Μικρή είναι η κάμψη η παρουσίασε ο δείκτης οικονομικού κλίματος τον πρώτο μήνα του 2020, στις 108,4 από 109,4 μονάδες τον Δεκέμβριο, παραμένοντας ωστόσο σε υψηλά επίπεδα.

Σύμφωνα με έρευνα οικονομικής συγκυρίας του Ιδρύματος Οικονομικών και Βιομηχανικών Ερευνών, την οποία επικαλείται το Αθηναϊκό Πρακτορείο Ειδήσεων, η μικρή εξασθένιση προέρχεται κυρίως από την επιδείνωση των προσδοκιών στις κατασκευές και την ηπιότερη υποχώρηση σε υπηρεσίες, λιανικό εμπόριο και καταναλωτική εμπιστοσύνη. Αυτές οι αρνητικές τάσεις δεν αντισταθμίστηκαν από τη μικρή βελτίωση που καταγράφηκε στη Βιομηχανία. Συνολικά όμως, οι προσδοκίες για την πορεία της οικονομίας παραμένουν αισιόδοξες παρά το ότι οι εστίες κινδύνων στο εξωτερικό περιβάλλον είναι αυξημένες, συνυπολογίζοντας την επιβράδυνση της ευρωπαϊκής και παγκόσμιας οικονομίας όπως και γεωπολιτικές εντάσεις. Η άνοδος της ιδιωτικής καταναλωτικής δαπάνης στο τελευταίο τρίμηνο του προηγούμενου έτους φαίνεται πως επιταχύνθηκε, βάσει της δραστηριότητας στο λιανικό εμπόριο.

Σχετικά με την επενδυτική δραστηριότητα, η αναθέρμανσή της, ώστε να αυξηθεί συστηματικά στο επόμενο διάστημα από τα σημερινά πολύ χαμηλά επίπεδα, θα εξαρτηθεί από σειρά εξελίξεων όπως η μείωση των επιτοκίων και η βελτίωση της πιστοληπτικής αξιολόγησης, η πιστωτική επέκταση που σχετίζεται και με τη διαχείριση των «κόκκινων», δανείων, η υλοποίηση του νόμου βελτίωσης του επιχειρηματικού περιβάλλοντος κυρίως μέσω δευτερεύουσας νομοθεσίας και άρσης υπερβολικών διοικητικών ρυθμίσεων, και τέλος η επίδραση φορολογικών ή ασφαλιστικών ελαφρύνσεων. Σύμφωνα με το ΙΟΒΕ, συνολικά, η διατήρηση του οικονομικού κλίματος σε θετικό πρόσημο, και μάλιστα μέσα σε ένα διεθνές περιβάλλον όπου αυξάνεται η αβεβαιότητα, προϋποθέτει σαφήνεια και προσήλωση της οικονομικής πολιτικής προς την ενίσχυση της εργασίας, της επιχειρηματικότητας και συνολικά της παραγωγικής βάσης. Αλλιώς η τρέχουσα θετική εικόνα των προσδοκιών και η επιτάχυνση της μεγέθυνσης της οικονομίας μπορεί να αποδειχθούν προσωρινές. Αναλυτικότερα:
  • στη βιομηχανία, το αρνητικό ισοζύγιο των εκτιμήσεων για τις παραγγελίες και τη ζήτηση ενισχύθηκε, καθώς ο δείκτης των εκτιμήσεων για τα αποθέματα μεταβλήθηκε οριακά και οι προβλέψεις για την παραγωγή τους προσεχείς μήνες αυξήθηκαν ήπια.
  • στις κατασκευές, οι αρνητικές προβλέψεις για το πρόγραμμα υποχώρησαν αισθητά, σε αντίθεση με τις αρνητικές προβλέψεις για την απασχόληση οι οποίες ενισχύθηκαν έντονα.
  • στο λιανικό εμπόριο, οι θετικές εκτιμήσεις για τις τρέχουσες πωλήσεις μεταβάλλονται ήπια, οι προβλέψεις για τη βραχυπρόθεσμη εξέλιξή τους ενισχύονται, ενώ τα αποθέματα διογκώνονται.
  • στις υπηρεσίες, οι θετικές εκτιμήσεις για την τρέχουσα κατάσταση των επιχειρήσεων περιορίστηκαν ήπια, όπως και οι αντίστοιχες για την τρέχουσα ζήτηση, ενώ οι προβλέψεις για τη βραχυπρόθεσμη εξέλιξή της κινήθηκαν εντονότερα πτωτικά.
  • στην καταναλωτική εμπιστοσύνη, οι προβλέψεις των νοικοκυριών για την οικονομική κατάσταση της χώρας αλλά και την οικονομική κατάσταση του νοικοκυριού τους επιδεινώνονται, όπως και οι εκτιμήσεις για μείζονες αγορές και η πρόθεση για αποταμίευση.

