Έξοδο στις αγορές πριν από τις ευρωεκλογές του Μαΐου και συμφωνία για δημιουργία πιστωτικής γραμμής από τον Ευρωπαϊκό Μηχανισμό Στήριξης (ESM), που θα μπορεί να χρησιμοποιηθεί από το δεύτερο εξάμηνο του έτους και μετά, περιλαμβάνει το σχέδιο της κυβέρνησης για να αποτρέψει ένα νέο δάνειο από την Ευρωζώνη.

Όπως αναφέρει η Καθημερινή τόσο ο πρωθυπουργός, Α. Σαμαράς, όσο και ο υπουργός Οικονομικών, Γ. Στουρνάρας, ξεκαθάρισαν μέσα στο Σαββατοκύριακο ότι η χώρα δεν χρειάζεται νέο δάνειο και μάλιστα με συνεντεύξεις τους σε γερμανικές εφημερίδες (Bild και Frankfurter Allgemeine Zeitung, αντιστοίχως). Με τον τρόπο αυτό, απάντησαν στον Γερμανό υπουργό Οικονομικών, Β. Σόιμπλε, που έχει δηλώσει ότι το πιθανότερο σενάριο είναι η Ελλάδα να λάβει νέο δάνειο 10-20 δισ. ευρώ για να καλυφθούν οι «τρύπες» του προγράμματος.

Χρηματοδοτικό κενό

Αυτή τη στιγμή, το πρόγραμμα χρηματοδότησης της Ελλάδας για την περίοδο 2014 – 2015 έχει ένα κενό της τάξης των 13-14 δισ. ευρώ. Το ποσό αυτό προκύπτει από δύο παράγοντες. Πρώτον, τον Δεκέμβριο του 2012, που εκτελέστηκε το πρόγραμμα επαναγοράς ομολόγων, απαιτήθηκαν 11 δισ. ευρώ, τα οποία η Ελλάδα άντλησε εκτάκτως από το πακέτο των δανείων που της είχαν εγκριθεί στο πλαίσιο του δεύτερου προγράμματος. Δεύτερον, από διαφαινόμενες αποκλίσεις στους εισπρακτικούς στόχους του προγράμματος αποκρατικοποιήσεων.

Όταν η Ελλάδα χρησιμοποίησε τα 11 δισ. ευρώ για την επαναγορά των ομολόγων της, η Ευρωζώνη είχε υποσχεθεί να καλύψει το εν λόγω κενό όταν αυτό απαιτηθεί.

Ο κ. Σαμαράς, έχει ήδη δώσει εντολή σε όλους τους υπουργούς να κλείσουν τις εκκρεμότητες που έχουν στο πλαίσιο του ελέγχου, ώστε η κυβέρνηση να ζητήσει από την Ευρωζώνη να τηρήσει τη δέσμευσή της αξιοποιώντας λύσεις που δεν περιλαμβάνουν νέο πακέτο δανείων. Δηλαδή:

1. Αναχρηματοδότηση αντί εξόφλησης των ομολόγων Αλογοσκούφη που είχαν διατεθεί το 2009 στις τράπεζες στο πλαίσιο της στήριξής τους. Τα ομόλογα αυτά είναι αξίας 4,4 δισ. ευρώ και στο ενδεχόμενο αυτό αντιδρά η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (ΕΚΤ).

2. Μετακύλιση του χρόνου αποπληρωμής των ομολόγων που αγόρασε το Ευρωσύστημα προτού ξεσπάσει η κρίση (ANFA’s) ύψους 5,6 δισ. ευρώ για το διάστημα 2013 – 2015. Η Ευρωζώνη είχε λάβει τη σχετική απόφαση, αλλά η ΕΚΤ και οι Εθνικές Κεντρικές Τράπεζες απέκλεισαν το μέτρο αυτό, με το επιχείρημα ότι αποτελεί νομισματική χρηματοδότηση.

3. Χρήση των κεφαλαίων του Ταμείου Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας (ΤΧΣ) που δεν θα αξιοποιηθούν για την κεφαλαιακή ενίσχυση των ελληνικών τραπεζών. Πρόκειται για ένα ποσό της τάξης των 8-9 δισ. ευρώ, αλλά το πιθανότερο σενάριο είναι να χρησιμοποιηθούν για την κεφαλαιακή στήριξη των τραπεζών.

Επίσης, στο σχέδιο της κυβέρνησης προβλέπεται ότι οι όποιες επιπλέον αποκλίσεις υπάρξουν από αστοχίες του προγράμματος αποκρατικοποιήσεων ή άλλες, να καλυφθούν με δύο τρόπους:

1. Δανεισμό της χώρας από τις αγορές. Στόχος είναι να εκδώσει ένα νέο ομόλογο πριν από τις ευρωεκλογές. Το οικονομικό επιτελείο γνωρίζει ότι δεν μπορεί να δανειστεί όλα τα ποσά που χρειάζεται από τις αγορές και ταυτόχρονα δεν θέλει κάτι τέτοιο γιατί θα εκτίνασσε το κόστος εξυπηρέτησης του χρέους. Ωστόσο, ποσά της τάξης των 1,5-2 δισ. ευρώ μπορούν να αντληθούν και να κλείσουν μικρές τρύπες.

2. Κατά περίπτωση χρήση μιας πιστωτικής γραμμής από τον ESM. Δηλαδή, να βρεθεί μία φόρμα συνεργασίας με τον ESM, βάσει της οποίας η Ελλάδα θα μπορεί να αντλεί χρηματοδότηση όταν αυτό κρίνεται απαραίτητο. Οι αρμόδιες υπηρεσίες έχουν επεξεργαστεί αρκετούς τρόπους για το πώς θα μπορούσε να λειτουργήσει αυτή η πιστωτική γραμμή από τον ESM, αλλά για να προχωρήσει το σχέδιο αυτό απαραίτητη προϋπόθεση είναι η χώρα να έχει αποδείξει ότι έχει αποκτήσει πρόσβαση στις αγορές.