Με αισιοδοξία ξεκινούν το νέο έτος οι τέσσερις μεγάλες συστημικές τράπεζες, μετά την ιστορική σε μέγεθος αναδιάρθρωση του τραπεζικού συστήματος στη διάρκεια του περασμένου έτους.
Ειδικότερα, οι τέσσερις συστημικές τράπεζες, ελέγχουν αθροιστικά πάνω από 90% του ενεργητικού του τραπεζικού συστήματος, έναντι 63% το 2008. Με την ολοκλήρωση της ανακεφαλαιοποίησης και αναδιάταξης, η κεφαλαιακή βάση του τραπεζικού συστήματος αποκαταστάθηκε. Ο δείκτης κεφαλαιακής επάρκειας των ελληνικών εμπορικών τραπεζών διαμορφώθηκε τον Ιούνιο του 2013 σε 12,7% και των ομίλων σε 11,3%, ενώ ο Δείκτης Κυρίων Βασικών Ιδίων Κεφαλαίων (Core Tier 1) σε 11,9% και 10,7% αντιστοίχως.
Σύμφωνα με την Τράπεζα της Ελλάδος οι βασικοί άξονες του σχεδιασμού στο τραπεζικό σύστημα πρέπει πλέον να επικεντρώνονται:
– Στον εξορθολογισμό του κόστους λειτουργίας και γενικότερα την εσωτερική δημιουργία κεφαλαίου μέσω οργανικής
κερδοφορίας,
– Στην απεμπλοκή από μη αμιγώς τραπεζικές εργασίες,
– Στον επανασχεδιασμό των δραστηριοτήτων στο εξωτερικό στην ενεργό διαχείριση των προβληματικών στοιχείων ενεργητικού (δηλαδή των δανείων σε καθυστέρηση και των ρυθμισθέντων δανείων),
– Στην παροχή πλήρους φάσματος τραπεζικών εργασιών και στην ορθή τιμολόγησή τους.
Επιπλέον, ιδιαίτερη έμφαση δίδεται στη διαχείριση των προβληματικών στοιχείων ενεργητικού των τραπεζών.
Είναι θετικό, όπως επισημαίνει και η ΤτΕ στην πρόσφατη ενδιάμεση έκθεσή της, ότι οι τράπεζες, εκμεταλλευόμενες και τις νέες δυνατότητες που δημιουργήθηκαν ως αποτέλεσμα των συγχωνεύσεων, έχουν αρχίσει να υλοποιούν έναν πιο κεντροποιημένο τρόπο διαχείρισης των προβληματικών δανείων.
Η ανακεφαλαιοποίηση και εξυγίανση του τραπεζικού συστήματος, η ανάκτηση πρόσβασης στη διεθνή διατραπεζική αγορά, η αύξηση της καταθετικής βάσης και η συνακόλουθη πρόοδος όσον αφορά την απεξάρτηση των πιστωτικών ιδρυμάτων από τη χρηματοδότηση που χορηγεί η Τράπεζα της Ελλάδος αναμφίβολα ενίσχυσαν τις δυνατότητες των τραπεζών να πιστοδοτούν την οικονομία.
Εφόσον μάλιστα παγιωθεί στην ελληνική οικονομία η βελτίωση των μακροοικονομικών συνθηκών και του μικροοικονομικού περιβάλλοντος, ο ρυθμός πιστωτικής επέκτασης εκτιμάται ότι θα επιταχυνθεί μεσοπρόθεσμα, διότι θα ενισχυθεί η ζήτηση για παραγωγικές πιστώσεις, θα υποχωρήσει ο πιστωτικός κίνδυνος καθώς θα διευρυνθούν οι δυνατότητες για βιώσιμα επιχειρηματικά σχέδια τα οποία οι τράπεζες θα μπορούν να χρηματοδοτήσουν χωρίς ζημία και αντιστοίχως θα μειωθεί η συχνότητα εμφάνισης νέων προβληματικών δανείων και θα βελτιωθεί η εξυπηρέτηση των υφιστάμενων δανείων σε καθυστέρηση.
Η συστηματοποίηση της ορθολογικής διαχείρισης των προβληματικών δανείων θα περιορίσει τις αρνητικές συνέπειες των στοιχείων αυτών για την πιστοδοτική ικανότητα των τραπεζών. Εάν αυξηθεί μέσω αυτής της οδού η κερδοφορία των τραπεζών και εξ αυτού του λόγου βελτιωθεί η κεφαλαιακή τους θέση, και μάλιστα παράλληλα με αύξηση των ταμειακών ροών, θα δημιουργηθούν οι συνθήκες για τη χορήγηση μεγαλύτερου όγκου πιστώσεων, οι οποίες με τη σειρά τους θα στηρίζουν την οικονομική δραστηριότητα.
Επίσης κρίνεται αναγκαίο να επιτευχθεί αύξηση της προσφοράς κεφαλαίων από τις διεθνείς χρηματοπιστωτικές αγορές προς τις εγχώριες τράπεζες και να ολοκληρωθεί η επιστροφή των καταθέσεων λιανικής. Η διαδικασία αυτή θα υποβοηθηθεί από το γεγονός ότι, με την περαιτέρω βελτίωση των επιδόσεων και προοπτικών της ελληνικής οικονομίας, η εμπιστοσύνη προς τη χώρα μας και το τραπεζικό σύστημα θα ενισχύεται.
Τέλος, δεν πρέπει να παραβλέπεται ότι η πιστοδοτική ικανότητα των ελληνικών τραπεζών υποστηρίζεται (και θα συνεχίσει να υποστηρίζεται) μέσω της συγχρηματοδότησης δανείων ή της εγγυοδοσίας εκ μέρους του Εθνικού Ταμείου Επιχειρηματικότητας και Ανάπτυξης (ΕΤΕΑΝ) και της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων (ΕΤΕπ). Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή και η ΕΤΕπ μάλιστα αναπτύσσουν νέες πρωτοβουλίες προκειμένου να γίνει ελκυστικότερη για τις τράπεζες η χορήγηση πιστώσεων προς επιχειρήσεις μικρού και μεσαίου μεγέθους.
Για την ιστορία αναφέρεται ότι στη διάρκεια του 2013 «έσβησαν» από τον τραπεζικό χάρτη περισσότερα από 10 τραπεζικά brand name (επωνυμίες) καθώς εξαγοράστηκαν και συγχωνεύθηκαν από τις τέσσερις μεγάλες συστημικές τράπεζες που δημιουργήθηκαν.