Η Ευρωπαϊκή Ένωση, ενθαρρυμένη από την αναπτυξιακή πορεία της Ελλάδας, θα στηρίξει τον «έξυπνο» μετασχηματισμό της ελληνικής περιφέρειας με νέα οικονομικά εργαλεία, όπως είναι το Ταμείο για τη Δίκαιη Μετάβαση, προκειμένου οι μεγάλες προκλήσεις της ψηφιοποίησης και της κλιματικής αλλαγής να μετατραπούν σε ευκαιρίες.
Αυτό τόνισε σε συνέντευξή του στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο γενικός διευθυντής της Γενικής Διεύθυνσης Περιφερειακής και Αστικής Πολιτικής της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Μαρκ Λεμέτρ, στο περιθώριο της συνόδου «Smart Regions 3.0 Conference», που πραγματοποιήθηκε στις Βρυξέλλες.
Σ΄αυτή τη διαδικασία της «έξυπνης» μετάβασης, πρωταγωνιστές θα είναι οι τοπικοί παίκτες, οι οποίοι πρέπει να διαμορφώσουν μια σοβαρή στρατηγική με ισχυρή συναίνεση και αναπτυξιακά κίνητρα για τον ιδιωτικό τομέα. Από την άλλη πλευρά, «εμείς στην ΕΕ», πρόσθεσε, «είμαστε σε ετοιμότητα, ώστε οι κλιματικές φιλοδοξίες μας να συνοδευτούν από την αναγκαία στήριξη».
«Πρέπει να είμαστε μπροστά από τις εξελίξεις», υπογράμμισε, «για να προλάβουμε τις οικονομικές και κοινωνικές επιπτώσεις».
Ο ευρωπαίος αξιωματούχος ανέφερε ότι αν και οι ευρωπαϊκοί πόροι για το Πολυετές Δημοσιονομικό Πλαίσιο 2021-2027 μειώνονται λόγω αποχώρησης της Μ. Βρετανίας, η πρόταση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής είναι να αυξηθούν για την Ελλάδα κατά 8% σε πραγματικούς όρους και εξέφρασε την προσδοκία ότι η τελική συμφωνία δεν θα αποκλίνει πολύ απ’ αυτή την πρόταση.
Μιλώντας για το μέλλον της Ευρώπης, υπογράμμισε ότι είναι αναγκαίο να μείνουμε ενωμένοι γιατί «αν δεν δουλέψουμε μαζί, είναι βέβαιο ότι δεν θα υπάρξει λύση».
Στην ετήσια σύνοδο «Smart Regions 3.0 Conference» πήραν μέρος 600 άτομα, εκπρόσωποι της Τοπικής Αυτοδιοίκησης, Ευρωπαίοι αξιωματούχοι, επιχειρηματίες, εκπρόσωποι του Τύπου, έγιναν ομιλίες και συζητήσεις στρογγυλής τραπέζης, παρουσιάστηκαν παραδείγματα εφαρμογής καινοτόμων ιδεών και έγιναν ανταλλαγές απόψεων για τις καλύτερες πρακτικές έξυπνου μετασχηματισμού των περιφερειών και ανάπτυξης των οικονομικών τομέων, με οδηγό την καινοτομία και την ανταγωνιστικότητα.
«Χρειαζόμαστε περισσότερη διαπεριφερειακή συνεργασία και κοινές επενδύσεις», δήλωσε ο επίτροπος Γιοχάνες Χαν, που συμμετείχε στις εργασίες, και εξήγησε ότι αυτή την περίοδο υπάρχουν 25 ενεργές συνέργειες στην πλατφόρμα της «έξυπνης εξειδίκευσης», που αφορούν τον εκσυγχρονισμό της βιομηχανίας, τον αγροδιατροφικό τομέα και την ενέργεια, στις οποίες εμπλέκονται 100 περιφέρειες.
Ακολουθεί η συνέντευξη του Μαρκ Λεμέτρ, στη Νίνα Μελισόβα για το Αθηναϊκό-Μακεδονικό Πρακτορείο Ειδήσεων:
Πώς βλέπετε τις τελευταίες εξελίξεις στην Ελλάδα, η οποία είναι στην τροχιά εξόδου από την κρίση, στοχεύοντας στην ανάπτυξη;
«Μας έχουν πολύ ενθαρρύνει οι οικονομικές εξελίξεις στην Ελλάδα των τελευταίων χρόνων. Είναι πολύ σημαντικό να επιδιώξουμε την ενίσχυση αυτής της ανάπτυξης όσο το δυνατόν.
