Γραμματειακή υποστήριξη δεν διαθέτει πια, ούτε οδηγό για τις μετακινήσεις. Αποφάσεις δεν χρειάζεται να παίρνει. Ο Ζοζέ Μάνουελ Μπαρόζο, μετά από 10 χρόνια στο τιμόνι της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, επέστρεψε από το τέλος Οκτωβρίου στην καθημερινότητα. Δεν έχει ακόμη αποφασίσει τι πρόκειται να κάνει στο μέλλον. Προς το παρόν προσπαθεί να επεξεργαστεί τα βιώματά του, κυρίως στα δύσκολα χρόνια τις ευρωκρίσης.

Σε συνέντευξη που παραχώρησε στην εφημερίδα die Welt ο Μπαρόζο ρίχνει φως στο παρασκήνιο των συμβουλίων κορυφής και στις ομόφωνες αποφάσεις των αρχηγών κρατών και κυβερνήσεων, που όμως όπως υποστηρίζει, δεν τηρούνταν από όλους, όπως μεταδίδει η Deutsche Welle. «Μόνο λίγοι συμμετέχοντες στα συμβούλια κορυφής είχαν γενική θεώρηση των πραγμάτων, μικρές και μεσαίες χώρες συμμετείχαν μόνο λόγω των δικών τους συγκεκριμένων θεμάτων, άλλες χωρίς πραγματικό ενδιαφέρον. Μερικοί πολιτικοί από μεγάλες χώρες δεν διακατέχονταν από υπευθυνότητα για την Ευρώπη. Δεν αντιλαμβάνονταν τις αποφάσεις σαν να ήταν δικές τους», λέει αναφερόμενος κυρίως στην εποχή «Μερκοζί», συνεχίζοντας: «Και όταν δημιουργείται η εντύπωση ότι δύο χώρες αποφασίζουν μόνες του, ερμηνεύεται αυτό από τις άλλες ότι οι αποφάσεις τους επιβάλλονται».

Ο Μπαρόζο υπενθυμίζει ότι οι τελικές αποφάσεις λαμβάνονται πάντα ομόφωνα και είναι δεσμευτικές, «αλλά επί χρόνια έζησα το φαινόμενο, αρχηγοί κυβερνήσεων να ενεργούν στη χώρα τους σαν να μην ήταν παρόντες στα συμβούλια κορυφής. Ήταν πολιτικά και πνευματικά ανέντιμο». Ως παράδειγμα ο Μπαρόζο έφερε τις χώρες που βρίσκονται σε πρόγραμμα στήριξης. «Όλες οι αποφάσεις λαμβάνονταν πάντα ομόφωνα. Αλλά κυρίως στην πρώτη φάση της κρίσης η ελληνική κυβέρνηση όταν επέστρεφε στη χώρα, ισχυριζόταν ότι τέθηκε υπό την πίεση της Μέρκελ. Όποιος παίρνει αποφάσεις θα πρέπει στη συνέχεια και να τις στηρίζει. Περίεργη ήταν και η στάση της Γαλλίας. Η κυβέρνηση στήριξε όλες τις αποφάσεις. Και πολύ συχνά, στο εσωτερικό, παρουσιάζονταν σαν να μην την αφορούσαν, σαν να αποφάσιζε μια ξένη δύναμη».

«Θωρακισμένο το ευρώ»

Ο πρώην πρόεδρος της Κομισιόν εκτιμά ότι οι εσωτερικοπολιτικές δυσκολίες της Ελλάδας δεν πρόκειται να προκαλέσουν αναβίωση της κρίσης. «Δεν πρόκειται να ζήσουμε νέα υπαρξιακή κρίση του ευρώ, ακόμη κι αν δεν μπορούμε να αποκλείσουμε νέες αναταράξεις. Αλλά δεν πρόκειται αυτές να έχουν την ίδια συστημική επίδραση. Το ευρώ ανήκει στα δύο σημαντικότερα νομίσματα στον κόσμο, είναι ένα σταθερό νόμισμα», τονίζει ο Μπαρόζο. «Θωρακίσαμε την νομισματική ένωση, δείξαμε υπευθυνότητα και αλληλεγγύη, διαθέτουμε κοινή εποπτεία των τραπεζών και τον Ευρωπαϊκό Μηχανισμό Σταθερότητας. Επί πλέον χώρες όπως η Ιρλανδία, η Ισπανία και η Πορτογαλία, που ήταν εστίες μεγάλων ανησυχιών, χάρη στις τεράστιες προσπάθειες και τις θυσίες, βγήκαν ενισχυμένες από την κρίση. Κι αυτό έκανε ολόκληρη την ευρωζώνη πιο ανθεκτική».

Το ενδεχόμενο επιπτώσεων στην ΕΕ από την κρίση στη Ρωσία δεν είναι κάτι που φοβίζει τον Μπαρόζο. «Όπως στην ευρωκρίση είχαμε σχέδια φυλαγμένα στο συρτάρι σε περίπτωση ανάγκης, είμαι σίγουρος ότι υπάρχουν τέτοια σχέδια και για τη Ρωσία. Αλλά εκτιμώ ότι τα οικονομικά προβλήματα της Ρωσίας δεν θα οδηγήσουν σε παγκόσμια κρίση. (…) Από την οικονομική εξασθένηση γοργά αναπτυσσόμενων χωρών, όπως η Κίνα, οι κίνδυνοι για την παγκόσμια οικονομία είναι μεγαλύτεροι και από ό,τι από τη Ρωσία».