Τις γενικές κατευθύνσεις για τη μεταρρύθμιση της Κοινής Αγροτικής Πολιτικής (ΚΑΠ), που θα ισχύσει την περίοδο 2014-2020, παρουσίασε σήμερα η Ευρωπαϊκή Επιτροπή από τις Βρυξέλλες, χωρίς ωστόσο να προσδιορίσει τα χρηματοδοτικά μέσα για τη νέα ΚΑΠ. Στα μέσα του 2011 η Επιτροπή αναμένεται να υποβάλει τις επίσημες νομοθετικές της προτάσεις.
Συγκεκριμένα, η Επιτροπή παρουσίασε τρεις επιλογές για τη νέα ΚΑΠ: Πρώτον, μια ολοκληρωτική μεταρρύθμιση που θα σήμαινε κατάργηση των άμεσων ενισχύσεων στο εισόδημα, κατάργηση όλων των μέτρων της αγοράς και επικέντρωση σε στόχους σχετικά με το περιβάλλον και την κλιματική μεταβολή. Δεύτερον, διατήρηση του status quo άμεσων ενισχύσεων με μεγαλύτερη ισοκατανομή των άμεσων ενισχύσεων μεταξύ των κρατών μελών. Τρίτον, μια ενδιάμεση λύση, με μεγαλύτερη ισοκατανομή των άμεσων ενισχύσεων μεταξύ των κρατών μελών. Ωστόσο, στην περίπτωση αυτή, οι άμεσες πληρωμές θα αποτελούνται από έναν βασικό συντελεστή ως εισοδηματική στήριξη, συν υποχρεωτικές πρόσθετες ενισχύσεις (για ειδικά περιβαλλοντικά δημόσια αγαθά και για αντιστάθμιση ειδικών φυσικών περιορισμών), συν εθελοντική δεσμευμένη στήριξη για ειδικούς τομείς και περιφέρειες.
«Η νέα ΚΑΠ θα πρέπει να είναι πιο πράσινη, πιο δίκαιη, πιο αποδοτική και πιο αποτελεσματική», ανέφερε χαρακτηριστικά ο Επίτροπος αρμόδιος για θέματα Γεωργίας και Αγροτικής Ανάπτυξης, Ντάσιαν Σιόλος, τονίζοντας ότι η ενδιάμεση λύση είναι και η πιο ενδεδειγμένη.
Επιπλέον, σημειώνεται ότι και για τις τρεις επιλογές, η Επιτροπή προβλέπει τη διατήρηση του τρέχοντος συστήματος των 2 πυλώνων της ΚΑΠ. Ο 1ος πυλώνας καλύπτει τις άμεσες ενισχύσεις και τα αγοραία μέτρα, με κανόνες σαφώς καθορισμένους σε επίπεδο ΕΕ και ο 2ος πυλώνας περιλαμβάνει πολυετή μέτρα αγροτικής ανάπτυξης, όταν το πλαίσιο των επιλογών καθορίζεται σε επίπεδο ΕΕ, αλλά η τελική επιλογή επαφίεται στα κράτη μέλη ή στις περιφέρειες υπό κοινή διαχείριση. Ένα άλλο κοινό στοιχείο και στις 3 επιλογές είναι η ιδέα να συνδεθεί το μελλοντικό σύστημα άμεσων ενισχύσεων με αντικειμενικά κριτήρια.
«Η ΚΑΠ δεν αφορά μόνο τους γεωργούς αλλά όλους τους πολίτες της ΕΕ – ως καταναλωτές και ως φορολογούμενους. Είναι επομένως σημαντικό να χαράξουμε την πολιτική μας κατά τρόπο ώστε να είναι πιο κατανοητή στο ευρύ κοινό και να αναδεικνύει τα δημόσια οφέλη που οι γεωργοί προσφέρουν στο κοινωνικό σύνολο. Η ευρωπαϊκή γεωργία χρειάζεται όχι μόνο να είναι οικονομικά ανταγωνιστική αλλά και περιβαλλοντικά ανταγωνιστική», δήλωσε ο Ρουμάνος Επίτροπος
Σύμφωνα με την Επιτροπή, η νέα ΚΑΠ πρέπει να επικεντρωθεί σε 3 κύριους στόχους: στη βιώσιμη παραγωγή τροφίμων με στόχο τη συμβολή στην ασφάλεια του επισιτισμού, στη βιώσιμη διαχείριση των φυσικών πόρων και την κλιματική δράση και στη διατήρηση της εδαφικής ισορροπίας και ποικιλίας των αγροτικών περιοχών.
