Η Ιταλία κινδυνεύει να υποστεί ζημίες ύψους πολλών δισ. ευρώ από σύνθετα δάνεια που είχε συνάψει στο παρελθόν, τα οποία αναδιάρθρωσε στο απόγειο της κρίσης της Ευρωζώνης, σύμφωνα με εμπιστευτική έκθεση του υπουργείου Οικονομικών της χώρας, όπως αναφέρει δημοσίευμα της ηλεκτρονικής έκδοσης της εφημερίδας Financial Times.
Το δημοσίευμα σημειώνει επίσης ότι η έκθεση αυτή ρίχνει περισσότερο φως στις χρηματοπιστωτικές τακτικές που επέτρεψαν στην επιβαρημένη με υψηλό χρέος Ιταλία να ενταχθεί στο ευρώ το 1999.
Η 29σέλιδη έκθεση του υπουργείου Οικονομικών, η οποία είναι σε γνώση των Financial Times, αναφέρεται αναλυτικά στις ανταλλαγές χρέους (debt transactions) που έκανε η Ιταλία στο πρώτο εξάμηνο του 2012, στις οποίες περιλαμβάνεται η αναδιάρθρωση οκτώ δανείων σε παράγωγα χρηματοπιστωτικά προϊόντα (derivatives contracts) με ξένες τράπεζες και συνολική ονομαστική αξία 31,7 δισ. ευρώ.
Αν και η έκθεση, σημειώνει το δημοσίευμα, δεν αναφέρει σημαντικές λεπτομέρειες και δεν φαίνεται να έχει την πρόθεση αποτύπωσης της συνολικής εικόνας των πιθανών ζημιών της Ιταλίας, ειδικοί που την εξέτασαν δήλωσαν στην εφημερίδα ότι με την αναδιάρθρωση των δανείων η χώρα –που έχει μεγάλες χρηματοδοτικές ανάγκες– μπορεί να επιμηκύνει για μεγαλύτερη χρονική περίοδο τα ποσά που οφείλει σε ξένες τράπεζες, αλλά, σε ορισμένες περιπτώσεις, με πιο δυσμενείς όρους για αυτή.
Η έκθεση δεν καταγράφει τις τράπεζες (με τις οποίες έγιναν τα δάνεια) ούτε αναφέρει λεπτομέρειες για τα αρχικά δάνεια, αλλά οι ειδικοί λένε ότι αυτά φαίνεται να ανατρέχουν στα τέλη της δεκαετίας του ’90. Την περίοδο εκείνη, σημειώνουν οι Financial Times, πριν και αμέσως μετά την ένταξη στο ευρώ, η Ρώμη “ωραιοποιούσε” τους λογαριασμούς της, λαμβάνοντας προκαταβολές πληρωμών από τράπεζες, προκειμένου να επιτύχει τους αναγκαίους για την ένταξή της στο ευρώ στόχους για το δημοσιονομικό έλλειμμα.
Η Ιταλία, προσθέτει τα δημοσίευμα, είχε έλλειμμα 7,7% του ΑΕΠ το 1995 και το 1998, το κρίσιμο έτος για την έγκριση της ένταξής της στο ευρώ, το έλλειμμα είχε μειωθεί στο 2,7% του ΑΕΠ, με διαφορά η μεγαλύτερη μείωση μεταξύ των 11 χωρών που εντάχθηκαν πρώτα στο ευρώ. Την ίδια περίοδο, τα φορολογικά έσοδα αυξήθηκαν οριακά και οι δημόσιες δαπάνες μειώθηκαν μόνο ελαφρά ως ποσοστό του ΑΕΠ.
Η έκθεση υποβλήθηκε, όπως προβλέπεται, στις αρχές του 2013 στο ιταλικό Ελεγκτικό Συνέδριο (Corte dei Conti). Σύμφωνα με υψηλόβαθμο κυβερνητικό αξιωματούχο, οι ελεγκτές ανησύχησαν από τα στοιχεία και ζήτησαν την παρέμβαση της οικονομικής αστυνομίας.
Τον Απρίλιο, σύμφωνα με τον ίδιο αξιωματούχο, η οικονομική αστυνομία (Guardia di Finanza) επισκέφθηκε το γραφείο της επικεφαλής του Οργανισμού Διαχείρισης του Χρέους στο υπουργείο Οικονομικών κ. Μαρία Κανάτα, ζητώντας περισσότερες πληροφορίες για την έκθεση που είχε συντάξει ο Οργανισμός. Μόνο λίγοι Ιταλοί αξιωματούχοι, τώρα και στο παρελθόν, γνωρίζουν την πλήρη εικόνα, αναφέρουν στην εφημερίδα τραπεζικές και κυβερνητικές πηγές.
Οι πηγές ανέφεραν στην εφημερίδα ότι στα δάνεια που αναδιαρθρώθηκαν το 2012 περιλαμβάνονται και δάνεια σε παράγωγα προϊόντα που συνήφθησαν όταν η Ιταλία προσπαθούσε να ικανοποιήσει τα αυστηρά κριτήρια για την ένταξή της στο ευρώ το 1999.
Εκπρόσωπος της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας (ΕΚΤ) αρνήθηκε να κάνει σχόλιο για τη γνώση της τράπεζας όσον αφορά τη δυνητική έκθεση της Ιταλίας σε ζημιές από δάνεια σε παράγωγα ή για τον ρόλο του σημερινού προέδρου της Μάριο Ντράγκι στην έγκριση των δανείων αυτών στη δεκαετία του ’90, όταν ήταν γενικός διευθυντής του ιταλικού υπουργείου Οικονομικών πριν μεταπηδήσει στη Goldman Sachs International το 2002.
Τρεις ανεξάρτητοι ειδικοί, τους οποίους συμβουλεύθηκαν οι Financial Times, υπολόγισαν τις ζημιές σε τιμές της αγοράς στις 20 Ιουνίου και κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι το υπουργείο θα κατέγραφε σε αυτή την ημερομηνία ζημιές ύψους 8 δισ. ευρώ.