Αύξηση του δείκτη οικονομικού κλίματος στην Ευρωζώνη και στην ΕΕ

Ο δείκτης οικονομικού κλίματος ενισχύθηκε σημαντικά τον Ιανουάριο στην Ευρωζώνη, καθώς αυξήθηκε κατά 1,5 μονάδες, στις 102,8 μονάδες ενώ στην ΕΕ η αύξηση ήταν ακόμη μεγαλύτερη, κατά 1,9 μονάδες, με τον δείκτη να διαμορφώνεται στις 101,3 μονάδες. Η ενίσχυση του δείκτη στην Ευρωζώνη οφείλεται στην βελτίωση των προσδοκιών στην βιομηχανία (+2,0) και στις κατασκευές (+1,2), ενώ στις υπηρεσίες (-0,3) και την καταναλωτική εμπιστοσύνη (+0,0) οι προσδοκίες παρέμειναν ουσιαστικά αμετάβλητες και στο λιανικό εμπόριο (-0,8) παρατηρήθηκε μικρή εξασθένιση.

Όσον αφορά στις πέντε μεγαλύτερες οικονομίες της Ευρωζώνης, ο δείκτης ενισχύθηκε περισσότερο στην Γερμανία (+2,0) και στην Γαλλία (+1,5). Αντίθετα, παρέμεινε σχεδόν αμετάβλητος στην Ολλανδία (-0,3) και την Ιταλία (-0,1) και επιδεινώθηκε στην Ισπανία (-0,4).

Στην ΕΕ, οι προσδοκίες ενισχύονται, λόγω κυρίως της σημαντικής βελτίωσης του οικονομικού κλίματος στο Ην. Βασίλειο (+2,0) στην οποία η έξοδος από την ΕΕ φαίνεται να αντιμετωπίζεται με αισιοδοξία. Σε τομεακό επίπεδο, όπως στην Ευρωζώνη, ανοδικά κινήθηκε ο δείκτης προσδοκιών στη Βιομηχανία και στις κατασκευές, ενώ παρέμεινε ουσιαστικά αμετάβλητη η καταναλωτική εμπιστοσύνη. Σε αντίθεση με την Ευρωζώνη, οι υπηρεσίες παρουσίασαν σημαντική αύξηση, ενώ στο λιανικό εμπόριο η μείωση ήταν μεγαλύτερη. Οι τάσεις στις προσδοκίες στην απασχόληση συμπίπτουν με εκείνες στην Ευρωζώνη στη βιομηχανία και τις κατασκευές, ενώ κινούνται αντίθετα με την Ευρωζώνη στις υπηρεσίες και το λιανικό εμπόριο. Όσον αφορά στις τιμές, κινήθηκαν παρόμοια με τις τάσεις στην Ευρωζώνη στις υπηρεσίες και στο λιανικό εμπόριο, ηπιότερα στις κατασκευές και σε μεγαλύτερο βαθμό στους καταναλωτές, ενώ δεν μεταβλήθηκαν στην βιομηχανία.