Απευθυνόμενος με διάγγελμα προς τους πολίτες της χώρας ο πρωθυπουργός της Πορτογαλίας Πέδρου Πάσους Κοέλιου εξήγγειλε νέα μέτρα λιτότητας και περικοπές δαπανών για τα επόμενα χρόνια, όπως μεταξύ άλλων την αύξηση του ηλικιακού ορίου συνταξιοδότησης στα 66 έτη, την αύξηση των εργασίμων ωρών από τις 35 ώρες στις 40 εβδομαδιαίως για τους δημόσιους λειτουργούς και ένα πρόγραμμα εθελουσίας εξόδου 30.000 δημοσίων υπαλλήλων.
Ωστόσο τα νέα μέτρα που εξήγγειλε απόψε η κυβέρνηση της Πορτογαλίας ενδέχεται να αντιμετωπίσουν τα ίδια προβλήματα που οδήγησαν το συνταγματικό δικαστήριο της χώρας να απορρίψει ως αντισυνταγματικά προηγούμενα μέτρα λιτότητας, προειδοποίησε η Ευρωπαϊκή Επιτροπή.
Ο Κοέλιου απευθύνθηκε στους πολίτες λίγο μετά τις 20:00 τοπική ώρα (22:00, ώρα Ελλάδας) για να παρουσιάσει και να εξηγήσει τα μέτρα που αποφάσισε να λάβει η κυβέρνησή του.
Τον περασμένο μήνα, το συνταγματικό δικαστήριο ακύρωσε, κρίνοντάς τα αντισυνταγματικά, μέτρα η αξία των οποίων υπολογίστηκε σε 1,3 δισεκατ. ευρώ —από το συνολικό φετινό πακέτο μέτρων 5 δισεκατ. ευρώ—, αναγκάζοντας την κυβέρνηση να αναζητήσει άλλες περικοπές και λύσεις στο πλαίσιο του μνημονίου δανεισμού της Λισαβόνας από την ΕΕ, την ΕΚΤ και το ΔΝΤ το 2011.
Η κυβέρνηση του Κοέλιου έχει δεσμευτεί να προχωρήσει σε περαιτέρω περικοπές δαπανών ύψους 4,7 δισεκατ. ευρώ την περίοδο 2014-2016, αναθεωρώντας ευρύτατα τις κρατικές δαπάνες, αλλά ακόμη δεν έχει δώσει λεπτομέρειες για αυτές.
Στις εαρινές οικονομικές προβλέψεις της, που ανακοίνωσε νωρίτερα, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή προειδοποίησε ότι «υπάρχει αβεβαιότητα σχετικά με τον σχεδιασμό των μέτρων στο πλαίσιο της αναθεώρησης των δημοσίων δαπανών, που σχετίζεται με το εάν συμμορφώνονται προς την πιο πρόσφατη απόφαση του Συνταγματικού Δικαστηρίου» της Πορτογαλίας.
Η πρόβλεψη της Επιτροπής είναι ότι η πορτογαλική οικονομία πρόκειται να συρρικνωθεί 2,3% φέτος και να αναπτυχθεί 0,6%, η ίδια δηλαδή με εκείνη που είχε διατυπωθεί στο πλαίσιο της επιθεώρησης της τρόικας τον Μάρτιο, ωστόσο στις προβλέψεις γίνεται λόγος για κινδύνους λόγω των νέων μέτρων και της εύθραυστης οικονομικής προοπτικής της ΕΕ.
«Οι προβλέψεις θα επανεκτιμηθούν στον επόμενο έλεγχο εφαρμογής του προγράμματος οικονομικής προσαρμογής», επισήμανε.
Βάσει του προγράμματος, η Πορτογαλία καλείται να μειώσει το έλλειμμά της στο 5,5% του ΑΕΠ της φέτος από 6,4% πέρυσι, κατόπιν στο 4% το 2014 και στο 2,5% το 2015. Οι διεθνείς δανειστές της Λισαβόνας χαλάρωσαν το χρονοδιάγραμμα τον Μάρτιο, δοθείσης της βαθύτερης του αναμενομένου ύφεσης, που πλέον διαρκεί τρία χρόνια.
Τον Φεβρουάριο, η Επιτροπή προέβλεπε συρρίκνωση του ΑΕΠ της Πορτογαλίας κατά 1,9% φέτος και ανάπτυξη 0,8% το 2014.
Επικριτές της κυβερνητικής πολιτικής λένε ότι οι πολιτικές λιτότητας που έχουν εφαρμοστεί ήδη προκάλεσαν την ύφεση κι οδήγησαν την ανεργία σε επίπεδο-ρεκόρ, που ξεπερνάει το 17%.
Οι πολιτικές λιτότητας οδήγησαν στην μείωση του κόστους δανεισμού της Λισαβόνας. Οι αποδόσεις των ομολόγων της συνέχισαν να μειώνονται σήμερα, με το επιτόκιο του 10ετούς πορτογαλικού ομολόγου να μειώνεται στο 5,5%, το χαμηλότερο επίπεδο από τον Οκτώβριο του 2010. Εν μέρει όμως, αναλυτές απέδιδαν την εξέλιξη αυτή στην απόφαση της ΕΚΤ να μειώσει το βασικό της επιτόκιο στο 0,50%.
Η Μανουέλα Φερέιρα Λέιτε, πρώην υποψήφια πρόεδρος του Σοσιαλδημοκρατικού Κόμματος του Κοέλιου, επιτέθηκε στην πολιτική αυτή, που «επιβλήθηκε» από την ΕΕ και το ΔΝΤ, λέγοντας πως οδήγησε τη χώρα σε «μια αληθινή καταστροφή».
Στο μεταξύ δεκάδες συνταξιούχοι εισέβαλαν στη βουλή κατά την διάρκεια μιας προ ημερησίας διατάξεως συζήτησης για το εάν πρέπει να αυξηθούν οι συντάξεις, καθώς οι κατώτερες δεν ξεπερνούν τα 400 ευρώ τον μήνα. Οι διαδηλωτές άρχισαν να τραγουδούν το Grandola Vila Morena, έναν ύμνο-έμβλημα της Επανάστασης των Γαρυφάλλων που ανέτρεψε την δικτατορία το 1974 και έχουν υιοθετήσει κινήματα διαμαρτυρίας. Η αστυνομία απομάκρυνε τους γηραιούς διαδηλωτές από την αίθουσα.