Το «ηράκλειο» έργο που έχει να φέρει σε πέρας, κυρίως λόγω των πιέσεων και τους ασφυκτικού ελέγχου των εκπροσώπων των δανειστών, αλλά και των – σχεδόν διαχρονικών – «σκιών» που συνοδεύουν την διαχείριση των στατιστικών στοιχείων της Ελλάδας, επισημαίνει σε ένα εκτενές αφιέρωμά του στο στον επικεφαλής της ΕΛΣΤΑΤ, Ανδρέα Γεωργίου, το πρακτορείο Ρόιτερς.

Το δημοσίευμα, στα βασικά του σημεία, έχει ως εξής:

Ο οικονομολόγος Ανδρέας Γεωργίου ήξερε ότι η δουλειά του δεν θα είναι εύκολη, μόλις ανακάλυψε ότι ο λογαριασμός e-mail του είχε πέσει θύμα χάκινκγ. «Η αστυνομία μου είπε ότι οι hacker εισέρχονταν πολλές φορές την ημέρα στο λογαριασμό μου από την πρώτη μέρα της δουλειάς μου στην ΕΛΣΤΑΤ», δήλωσε, για να παραδεχτεί ότι «δεν υπήρχε πλέον εμπιστοσύνη».

Τον περασμένο Νοέμβριο, κλήθηκε από το κοινοβούλιο για να απολογηθεί για τις κατηγορίες από πρώην μέλη του διοικητικού συμβουλίου της Στατιστική Αρχή ότι είχε σκοπίμως διογκώσει το έλλειμμα του 2009, ώστε να υπάρξει αφορμή να τεθεί η χώρα υπό διεθνή εποπτεία και να εγκριθεί το Μνημόνιο.

Τον περασμένο μήνα, οι οικονομικοί εισαγγελείς τον κατηγόρησαν για παραποίηση των επίσημων στοιχείων. Το σκεπτικό πίσω από τις κατηγορίες αυτές δεν έχει ακόμη δημοσιοποιηθεί, αλλά ο κ. Γεωργίου μπορεί να καταδικαστεί για παράβαση καθήκοντος, που θα μπορούσε να φέρει τουλάχιστον πέντε χρόνια κάθειρξη.

Ο Γεωργίου από τη μεριά του ανέφερε ότι δεν έκανε τίποτα λάθος και απλώς εφάρμοσε τα στατιστικά πρότυπα της Ε.Ε., απαλλαγμένα από πολιτικές επιρροές. «Το γεγονός ότι αυτό συμβαίνει στην ευρωζώνη είναι μια περίεργη και σουρεαλιστική εμπειρία», ανέφερε ο ίδιος.

Οι υποστηρικτές του, συμπεριλαμβανομένων των εταίρων της Ε.Ε., αναφέρουν ότι η υπόθεση αντικατοπτρίζει τις συνεχιζόμενη πολιτική απροθυμία στην Ελλάδα για να αντιμετωπίσει πολλές από τις διαρθρωτικές αδυναμίες της.

Τόσο η Eurostat, όσο και οι επίσημες αρχές της Ε.Ε., έσπευσαν να υπερασπιστούν τον Γεωργίου, εκδίδοντας σχετικές ανακοινώσεις.

Η σημερινή ελληνική κυβέρνηση έχει υποστηρίξει επίσης Γεωργίου, αν και σαφώς διστάζει να παρέμβει στη δικαστική διαδικασία.

«Ο έξω κόσμος δεν καταλαβαίνει και, για να είμαι ειλικρινής, έχουμε τεράστια δυσκολία να εξηγήσουμε στους εταίρους μας τι συμβαίνει εδώ», δήλωσε ανώτερος Έλληνας αξιωματούχος του υπουργείου Οικονομικών, που ζήτησε να τηρηθεί η ανωνυμία του. «Αυτό που πρέπει να τονιστεί όμως είναι ότι βρισκόμαστε πίσω στους στόχους που στηρίζουν το οικονομικό πρόγραμμα. Έχουν ελεγχθεί από τη Eurostat και έχουμε πλήρη εμπιστοσύνη στον κ. Γεωργίου», πρόσθεσε.

Κυβερνητικοί αξιωματούχοι λένε ότι μέρος του προβλήματος με την στατιστική υπηρεσία στην Ελλάδα ήταν ότι, μέχρι πρόσφατα, ελεγχόταν από το υπουργείο Οικονομικών και βρισκόταν στο έλεος των υπουργών.

Στο παρελθόν, μερικοί μπορεί να ήθελαν να κρατήσουν χαμηλά το ΑΕΠ ώστε να λάβουν περισσότερες επιδοτήσεις από την Ε.Ε., ενώ άλλοι ήθελαν να ενισχύσουν το ΑΕΠ για να κρατήσουν το λόγο του ελλείμματος εντός των κανόνων της ΕΕ, δήλωσε αξιωματούχους.

