Πριν από περίπου τρία χρόνια, όταν η κρίση άρχισε να χτυπά την πόρτα των ελληνικών επιχειρήσεων, σχολιάζοντας στοιχεία έρευνας της Γενικής Συνομοσπονδίας Επαγγελματιών Βιοτεχνών Εμπόρων Ελλάδας (ΓΣΕΒΕΕ), ο πρόεδρός της Δημήτρης Ασημακόπουλος είχε πει σε μια αποστροφή του λόγου του: «Αλίμονο αν φτάσουμε στο σημείο ο αριθμός των επιχειρήσεων που κλείνουν να είναι μεγαλύτερος από τον αριθμό των επιχειρήσεων που ανοίγουν».
Δυστυχώς, σύμφωνα με τα έως τώρα στοιχεία που έχουν αποστείλει τα επιμελητήρια όλης της χώρας στη Γενική Γραμματεία Εμπορίου, προκύπτει ότι το 2012 διέκοψαν τη λειτουργία τους 45.023 επιχειρήσεις, ενώ ιδρύθηκαν 40.179.
Αν και τα στοιχεία αυτά δεν είναι οριστικά, καθώς κάποια επιμελητήρια δεν έχουν στείλει ακόμη όλα τα στοιχεία, παράγοντες του υπουργείου και της αγοράς τονίζουν ότι η εικόνα δεν ανατρέπεται και το ισοζύγιο εγγραφών προς διαγραφές θα παραμείνει αρνητικό. Αξίζει, μάλιστα, να σημειωθεί ότι οι διαγραφές εκφράζουν πλέον τη διακοπή της λειτουργίας μιας επιχείρησης σε «πραγματικό χρόνο», καθώς τα μητρώα είναι πλέον συνδεδεμένα με το taxis.
Η κρίση, μάλιστα, δεν φαίνεται να κάνει ιδιαίτερες διακρίσεις ως προς τις περιοχές που πλήττει, καθώς περισσότερες διαγραφές επιχειρήσεων από εγγραφές έχουν καταγραφεί όχι μόνο στα μεγάλα αστικά κέντρα, αλλά και σε περιοχές τουριστικές, όπως για παράδειγμα η Χαλκιδική, ή σε περιοχές που περιλαμβάνονται στις πλουσιότερες της χώρας, όπως η Κρήτη.
Εξαιρετικά μεγάλες είναι, όπως αναφέρει η Καθημερινή, οι απώλειες που έχει δεχθεί η βιοτεχνία, κλάδος στον οποίο δραστηριοποιούνται κατεξοχήν μικρομεσαίες επιχειρήσεις. Τα στοιχεία των τριών βιοτεχνικών επιμελητηρίων, Αθήνας, Θεσσαλονίκης και Πειραιά, είναι αποκαλυπτικά. Το 2012 οι εγγραφές νέων επιχειρήσεων στο Βιοτεχνικό Επιμελητήριο Αθηνών έφτασαν τις 1.774, ενώ το ίδιο διάστημα διεγράφησαν από το μητρώο του 2.994 επιχειρήσεις.
Στο Βιοτεχνικό Επιμελητήριο Θεσσαλονίκης οι διαγραφές ήταν σχεδόν τριπλάσιες από τις εγγραφές και συγκεκριμένα 1.795 διαγραφές έναντι μόλις 644 εγγραφών. Στο Βιοτεχνικό Επιμελητήριο Πειραιά οι διαγραφές ήταν περισσότερες κατά 44 σε σχέση με τις εγγραφές νέων επιχειρήσεων καθόλη τη διάρκεια του 2012.
Σε σύνολο 54 επιμελητηρίων που έχουν αποστείλει στοιχεία σχετικά με τις εγγραφές και διαγραφές επιχειρήσεων το 2012, στα 30 εξ αυτών το ισοζύγιο εγγραφών προς διαγραφές είναι αρνητικό, με άλλα λόγια τα «λουκέτα» ήταν περισσότερα από τις νέες επιχειρήσεις που ιδρύθηκαν.
Σε αυτές περιλαμβάνονται περιοχές με πλούσια παράδοση στον κλάδο της μεταποίησης, όπως η Αχαΐα, η Μαγνησία και η Ξάνθη, αλλά και περιοχές τουριστικές, όπως η Χαλκιδική και τα Δωδεκάνησα. Ακόμη και στην Κέρκυρα, όπου το ισοζύγιο είναι θετικό, οι νέες επιχειρήσεις που άνοιξαν το 2012 είναι μόλις πέντε περισσότερες από αυτές που ανέστειλαν τη λειτουργία τους.
Εντύπωση προκαλεί, επίσης, το γεγονός ότι με εξαίρεση τον νομό Χανίων, στους υπόλοιπους νομούς της Κρήτης οι διαγραφές είναι περισσότερες από τις εγγραφές, παρά το γεγονός ότι πρόκειται για περιφέρεια πλούσια με ανεπτυγμένο αγροτικό, τουριστικό, εμπορικό και μεταποιητικό τομέα.
Κερδίζει έδαφος η ΙΚΕ
Από τα στοιχεία, πάντως, προκύπτει ότι αρκετοί από αυτούς που προχώρησαν στην ίδρυση νέας επιχείρησης επέλεξαν τη λύση της ιδιωτικής κεφαλαιουχικής εταιρείας (ΙΚΕ), της εταιρείας του ενός ευρώ, όπως χαρακτηριστικά αποκαλείται, καθώς το ελάχιστο μετοχικό κεφάλαιο που απαιτείται είναι… ένα ευρώ. Μέσα στο 2012 ιδρύθηκαν 518 ΙΚΕ, ενώ από τις αρχές του 2013 μέχρι και χθες είχαν ιδρυθεί 559 ΙΚΕ έναντι 371 ΕΠΕ. Σύμφωνα με πληροφορίες, μάλιστα, η Παγκόσμια Τράπεζα για την κατάρτιση της έκθεσης Doing Business εξετάζει το ενδεχόμενο να παίρνει πλέον ως παράδειγμα τις ΙΚΕ και όχι τις ΕΠΕ, όπως πράττει έως σήμερα.