Διαμορφωτές πολιτικής στην ΕΕ εργάζονται για να καταρτίσουν ένα σχέδιο της «ύστατης προσφυγής» για την περαιτέρω απομείωση του χρέους της Ελλάδας και την ταυτόχρονη διατήρηση της χώρας στην ευρωζώνη, με την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα και τις εθνικές κεντρικές τράπεζες να εξετάζουν το ενδεχόμενο να υποστούν ένα σημαντικό κούρεμα στα ομόλογα που διακρατούν, σύμφωνα με ευρωπαίους αξιωματούχους που μίλησαν στο πρακτορείο ειδήσεων Ρόιτερς.
Οι περισσότεροι ιδιώτες επενδυτές συμφώνησαν στη διαγραφή μεγάλου μέρους της αξίας των ελληνικών χρεογράφων βάσει ενός δεύτερου σχεδίου «διάσωσης» που ολοκληρώθηκε το Φεβρουάριο, αλλά αυτό κρίνεται πλέον ότι δεν ήταν αρκετό και συζητείται περαιτέρω αναδιάρθρωση του ελληνικού χρέους. Στόχος είναι, σύμφωνα με το πρακτορείο, η απομείωση του ελληνικού χρέους κατά ακόμα 70-100 δισ. ευρώ, σύμφωνα με αξιωματούχους κρατών-μελών της ευρωζώνης που είναι ενήμεροι για όσα συζητούνται. Σε μια τέτοια περίπτωση, το χρέος της Ελλάδας θα μειωνόταν σε περίπου 100% του ετήσιου ΑΕΠ της, που θεωρείται πολύ περισσότερο βιώσιμο.
Αυτό θα απαιτούσε η ΕΚΤ και οι εθνικές κεντρικές τράπεζες να δεχθούν να υποστούν ζημίες και ενδέχεται επίσης εθνικές κυβερνήσεις να δεχθούν να επωμιστούν μέρος της ζημιάς.
Η επιλογή την οποία φέρεται ότι προτιμά η ΕΚΤ είναι το κόστος να το επωμιστούν οι εθνικές κεντρικές τράπεζες, αλλά αυτό σημαίνει ότι κάποιες από τις τράπεζες αυτές, αλλά και η ίδια, μπορεί να χρειαστεί να ανακεφαλαιοποιηθούν, σύμφωνα με τους αξιωματούχους.
Επίσημα, η ΕΚΤ απέφυγε να κάνει οποιοδήποτε σχόλιο σήμερα.
Ο σχεδιασμός βρίσκεται στα πρώτα στάδια και δεν έχουν γίνει επίσημα συζητήσεις ακόμα. Αλλά υπάρχει επίγνωση του γεγονότος ότι οι κυβερνήσεις της Ελλάδας το τελευταίο διάστημα δεν κατάφεραν να βελτιώσουν τα δημοσιονομικά της χώρας και χρειάζεται η ανάληψη επιθετικής δράσης για να παραμείνει η χώρα εντός της ευρωζώνης.
Οι αξιωματούχοι χαρακτήρισαν την περαιτέρω απομείωση του ελληνικού χρέους ως την τελευταία ευκαιρία για να αποκατασταθεί η βιωσιμότητα του χρέους της χώρας, αφού ο συμφωνημένος στόχος για τη μείωση του χρέους της στο 120% του ΑΕΠ της ως το 2020 θεωρείται ήδη ανέφικτο να επιτευχθεί.
Το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο τάσσεται υπέρ του “κουρέματος” των ομολόγων που διακρατούν κεντρικές τράπεζες και κυβερνήσεις–μια διαδικασία που οι διαμορφωτές πολιτικής ονομάζουν OSI (Official Sector Involvement). «Εάν έπρεπε να εκτιμήσω ποιες είναι οι πιθανότητες να υπάρξει OSI στην Ελλάδα, θα έλεγα πως είναι 70%», είπε μια πηγή στο Ρόιτερς.
Μια από τις επιλογές οι οποίες εξετάζονται είναι ένα “κούρεμα” ύψους 30%, σύμφωνα με τις πηγές που επικαλείται το πρακτορείο. Το συνολικό ποσό των διμερών δανείων που έχουν χορηγήσει κυβερνήσεις και των ομολόγων που διακρατούν κυβερνήσεις και κεντρικές τράπεζες τις ευρωζώνης είναι περίπου 220-230 δισ. ευρώ. Μια απομείωση του χρέους ύψους 30% θα σήμαινε την μείωση του χρέους κατά ένα ποσό λίγο υψηλότερο από 70 δισ. ευρώ, είπε ένας αξιωματούχος. Ένας δεύτερος αξιωματούχος έκανε λόγο για ένα ποσό από 70 ως 100 δισ. ευρώ, αναλόγως του πώς θα γίνει η διαδικασία.
Το ζήτημα «είναι πολύ περίπλοκο και η ακριβής μέθοδος δεν έχει αποφασιστεί ακόμα διότι είμαστε ακόμα στις πρώτες ημέρες» της διαπραγμάτευσης για αυτό, είπε η μια από τις πηγές που επικαλείται το Ρόιτερς.
Πάντως το OSI θεωρείται πολιτικά εξαιρετικά ακανθώδες θέμα και έχει υποχωρήσει προς το παρόν. Ένας αξιωματούχος έκανε λόγο περί χαμένης ευκαιρίας και είπε ότι δεν πρέπει να επαναληφθεί. «Το μεγάλο λάθος είναι ότι δεν καταφέραμε να κουρέψουμε τα ελληνικά κρατικά ομόλογα που βρίσκονται στα επενδυτικά πορτφόλιο των εθνικών κεντρικών τραπεζών. Αυτό ήταν (. . .) πραγματικά ανόητο», υποστήριξε ο αξιωματούχος.
Πολιτικά μπορεί να αποδειχθεί ευκολότερο να εφαρμοστεί μια τέτοια διαδικασία μόνο σε ό,τι αφορά τις κεντρικές τράπεζες και την ΕΚΤ παρά για τις εθνικές κυβερνήσεις, δηλαδή τους φορολογούμενους. Ωστόσο, σύμφωνα με αξιωματούχους, αυτό θα έχει την επιπλοκή ότι αρκετές εθνικές κεντρικές τράπεζες θα χρειαστεί να ανακεφαλαιοποιηθούν. Οι εθνικές κεντρικές τράπεζες οι οποίες είναι οι πιο εκτεθειμένες στο ελληνικό κρατικό χρέος είναι αυτές της Γαλλίας, της Μάλτας και της Κύπρου και θεωρείται πολύ πιθανό να χρειαστούν κεφαλαιακές ενισχύσεις.
«Είναι προτιμητέο το OSI να γίνει στα βιβλία της ΕΚΤ», είπε η μία από τις πηγές του Ρόιτερς. «Η ΕΚΤ θα χρειαστεί να ανακεφαλαιοποιηθεί ως αποτέλεσμα αυτού, αλλά αυτό θα είναι από πολιτική σκοπιά πολύ πιο αποδεκτό από μια ζημία για τους φορολογούμενους». Μια ακόμα πηγή είπε πως αν και η ΕΚΤ έχει προβλέψει να αφήσει κατά μέρος ποσά για να καλύψει το ενδεχόμενο ζημιών, η αναδιάταξη του ελληνικού χρέους μπορεί να απαιτήσει περαιτέρω ενέργειες ώστε «να προστατευτεί ο ισολογισμός της».