Η αντίστροφη μέτρηση ξεκίνησε για τις αλλαγές στις επικουρικές συντάξεις, καθώς καταφτάνουν στο υπουργείο Εργασίας οι πρώτες μελέτες για την οικονομική κατάσταση των Ταμείων. Πάντως τα μέχρι τώρα αποτελέσματα δεν είναι ενθαρρυντικά, καθώς σύμφωνα με πληροφορίες η μελέτη για το ΕΤΕΑΜ (δηλαδή το επικουρικό του ΙΚΑ) δείχνει πως κάθε μήνα υπάρχει έλλειμμα 30 εκατ. ευρώ.

Μέσα στην εβδομάδα, όπως αναφέρει η εφημερίδα Έθνος, παραδίνονται στο υπουργείο Εργασίας ακόμα δύο αναλογιστικές μελέτες, οι οποίες αφορούν τα Ταμεία του δημοσίου τομέα. Σύμφωνα με πληροφορίες, οι μελέτες δείχνουν πως το ΤΕΑΔΥ δεν αντιμετωπίζει άμεσο πρόβλημα, ωστόσο στο Μετοχικό Ταμείο Δημοσίων Υπαλλήλων είναι ήδη ορατά τα οικονομικά προβλήματα.

Την ίδια στιγμή υπάρχουν επικουρικά ταμεία (κυρίως του ευρύτερου δημόσιου τομέα), που βρίσκονται ήδη στο «κόκκινο». Η πλέον χαρακτηριστική περίπτωση αφορά στο Ταμείο της ΕΥΔΑΠ (που έχει υπαχθεί στο ΤΑΥΤΕΚΩ), όπου στα τέλη καλοκαιριού θα αναζητεί χρήματα για να καταβάλει τις επικουρικές συντάξεις. Οσον αφορά το ΕΤΕΑΜ, με βάση τη μελέτη οι δαπάνες για επικουρικές συντάξεις θα αυξηθούν τα επόμενα χρόνια κατά 0,5% του ΑΕΠ. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα η «μαύρη τρύπα» του Ταμείου να είναι φέτος 350 εκατ. ευρώ και το 2060 να φτάσει το 1,2 δισ.

Το θέμα των επικουρικών θα κυριαρχήσει στην «επίσκεψη» που θα κάνουν οι εκπρόσωποι της τρόικας στο υπουργείο Εργασίας. Οι δανειστές ζητούν επίσπευση των αλλαγών στο Ασφαλιστικό και ζητούν άμεσα αποτελέσματα στο «μέτωπο» των επικουρικών συντάξεων.

Ουσιαστικά όσα επικουρικά ταμεία αντιμετωπίζουν οικονομικά προβλήματα θα πρέπει να προχωρήσουν άμεσα στην περικοπή των συντάξεών τους. Αυτή η μείωση κατά μέσο όρο θα κυμαίνεται από 5% έως 6%, ανάλογα βέβαια και τα αποτελέσματα των αναλογιστικών μελετών.

Σε γενικές γραμμές στόχος είναι οι επικουρικές συντάξεις να διαμορφώνονται στο 20% του συντάξιμου μισθού, κάτι που εφαρμόζεται ήδη στους νέους ασφαλισμένους. Μία τέτοια εξέλιξη θα επηρεάσει ένα πολύ μεγάλο τμήμα των ασφαλισμένων, καθώς ενδεικτικά αναφέρεται πως στο ΕΤΕΑΜ -δηλαδή το επικουρικό των εργαζομένων στον ιδιωτικό τομέα- οι επικουρικές συντάξεις κυμαίνονται από 26% έως 40%.

Διπλό σχέδιο για τις αλλαγές

Σε… δύο κατευθύνσεις θα κινηθούν οι αλλαγές στα Ταμεία επικουρικής ασφάλισης. Στο επίκεντρο θα βρεθούν:

– Όσα Ταμεία έχουν ελλείμματα και δεν μπορούν να ανταποκριθούν τις υποχρεώσεις τους. Στην κατηγορία αυτή ανήκουν τα επικουρικά Ταμεία του ευρύτερου δημόσιου τομέα, οι φορείς των εργαζομένων στα τσιμέντα (υπάγονται στο ΕΤΕΑΜ) και στα λιπάσματα (υπάγονται στο ΤΕΑΙΤ) κ.ά. Μάλιστα σε πολλά Ταμεία η κατάσταση είναι ήδη οριακή και τα πρώτα προβλήματα είναι ορατά. Για παράδειγμα, το Ταμείο της Γενικής αντιμετώπισε οικονομικά προβλήματα και πλέον υπάγεται στο ΕΤΕΑΜ, ενώ κρίσιμη είναι η κατάσταση στο Ταμείο της ΕΥΔΑΠ (που έχει υπαχθεί στο ΤΑΥΤΕΚΩ). Τα μεγαλύτερα προβλήματα αντιμετωπίζουν οι φορείς των ΔΕΚΟ και των τραπεζών, κυρίως λόγω της ανατροπής της αναλογίας ασφαλισμένων – συνταξιούχων. Μάλιστα αναμένεται να δρομολογηθούν εξελίξεις στο «μέτωπο» των Ταμείων των τραπεζών, όπου εξετάζεται το ενδεχόμενο ενοποίησής τους (καθώς σήμερα οι εργαζόμενοι είναι μοιρασμένοι).
– Όσα Ταμεία έχουν ποσοστό αναπλήρωσης των συντάξεων πάνω από 30%. Στόχος είναι να επανεξεταστούν οι υψηλές επικουρικές συντάξεις ακόμα και σε Ταμεία που αυτή τη στιγμή δεν αντιμετωπίζουν οικονομικά προβλήματα. Στο «μικροσκόπιο» του υπουργείου Εργασίας θα βρεθούν μεταξύ άλλων τα Ταμεία των ναυτικών πρακτόρων (ΤΑΝΠΥ), των φαρμακευτικών υπαλλήλων κ.ά.

Έως το τέλος Αυγούστου όλες οι μελέτες

Αυστηρό χρονοδιάγραμμα για την εκπόνηση αναλογιστικών μελετών καλούνται να εφαρμόσουν τα Ταμεία επικουρικής ασφάλισης, ώστε να υπάρχει μια σαφής εικόνα της οικονομικής τους κατάστασης. Με βάση τον σχεδιασμό του υπουργείου Εργασίας, μέχρι τις αρχές Ιουνίου πρέπει να παραδοθούν οι μελέτες για ακόμα έξι μεγάλα επικουρικά Ταμεία (εκτός από τις τρεις μελέτες που φτάνουν αυτήν την εβδομάδα στο υπουργείο).

Στόχος είναι μέχρι το τέλος Αυγούστου θα έχει τελειώσει η διαδικασία των μελετών στο σύνολο των ασφαλιστικών φορέων, ώστε στη συνέχεια να τεθούν σε ισχύ οι νέες ρυθμίσεις. Στις μελέτες θα καταγράφεται αναλυτικά η πορεία των εσόδων και των δαπανών των Ταμείων μέχρι το 2060.

Σε όσους ασφαλιστικούς φορείς δεν τηρηθεί το χρονοδιάγραμμα, το υπουργείο Εργασίας θα ανακοινώσει στο τέλος της χρονιάς την αναπροσαρμογή των συντάξεων ακόμα και αν δεν έχουν δοθεί τα στοιχεία για τις μελέτες.