Ειδικότερα, σε ό,τι αφορά τις άμεσες ενισχύσεις, η Επιτροπή υπογραμμίζει τη σημασία να υπάρξει ανακατανομή, επανασχεδιασμός και καλύτερη στόχευση της στήριξης βάσει αντικειμενικών και δίκαιων κριτηρίων, εύκολα κατανοητών από τον φορολογούμενο. Τα κριτήρια αυτά πρέπει να είναι και οικονομικά και περιβαλλοντικά (αντανακλώντας τα δημόσια αγαθά που παρέχονται από τους γεωργούς), με καλύτερη στόχευση της στήριξης προς τους ενεργούς γεωργούς.
Σε ό,τι αφορά τα μέτρα της αγοράς, όπως είναι η δημόσια παρέμβαση και η ενίσχυση για ιδιωτική αποθεματοποίηση, ενδέχεται να υπάρχει κάποια σκοπιμότητα λήψεως μέτρων εξορθολογισμού και απλοποίησης και ενδεχομένως θέσπισης νέων στοιχείων όσον αφορά τη βελτίωση της λειτουργίας της τροφικής αλυσίδας. Τέλος, σημειώνεται ότι η ΚΑΠ με 59,8 δις. ευρώ αντιπροσωπεύει περίπου το 40% του κοινοτικού προϋπολογισμού.
«Η Ελλάδα υποστηρίζει μια πολύ ισχυρή Κοινή Αγροτική Πολιτική (ΚΑΠ). Υποστηρίζει την ανάγκη να συγκρατηθούν οι πόροι τουλάχιστον στο επίπεδο που ήταν πριν. Υποστηρίζει τη στροφή στην παραγωγή και τη συνέχιση της ενίσχυσης του εισοδήματος όλων. Υποστηρίζει τις ”πράσινες υποδομές” στην αγροτική ανάπτυξη. Υποστηρίζει μια πολιτική που παρεμβαίνει και ρυθμίζει τις αγορές σε έναν κόσμο αστάθειας και κρίσεων», δήλωσε ο υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, Κώστας Σκανδαλίδης, αναφερόμενος στη θέση της Ελλάδας, σχετικά με τη γενική κατεύθυνση της πρότασης της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για τη νέα ΚΑΠ, η οποία ανακοινώθηκε, σήμερα, στις Βρυξέλλες.
Σχολιάζοντας την ουσία του θέματος, σε απάντηση σχετικής ερώτησης της ΕΡΤ, ο κ. Σκανδαλίδης είπε ότι «η πρόταση ήταν αναμενόμενη, αλλά προμηνύει πολύ σκληρή διαπραγμάτευση».
Βασικό μειονέκτημα της πρότασης είναι η έλλειψη προϋπολογισμού και κατανομής των πόρων, τόνισε ο κ. Σκανδαλίδης, σημειώνοντας πως αυτό σημαίνει ότι η συζήτηση δεν μπορεί να αρχίσει επί μιας ουσιαστικής βάσης.
Ως θετικό σημείο της πρότασης, ο κ. Σκανδαλίδης εκτίμησε τη συνέχιση των άμεσων επιδοτήσεων κι ενισχύσεων, ενώ ανάμεσα στα αρνητικά σημεία ανέφερε την προβλεπόμενη ανακατανομή των πόρων, στο πλαίσιο της εισόδου νέων χωρών.
«Πιστεύω, λοιπόν, ότι είμαστε στην αρχή μιας συζήτησης», συμπλήρωσε ο κ. Σκανδαλίδης, από τη Σόφια, όπου βρίσκεται, συνοδεύοντας τον Πρόεδρο της Ελληνικής Δημοκρατίας, Κάρολο Παπούλια, στη διήμερη επίσκεψη που πραγματοποιεί από χθες στη Βουλγαρία. Τον κ. Παπούλια, συνοδεύει, επίσης, ο υπουργός Εξωτερικών, Δημήτρης Δρούτσας.