώρησε στο 65% (από 69%), ενώ στο 6% (από 7%) εξασθένισε το ποσοστό όσων αναφέρουν ότι αντλούν από τις αποταμιεύσεις τους. Οι καταναλωτές που δήλωσαν ότι αποταμιεύουν λίγο ή πολύ αποτελούν το 22% του συνόλου, ενώ το ποσοστό όσων δήλωσαν ότι «έχουν χρεωθεί» διαμορφώθηκε σε 6%.

Οριακή βελτίωση των προβλέψεων για την οικονομική κατάσταση της χώρας με το 66% των καταναλωτών να αναμένει ελαφρά ή αισθητή επιδείνωση έναντι 19% που προβλέπει σταθερότητα.

Επισημαίνεται ότι οι Έλληνες καταναλωτές εξακολουθούν να διατηρούνται στην πρώτη θέση στην κατάταξη ως προς τους περισσότερο απαισιόδοξους καταναλωτές στην ΕΕ, με σημαντική διαφορά από τους υπόλοιπους. Ακολουθούν η Σλοβενία και η Σλοβακία, με επίπεδο δείκτη –24,4 και -20,4 μονάδες αντίστοιχα, ενώ στην τέταρτη και πέμπτη θέση βρίσκονται οι καταναλωτές της Βουλγαρίας, με -18,4 και της Κύπρου, με -18,2 μονάδες. Στις χαμηλότερες θέσεις αυτής της κατάταξης βρίσκονται η Δανία (+1,9), η Σουηδία (-0,5) και η Φιλανδία (-0,6)