Οι Σαουδάραβες έσπευσαν να κάνουν τα ψώνια τους προτού τριπλασιαστεί ο ΦΠΑ, ο οποίος σήμερα θα αυξηθεί στο 15%, ένα αντιλαϊκό μέτρο λιτότητας το οποίο επιβλήθηκε εν μέσω οικονομικής κρίσης λόγω της πανδημίας του κορονοϊού και της κατάρρευσης της τιμής του πετρελαίου.
Ο τριπλασιασμός του ΦΠΑ ανακοινώθηκε παράλληλα με την κατάργηση κάποιων κοινωνικών επιδομάτων και προκάλεσε μεγάλη αύξηση στις πωλήσεις των προϊόντων αυτή την εβδομάδα, από αυτοκίνητα μέχρι υλικά οικοδομών.
Το μέτρο αυτό δεν έχει προκαλέσει αντιδράσεις καθώς θα επιβαρύνει τα νοικοκυριά τα οποία έχουν συνηθίσει στη γενναιοδωρία της πλούσιας χώρας, της μεγαλύτερης εξαγωγού αργού πετρελαίου παγκοσμίως. Επίσης αναμένεται να προκαλέσει αύξηση του πληθωρισμού και να περιορίσει την κατανάλωση στη Σαουδική Αραβία, έπειτα και από τρεις μήνες lockdown λόγω της covid-19.
Χάρη στα έσοδά της από το πετρέλαιο η Σαουδική Αραβία είχε αποφύγει να επιβάλει φόρους επί δεκαετίες. ΦΠΑ 5% υιοθετήθηκε για πρώτη φορά το 2018 στο πλαίσιο ενός σχεδίου να περιοριστεί η εξάρτηση του βασιλείου από τον μαύρο χρυσό.
Τον Μάιο η κρίση με την covid-19 πίεσε την κυβέρνηση να αποφασίσει τον τριπλασιασμό του ΦΠΑ και το τέλος των κοινωνικών επιδομάτων.
«Αργή ανάκαμψη»
Τα μέτρα λιτότητας ενδέχεται να ασκήσουν πιέσεις στο κοινωνικό συμβόλαιο που ισχύει εδώ και δεκαετίες, βάσει του οποίου οι πολίτες λαμβάνουν γενναιόδωρα επιδόματα και βοηθήματα με αντάλλαγμα την αφοσίωσή τους στην υπερσυντηρητική μοναρχία.
Η αύξηση του κόστους ζωής προκαλεί επίσης ερωτήματα για τα δισεκατομμύρια δολάρια που δαπανώνται σε μεγάλα έργα ή εξαγορές στο εξωτερικό, όπως το σχέδιο εξαγοράς της αγγλικής ποδοσφαιρικής ομάδας Newcastle United.
Ωστόσο αυτή την εβδομάδα τα καταστήματα επωφελήθηκαν από τη φρενίτιδα των αγορών και αύξησαν τις προσφορές τους για να προσελκύσουν πελάτες.
Κατάστημα με κοσμήματα στο Ριάντ είδε τις πωλήσεις του να αυξάνονται κατά 70% τις τελευταίες εβδομάδες, ενώ μια αντιπροσωπεία αυτοκινήτων έκανε λόγο για αύξηση 15% στις παραγγελίες.
Όμως όλοι αναμένουν στασιμότητα στις πωλήσεις μεσοπρόθεσμα, όπως μεταδίδει το Αθηναϊκό Πρακτορείο Ειδήσεων.
Σε ό,τι αφορά τον πληθωρισμό το Capital Economics, με έδρα τη Βρετανία, προβλέπει αύξηση τιμών 6% τον Ιούλιο σε σχέση με τον ίδιο μήνα πέρυσι, έναντι +1,1% τον Μάιο σε σχέση με το 2019.
«Κίνδυνοι»
«Η Σαουδική Αραβία αναλαμβάνει πολιτικούς και οικονομικούς κινδύνους», εκτίμησε ο Τάρεκ Φαντλάλα, γενικός διευθυντής του τμήματος Μέσης Ανατολής στο επενδυτικό ίδρυμα Nomura Asset Management.
Όμως το βασίλειο δεν έχει άλλη επιλογή λόγω της μείωσης των εσόδων του από την πώληση πετρελαίου και τις επιπτώσεις του lockdown στην οικονομία της χώρας.
Η οικονομία δέχθηκε ένα ακόμη σκληρό πλήγμα όταν οι αρχές αναγκάστηκαν να περιορίσουν φέτος δραστικά τον αριθμό των προσκυνητών του χατζ λόγω της πανδημίας.
Μόνο χίλιοι προσκυνητές θα γίνουν δεκτοί φέτος στη Μέκκα στα τέλη Ιουλίου, έναντι 2,5 εκατομμυρίων πέρυσι.
Το 2019 από το προσκύνημα αυτό η Σαουδική Αραβία είχε έσοδα 10,6 δισεκατομμύρια ευρώ.
