Σε ερώτηση του αντιπροέδρου του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και ευρωβουλευτή του ΣΥΡΙΖΑ, Δημήτρη Παπαδημούλη, σχετικά με την εμβάθυνση της λογοδοσίας και της δημοκρατίας στη διαδικασία λήψης των αποφάσεων στην Ευρώπη, απάντησε ο αντιπρόεδρος της Κομισιόν, Bάλντις Ντομπρόβσκις.
Παραδεχόμενος τα «σημαντικά κενά στη δομή της ΟΝΕ», ο κ. Ντομπρόβσκις υπογραμμίζει πως «η Επιτροπή αναγνωρίζει πλήρως τη σημασία που έχει η περαιτέρω βελτίωση της δημοκρατικής λογοδοσίας του ευρωπαϊκού συστήματος οικονομικής διακυβέρνησης», ενώ αποφεύγει να απαντήσει στο ερώτημα του κ. Παπαδημούλη για το αν υπάρχει πρόθεση «να περιορίσει τον ρόλο και τις ντεφάκτο εξουσίες εξωκοινοτικών και μη δημοκρατικά εκλεγμένων οργάνων που λειτουργούν στο εσωτερικό της ΕΕ».
Καταλήγοντας ο αντιπρόεδρος της Κομισιόν, σημειώνει πως «το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο πρέπει να διαδραματίσει βασικό ρόλο σε μια ενισχυμένη ΟΝΕ, και το ίδιο οφείλει να πράξει η Ευρωομάδα, η οποία αναγνωρίζεται από τις συνθήκες και στην οποία το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο έχουν αναθέσει συγκεκριμένες αρμοδιότητες».
Ο ευρωβουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ είχε καταθέσει ερώτηση προς την Κομισιόν αναφορικά με την θεσμική συγκρότηση του Eurogroup καθώς ανέφερε χαρακτηριστικά πως «κατά τη διάρκεια της διαχείρισης της οικονομικής κρίσης, η ηγεσία της ΕΕ βασίστηκε σε κατά περίπτωση εξωθεσμικές λύσεις, εκτός του κοινοτικού πλαισίου, αναγορεύοντας όργανα χωρίς θεσμική συγκρότηση, όπως το Eurogroup, σε καθοριστικής σημασίας θεσμούς και μάλιστα με εκτελεστικές εξουσίες».
Παράλληλα ζητούσε να αξιοποιηθεί η «οικονομική και πολιτική κρίση της ΕΕ», ώστε να αποφευχθούν εξωκοινοτικές λύσεις και επεμβάσεις σε Ευρωπαικά ζητήματα.
Ακολουθεί η πλήρης ερώτηση και απάντηση:
Ερώτηση με αίτημα γραπτής απάντησης E-011877/2015
προς την Επιτροπή
Άρθρο 130 του Κανονισμού
Dimitrios Papadimoulis (GUE/NGL)
Θέμα: Θεσμική συγκρότηση του Eurogroup
Από το ξέσπασμα της κρίσης χρέους το 2010, η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει αναλάβει συγκεκριμένες πολιτικές, οικονομικές και θεσμικές πρωτοβουλίες, με διακηρυγμένο στόχο την προστασία του ευρώ και της οικονομικής σταθερότητας και ευημερίας των Ευρωπαίων πολιτών. Ωστόσο, οι πρωτοβουλίες αυτές, όχι μόνο δεν βοήθησαν στο ξεπέρασμα της οικονομικής κρίσης και στη σταθεροποίηση των ευρωπαϊκών οικονομιών, αλλά οδήγησαν στην καταστρατήγηση θεμελιωδών κανόνων της Ένωσης και στην πολιτική οπισθοδρόμηση του ευρωπαϊκού πειράματος.
Πιο συγκεκριμένα, κατά τη διάρκεια της διαχείρισης της οικονομικής κρίσης, η ηγεσία της ΕΕ βασίστηκε σε κατά περίπτωση εξωθεσμικές λύσεις, εκτός του κοινοτικού πλαισίου, αναγορεύοντας όργανα χωρίς θεσμική συγκρότηση, όπως το Eurogroup, σε καθοριστικής σημασίας θεσμούς και μάλιστα με εκτελεστικές εξουσίες.