Δεν πιστεύω ότι πρέπει να θεωρήσουμε την πρόβλεψη για ανάπτυξη των επόμενων δύο χρόνων της τάξης του 2% αποθαρρυντική. Το αντίθετο. Αλλά πιστεύουμε ότι υπάρχουν τα μέσα να στηρίξουμε αυτή την ανάπτυξη ακόμη περισσότερο.
Η περιφερειακή πολιτική στην Ελλάδα είναι αρθρωμένη γύρω από 13 περιφέρειες και προγράμματα. Είναι αλήθεια ότι η Ελλάδα είναι πολύ συγκεντρωτική και οι περιφέρειες είναι πολύ διαφορετικές.
Πιστεύουμε ότι αυτή η περιφερειακή διάσταση, με τη βοήθεια της πολιτικής συνοχής, πρέπει να αναπτυχθεί περισσότερο, ξεκινώντας από τα συγκριτικά πλεονεκτήματα κάθε περιφέρειας.
Γνωρίζουμε, επίσης, ότι οι επερχόμενες αλλαγές, κυρίως αναφορικά με την κλιματική αλλαγή, θα οδηγήσουν ορισμένες ελληνικές περιφέρειες ενώπιον περισσότερων προκλήσεων απ’ ό,τι στο παρελθόν. Και πρέπει να είμαστε μπροστά από τις αλλαγές του μέλλοντος και να έχουμε μια κοινή στρατηγική στο επίπεδο των “τοπικών παικτών”, είτε δημόσιων είτε ιδιωτικών ή του ακαδημαϊκού κόσμου, ώστε να επιχειρήσουμε εγκαίρως να στηρίξουμε τους τομείς ανάπτυξης για το μέλλον».
Ποιοι είναι οι τομείς στους οποίους πρέπει να δώσει προτεραιότητα η Ελλάδα;
«Είναι σημαντικό να πούμε ότι όλες οι προτεραιότητες πρέπει να καθοριστούν σε τοπικό ασφαλώς και σε εθνικό επίπεδο. Αλλά το τοπικό επίπεδο είναι πολύ σημαντικό και δεν είναι οι Βρυξέλλες που θα κάνουν υποδείξεις. Γνωρίζουμε πολύ λιγότερα από τις ελληνικές αρχές και, κατά συνέπεια, είναι μια διαδικασία η ιδιοκτησία της οποίας ανήκει στους τοπικούς παίκτες».
Κάνατε μια αναφορά στην ομιλία σας στη Μακεδονία και στο ενεργειακό πεδίο
«Η Μακεδονία είναι η περιφέρεια που μεσοπρόθεσμα θα γνωρίσει τις περισσότερες αλλαγές που συνδέονται με τους κλιματικούς στόχους, καθώς είναι η κυριότερη περιοχή της Ελλάδας που παράγει άνθρακα και έχει μεγάλες δραστηριότητες ηλεκτρικής παραγωγής με βάση τον άνθρακα. Η ελληνική κυβέρνηση έχει την πρόθεση, σε έναν ορίζοντα που δεν είναι και τόσο μακρινός, να θέσει τέλος σ’ αυτές τις δραστηριότητες. Και ξέρουμε ότι αυτές οι δραστηριότητες αντιπροσωπεύουν σημαντικό κομμάτι της οικονομίας της Μακεδονίας. Γι’ αυτό τονίζω ότι πρέπει να είμαστε μπροστά από τις εξελίξεις. Να μην περιμένουμε πρώτα να χαθούν οι θέσεις εργασίας όταν κλείσουν αυτές οι εγκαταστάσεις μετά από 10-15 χρόνια, αλλά να αναζητήσουμε μια λογική ανάπτυξης και νέων δραστηριοτήτων που θα είναι βιώσιμες».
