Το έδαφος για μία αύξηση των επιτοκίων και άλλες κινήσεις με στόχο να σταματήσει η πτώση – ρεκόρ της λίρας προετοιμάζει η αποχώρηση – σοκ των δύο κορυφαίων οικονομικών αξιωματούχων της Τουρκίας το Σαββατοκύριακο, ανέφεραν αναλυτές, αν και αιωρούνται πολιτικά ζητήματα σχετικά με την αλλαγή ηγεσίας, σύμφωνα με δημοσίευμα του Reuters.
Χωρίς να υπάρξει κάποια εξήγηση από την κυβέρνηση του Τούρκου προέδρου Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, ο γαμπρός του Μπεράτ Αλμπαϊράκ δήλωσε αργά χθες μέσω του Instagram ότι παραιτείται από τη θέση του υπουργού Οικονομικών για λόγους υγείας. Η κίνηση αυτή έγινε μετά την επίσημη ανακοίνωση νωρίς το πρωί το Σάββατο ότι ο Ερντογάν αντικατέστησε τον επικεφαλής της κεντρικής τράπεζας Μουράτ Ουζάλ με ένα πρώην υπουργό Οικονομικών, χωρίς να αναφερθεί κάποιος λόγος, αν και αξιωματούχοι δήλωναν ότι αυτός είχε να κάνει με την υποτίμηση του τουρκικού νομίσματος.
Η λίρα έκανε άλμα έως 4% έναντι του δολαρίου σήμερα – η μεγαλύτερη ενδοσυνεδριακή αύξηση πολλών μηνών. Μόλις την Παρασκευή, η λίρα είχε κατρακυλήσει σε νέο ιστορικά χαμηλό επίπεδο, έχοντας χάσει το 30% της αξίας της φέτος, καταγράφοντας τη χειρότερη επίδοση μεταξύ των νομισμάτων αναδυόμενων αγορών στο 2020, όπως μεταδίδει το Reuters και αναμεταδίδει το Αθηναϊκό Πρακτορείο Ειδήσεων. Η βουτιά της λίρας καθοδηγήθηκε από τις ανησυχίες για τα μειωμένα συναλλαγματικά διαθέσιμα της κεντρικής τράπεζας, τις υψηλού κόστους κρατικές παρεμβάσεις στις αγορές συναλλάγματος, τα αρνητικά πραγματικά επιτόκια και τον κίνδυνο κυρώσεων από τη Δύση για την εξωτερική και αμυντική πολιτική της Τουρκίας.
Τόσο ο Ερντογάν όσο και ο Αλμπαϊράκ ζητούσαν δημοσίως χαμηλότερα επιτόκια – προκαλώντας περαιτέρω ανησυχίες σχετικά με την ανεξαρτησία της πολιτικής της κεντρικής τράπεζας, η οποία τον περασμένο μήνα διέψευσε τις ευρείες προσδοκίες για μία απότομη σύσφιξη της πολιτικής, διατηρώντας το βασικό επιτόκιό της σταθερό στο 10,25%. Σήμερα, ο νέος διοικητής Νατσί Αγκμπάλ δήλωσε ότι η κεντρική τράπεζα θα εστιάσει στη μείωση του υψηλού πληθωρισμού και θα χρησιμοποιήσει αποφασιστικά όλα τα εργαλεία πολιτικής, με μία ανακοίνωση που ένας χρηματιστής περιέγραψε ως «φιλική προς την αγορά».
«Ο Αγκμπάλ έχει την ισχύ και την εγγύτητα να επικοινωνεί για την κατάσταση απευθείας με τον Ερντογάν», σημείωσε υψηλόβαθμος αξιωματούχος του κόμματος ΑΚ του Ερντογάν, προσθέτοντας: «Είναι μία δύσκολη θέση, αλλά πρέπει να ληφθούν μέτρα για να σταματήσει η ταχεία αύξηση της συναλλαγματικής ισοτιμίας». Ωστόσο, ο επικεφαλής για τη νομισματική στρατηγική της Brown Brothers Harriman δήλωσε ότι «ο πολιτικός κίνδυνος της Τουρκίας αυξήθηκε σημαντικά το σαββατοκύριακο», επικαλούμενος την ανακοίνωση για την παραίτηση του Αλμπαϊράκ. «Ο λόγος που αναφέρθηκε ήταν λόγοι υγείας, αλλά υπάρχει προφανώς κάτι περισσότερο από αυτό που φαίνεται», πρόσθεσε. Νωρίς σήμερα, πηγές της προεδρίας επιβεβαίωσαν εν τέλει τη δήλωση του Αλμπαϊράκ, περίπου 15 ώρες μετά την ασυνήθιστη κίνηση που έκανε να ανακοινώσει την παραίτησή του μέσω του Instagram. Ένας αξιωματούχος του υπουργείου Οικονομικών είχε επιβεβαιώσει νωρίτερα την αυθεντικότητα της δήλωσής του, ενώ ο Ερντογάν πρέπει να εγκρίνει την παραίτηση.
Η Τουρκία – η μεγαλύτερη οικονομία στη Μέση Ανατολή – επλήγη από δύο μεγάλες υφέσεις σε ισάριθμα χρόνια και το νόμισμά της έχει χάσει περίπου το 45% της αξίας της από τα μέσα του 2018 που ο Αλπμαϊράκ ανέλαβε τα ηνία της οικονομίας. Αν και η οικονομία ανακάμπτει από τον αντίκτυπο του κορονοϊού, ο πληθωρισμός είναι κολλημένος κοντά στο 12% και η ανεργία είναι υψηλή, ιδιαίτερα μεταξύ των νέων, ενώ αναμένεται να εκτιναχθεί ξανά μετά την άρση της απαγόρευσης των απολύσεων. Οι τουρκικές κρατικές τράπεζες έχουν πουλήσει φέτος συναλλαγματικά διαθέσιμα, το ύψος των οποίων εκτιμάται σε 100 δισεκ. δολάρια, για να στηρίξουν την πληττόμενη λίρα, αλλά τα κρατικά στοιχεία δείχνουν ότι οι παρεμβάσεις αυτές έχουν υποχωρήσει τους τελευταίους μήνες, με τους αναλυτές να αναμένουν να μειωθούν περαιτέρω με τη νέα ηγεσία.