Η αξιοπιστία άρχισε να κλονίζεται το 2004, όταν ο τότε υπουργός Οικονομικών, Γιώργος Αλογοσκούφης, δήλωσε στις Βρυξέλλες ότι η Ελλάδα είχε αποκρύψει μέρος των ελλειμμάτων του προϋπολογισμού της τα προηγούμενα χρόνια, συμπεριλαμβανομένου και του 2001, το έτος που εντάχθηκε στη ζώνη του ευρώ.

Δύο χρόνια αργότερα, η Ελλάδα εξέπληξε τους ευρωπαίους εταίρους της, και πάλι, ανακοινώνοντας αναθεώρηση του ΑΕΠ έως και κατά 25% συμπεριλαμβάνοντας τα ποσά από το ξέπλυμα χρήματος και την πορνείας. Η Eurostat προέβαλλε αντιρρήσεις εγκρίνοντας αναθεώρηση 9%.

Η αξιοπιστία τραυματίστηκε περαιτέρω με τον υπουργό Οικονομικών, Γιώργο Παπακωνσταντίνου, ο οποίος ανακοίνωσε στα τέλη του 2009 ότι το έλλειμμα του προϋπολογισμού θα ανέλθει στο 12,7% του ΑΕΠ, αντί του 6% που προηγουμένως είχε εκτιμηθεί, κατηγορώντας τον προκάτοχό του.

Ο τότε πρόεδρος του Eurogroup, Jean-Claude Juncker δήλωσε σε δημοσιογράφους στις Βρυξέλλες, τότε: «Το παιχνίδι τέλειωσε – χρειαζόμαστε σοβαρές στατιστικές».

Έτσι η χώρα έφτασε στην τελική αναθεώρηση του ελλείμματος στο 13,6% τον Απρίλιο του 2010.

Ήταν σε εκείνο το σημείο, που η Ελλάδα ζήτησε βοήθεια ώστε να αποφύγει την πτώχευση, με τον Παπακωνσταντίνου να δημιουργεί μια νέα, ανεξάρτητη αρχή για τα στατιστικά στοιχεία, τοποθετώντας ως επικεφαλής τον Γεωργίου. Τον Οκτώβριο του 2010, επανεξετάζοντας το έλλειμμα του 2009 με την Eurostat προχώρησε σε νέα αναθεώρηση, αυτή τη φορά στο 15,4%.

Ο Γεωργίου συγκρίνει το έργο της αναδιαμόρφωσης της υπηρεσίας με τον άθλο του Ηρακλή και τον καθαρισμό των στάβλων του Αυγεία, σαφώς αναφερόμενος όχι μόνο στο λάθος τρόπο λειτουργίας της Αρχής, αλλά και στον εσωτερικό πόλεμο που δέχτηκε.

«Κάποια μέλη του διοικητικού συμβουλίου παρενέβησαν στην εργασία των στατιστικολόγων. Εξήγησα ότι το τεχνικό προσωπικό έπρεπε να κάνει τη δουλειά του ανεξάρτητα», αναφέρει ο Γεωργίου, επισημαίνοντας ότι τα τελευταία δυόμισι χρόνια, η Ελλάδα έχει ανακοινώσει στοιχεία χωρίς επιφυλάξεις από τη Eurostat – για πρώτη φορά μετά από χρόνια.

Αλλά οι συγκρούσεις συνεχίστηκαν, καθώς το συνδικάτο της ΕΛΣΤΑΤ, ζήτησε να παραιτηθεί ο Γεωργίου εν αναμονή της δίκης του. «Ήθελε μέλη του διοικητικού συμβουλίου να είναι διακοσμητικά φυτά στο δωμάτιο”, δήλωσε ο πρόεδρος του σωματείου, Κλουβάτος. «Ήθελε να αλλάξει τα πάντα και του είπαμε εμείς συμφωνούμε, αλλά έπρεπε να το κάνει σιγά-σιγά».

Τον Σεπτέμβριο του 2011 ο τότε υπουργός Οικονομικών Ευάγγελος Βενιζέλος απέρριψε το διοικητικό συμβούλιο της ΕΛ.ΣΤΑΤ, και τον Απρίλιο του 2012 ένας νέος νόμος δημιούργησε ένα συμβουλευτικό συμβούλιο αντ ‘αυτού.

«Εξυπηρετούν το εθνικό συμφέρον τα επίσημα στατιστικά στοιχεία, σύμφωνα με τα διεθνή στατιστικά πρότυπα, την σωστή μεθοδολογία και το κοινοτικό δίκαιο. Αυτό είναι ένα στοιχείο που θα εξυπηρετήσει καλύτερα τη χώρα μας», τόνισε από την πλευρά του ο ίδιος ο κ. Γεωργίου.