Την ανάγκη διασφάλισης της βιωσιμότητας των δημοσίων οικονομικών στα κράτη- μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης (Ε.Ε.), υπογραμμίζεται σε έκθεση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής που δημοσιοποιήθηκε σήμερα στις Βρυξέλλες.
Σημειώνεται ότι η έκθεση αυτή δεν αναφέρεται στις τρεις χώρες, δηλαδή την Ελλάδα, την Ιρλανδία και την Πορτογαλία, που βρίσκονται σε καθεστώς χρηματοδοτικής στήριξης, διότι η βιωσιμότητα των δημόσιων οικονομικών αποτελεί μέρος των Μνημονίων τους.
Σε γενικές γραμμές η Επιτροπή υπογραμμίζει ότι η αποκατάσταση της βιωσιμότητας αποτελεί κύρια προτεραιότητα, λαμβάνοντας υπόψη την επιδείνωση που παρατηρείται από το 2008 στη δημοσιονομική θέση, στην αύξηση του δημοσίου χρέους και στις δημοσιονομικές επιπτώσεις από τη γήρανση του πληθυσμού.
Ειδικότερα, η ετήσια έκθεση της Επιτροπής επισημαίνει τους υψηλούς κινδύνους που αντιμετωπίζουν η Κύπρος κατά κύριο λόγο, αλλά και η Ισπανία, ενώ και στις δύο χώρες στην επιδείνωση της κατάστασης συντέλεσαν, όπως τονίζει, τα προβλήματα του χρηματοπιστωτικού τομέα.
Με εξαίρεση τις τρεις μνημονιακές χώρες, σε βραχυπρόθεσμο ορίζοντα οι κίνδυνοι έχουν υποχωρήσει σε όλα τα κράτη- μέλη με εξαίρεση την Κύπρο και την Ισπανία. Ωστόσο, για την Ισπανία τονίζεται ότι τα πρόσφατα μέτρα δημοσιονομικής προσαρμογής που έλαβε η κυβέρνηση θα μειώσουν τον κίνδυνο βραχυπρόθεσμα. Αντίθετα, για την Κύπρο επισημαίνεται ότι βρίσκεται σε υψηλό κίνδυνο και μακροπρόθεσμα, λόγω της γήρανσης του πληθυσμού και της αύξησης των δημόσιων δαπανών, οι οποίες θα αυξηθούν στο 8,4% του ΑΕΠ την περίοδο 2010- 2060 έναντι 2,9% του ΑΕΠ που είναι ο μέσος όρος της Ε.Ε.
Σύμφωνα με την έκθεση, η Κύπρος αντιμετωπίζει υψηλούς κινδύνους δημοσιονομικών πιέσεων βραχυπρόθεσμα και οικονομικής βιωσιμότητας μεσομακροπρόθεσμα.
Το δημόσιο χρέος από το 71,1% του ΑΕΠ το 2011 θα φτάσει το 102,7 το 2014 (88,8% μέσος όρος των 27) ενώ οι κίνδυνοι θα είναι ακόμη μεγαλύτεροι αν το πρωτογενές πλεόνασμα επανέλθει στα χαμηλά επίπεδα του παρελθόντος, όπως ο μέσος όρος που παρατηρήθηκε την περίοδο 1998-2012.
Έμφαση θα πρέπει να δοθεί στην εφαρμογή μέτρων βιωσιμότητας που θα αποτρέψουν την επιδείνωση της κατάστασης μεσοπρόθεσμα, αναφέρει η έκθεση.
Επιπρόσθετα θα πρέπει να ληφθούν μέτρα περιορισμού των δαπανών, συμπεριλαμβανομένης της μεταρρύθμισης του συνταξιοδοτικού που είναι απαραίτητη για τη διασφάλιση της βιωσιμότητας των δημοσίων οικονομικών μακροπρόθεσμα. Αναμένεται αύξηση των δημοσίων δαπανών, λόγω της γήρανσης του πληθυσμού την περίοδο 2010-2060, στο 8,4% του ΑΕΠ, ενώ ο μέσος κοινοτικός όρος είναι 2,9%.
Ειδικότερα, οι δημόσιες δαπάνες για τις συντάξεις θα αυξηθούν κατά 8,7% έναντι 1,4% που είναι ο μέσος όρος της Ε.Ε. Παράλληλα οι δαπάνες για την υγεία στην Κύπρο αναμένεται να αυξηθούν κατά 0,5% όταν στην Ε.Ε. θα αυξηθούν κατά 2%.
Όπως αναφέρει η έκθεση, η Κύπρος θα πρέπει να εφαρμόσει μακροχρόνιες πολιτικές διασφάλισης της βιωσιμότητας των δημοσίων οικονομικών, που να ισοδυναμούν με 8,2 ποσοστιαίες μονάδες σε πρωτογενές πλεόνασμα, αριθμός που είναι αισθητά υψηλότερος από τον μέσο όρο της Ε.Ε. (2,7%), που προκύπτει κυρίως από το κόστος γήρανσης του πληθυσμού. Αν δεν αλλάξει η οικονομική πολιτική, το δημόσιο χρέος θα αυξηθεί από 102,7% του ΑΕΠ το 2014, σε 127,4% το 2020, και σε 171,8% το 2030, τονίζει η έκθεση.