Με δεδομένο ότι η ΕΕ βασίζεται σε θεμελιώδεις δημοκρατικές και θεσμικές αρχές, όπως αυτές καταγράφονται και στις Συνθήκες, και ότι κάθε απόφαση που αφορά τις ζωές των Ευρωπαίων πολιτών θα πρέπει να λαμβάνεται από δημοκρατικά εκλεγμένους θεσμούς, ερωτάται η Επιτροπή:
1. Θα αξιοποιήσει την οικονομική και πολιτική κρίση της ΕΕ, ώστε να προχωρήσουμε στην εμβάθυνση της διαφάνειας, της λογοδοσίας και της δημοκρατίας στις διαδικασίες λήψης όλων των αποφάσεων σε ευρωπαϊκό επίπεδο;
2. Θα περιορίσει τον ρόλο και τις de facto εξουσίες εξωκοινοτικών και μη δημοκρατικά εκλεγμένων οργάνων που λειτουργούν στο εσωτερικό της ΕΕ;
Απάντηση του Aντιπροέδρου Dombrovskis
εξ ονόματος της Επιτροπής
(21.12.2015)
Η χρηματοπιστωτική και οικονομική κρίση αποκάλυψε σημαντικά κενά στη δομή της ΟΝΕ. Η αρχιτεκτονική που υπήρχε επέτρεψε τη συσσώρευση υπερβολικών ανισορροπιών. Έκτοτε έχει σημειωθεί σημαντική πρόοδος, όπως η ανάπτυξη καλύτερης μακροπροληπτικής και μικροπροληπτικής εποπτείας, η πρόοδος προς την τραπεζική ένωση, η δέσμη νομοθετικών μέτρων του εξάπτυχου και του δίπτυχου και η εφαρμογή του επενδυτικού σχεδίου για την Ευρώπη. Ωστόσο, για να αποκτήσει η ΟΝΕ στέρεα θεμέλια, απαιτείται να γίνουν περαιτέρω βήματα. Η έκθεση των πέντε προέδρων «Ολοκληρώνοντας την Οικονομική και Νομισματική Ένωση της Ευρώπης», που δημοσιεύτηκε στις 22 Ιουνίου 2015, κατανέμει σε δύο στάδια τα κύρια μέτρα που απαιτούνται για την ολοκλήρωση της ΟΝΕ, το αργότερο έως το 2025. Προβλέπει μεταξύ άλλων την ενσωμάτωση στο νομικό πλαίσιο της ΕΕ διακυβερνητικών λύσεων που αναπτύχθηκαν κατά τη διάρκεια της κρίσης και ενισχύουν τους θεσμούς της ΕΕ και τη δημοκρατική τους λογοδοσία. Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο πρέπει να διαδραματίσει βασικό ρόλο σε μια ενισχυμένη ΟΝΕ, και το ίδιο οφείλει να πράξει η Ευρωομάδα, η οποία αναγνωρίζεται από τις συνθήκες και στην οποία το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο έχουν αναθέσει συγκεκριμένες αρμοδιότητες, για παράδειγμα στις διατάξεις του εξάπτυχου και του δίπτυχου.
Η Επιτροπή αναγνωρίζει πλήρως τη σημασία που έχει η περαιτέρω βελτίωση της δημοκρατικής λογοδοσίας του ευρωπαϊκού συστήματος οικονομικής διακυβέρνησης, όπως εξάλλου τονίζει στην ανακοίνωσή της σχετικά με τα «Βήματα προς την ολοκλήρωση της Οικονομικής και Νομισματικής Ένωσης». Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο έχει δρομολογήσει, στο πλαίσιο του Ευρωπαϊκού Εξαμήνου, τα πρώτα πρακτικά μέτρα για την ενίσχυση της κοινοβουλευτικής εποπτείας. Διεξήχθησαν «οικονομικοί διάλογοι» μεταξύ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της Επιτροπής και της Ευρωομάδας, σύμφωνα με τις διατάξεις του εξάπτυχου και του δίπτυχου.