Οι περιοχές της Μακεδονίας μπορούν να επωφεληθούν απ’ αυτή την αντίληψη για έξυπνο μετασχηματισμό της οικονομίας;
«Απολύτως. Η Μακεδονία έχει αναπτύξει μια στρατηγική -καθώς είναι υποχρεωτικό για την πολιτική συνοχής- αλλά αυτό που ευχόμαστε είναι αυτή η στρατηγική να συγκεντρώνει ισχυρή συναίνεση και να είναι σημείο αναφοράς για στήριξη προς τον ιδιωτικό τομέα με στόχο την ανάπτυξη.
Σ’ αυτό θέλω να προσθέσω ότι έχουμε μια νέα Κομισιόν και η νέα πρόεδρος ανακοίνωσε ειδικά για τις προκλήσεις που συνδέονται με την κλιματική αλλαγή –η Μακεδονία είναι ένα καλό παράδειγμα- μια στήριξη πέρα από την πολιτική συνοχής. Είμαστε, λοιπόν, σε ετοιμότητα, ώστε αυτές οι κλιματικές φιλοδοξίες να συνοδευτούν από την αναγκαία στήριξη για να έχουμε ήπια μετάβαση, χωρίς κοινωνικά πλήγματα, όπως απώλειες θέσεων εργασίας.
Σ’ αυτό το ευρύτερο πλαίσιο, που είναι πραγματικά πολύ σημαντικό, οι περιφέρειες, όπως η Μακεδονία, πρέπει να είναι πολύ σοβαρές στη διαμόρφωση μιας στρατηγικής για το μέλλον, την οποία εμείς θα στηρίξουμε με οικονομικά μέσα του ευρωπαϊκού προϋπολογισμού, τόσο μέσω της πολιτικής συνοχής όσο και μέσω των νέων εργαλείων που θα προταθούν πολύ σύντομα».
Αλλά ο νέος επταετής προϋπολογισμός της ΕΕ είναι μικρότερος από τον προηγούμενο
«Όχι για την Ελλάδα. Η πρόταση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για την Ελλάδα, σε πραγματικούς όρους, είναι μια αύξηση 8% και σε ονομαστικούς όρους ακόμη περισσότερο. Ασφαλώς, είμαστε ακόμη στη φάση των διαπραγματεύσεων για τον προϋπολογισμό και ελπίζουμε ότι η συμφωνία, στην οποία θα πρέπει να καταλήξουμε όσο το δυνατόν συντομότερα, θα είναι μια φιλόδοξη συμφωνία και οι προτάσεις μας δεν θα διαφοροποιηθούν ουσιαστικά.
Τα νέα εργαλεία που σας ανέφερα και θα συνοδεύουν τις συνέπειες των φιλοδοξιών μας στο κλίμα, θα προστεθούν στις προτάσεις μας».
Ένα νέο Ταμείο;
«Ναι, ένα Ταμείο που θα αποκαλείται Ταμείο για μια Δίκαιη Μετάβαση, το οποίο θα επικεντρωθεί γύρω από τις περιφέρειες σε κίνδυνο να γνωρίσουν απώλειες θέσεων εργασίας τα προσεχή χρόνια, γιατί θα πρέπει να μειώσουν ή να εξαλείψουν ορισμένες δραστηριότητες που δεν είναι συμβατές με την κλιματική μας πολιτική».
Τη γνώμη σας ενόψει της νέας θητείας της Κομισιόν για την Ευρώπη των προσεχών τεσσάρων ετών: Οικονομική κρίση, μετανάστευση, νέες τεχνολογίες
«Η Ευρώπη είναι το κοινό μας μέλλον και είμαστε πιο ισχυροί όλοι μαζί απέναντι σε όλες αυτές τις προκλήσεις».
Είστε αισιόδοξος ότι θα παραμείνουμε ενωμένοι;
«Είμαι βολονταριστής και πιστεύω ότι οι ευρωπαϊκές μας κοινωνίες είναι διατεθειμένες να πεισθούν ότι όλοι μαζί μπορούμε πολλά και αν δεν δουλέψουμε μαζί είναι βέβαιο ότι δεν θα υπάρξει λύση».
Αλλά οι πολιτικοί οφείλουν να πείσουν τις κοινωνίες
«Απολύτως. Έχουμε ανάγκη από πολιτικούς που μπορούν να πείσουν γι’ αυτό το ζήτημα και να μιλήσουν ευρωπαϊκά».