Σε μια προσπάθεια να στηρίξει τα νοικοκυριά που δοκιμάζονται από το υψηλό κόστος διαβίωσης και την πίεση της στέγασης, η κυβέρνηση ενεργοποιεί από το φθινόπωρο ένα νέο, μόνιμο μέτρο επιστροφής ενοικίου. Ειδικότερα, όπως έγινε γνωστό, από τα τέλη Νοεμβρίου, εκατοντάδες χιλιάδες ενοικιαστές κύριας ή φοιτητικής κατοικίας θα λάβουν πίσω το ισοδύναμο ενός μηνιαίου ενοικίου ετησίως.
Πρόκειται για μια παροχή που θεσμοθετείται με βάση τις φορολογικές δηλώσεις του προηγούμενου έτους – δηλαδή για φέτος, θα ληφθούν υπόψη τα εισοδήματα του 2024. Αν και στόχος είναι η διαδικασία να γίνεται αυτόματα, κατά την πρώτη εφαρμογή ενδέχεται να απαιτείται αίτηση από τους δικαιούχους, καθώς η τεχνική υλοποίηση της σχετικής πλατφόρμας βρίσκεται ακόμα σε στάδιο επεξεργασίας.
Πώς λειτουργεί το μέτρο – Τα ποσά και τα όρια
Το ποσό που θα επιστρέφεται αντιστοιχεί στο 1/12 του δηλωθέντος ετήσιου μισθώματος, με ανώτατο όριο τα 800 ευρώ ανά κατοικία. Στην περίπτωση κύριας κατοικίας, το ποσό προσαυξάνεται κατά 50 ευρώ για κάθε εξαρτώμενο τέκνο, ενώ για τις φοιτητικές κατοικίες δεν προβλέπεται προσαύξηση. Αν κάποιος πληρώνει υψηλότερο ενοίκιο, η επιστροφή δεν υπερβαίνει τα 800 ευρώ – δεν γίνεται αναλογική αύξηση.
Η επιστροφή είναι αφορολόγητη και δεν υπολογίζεται ως εισόδημα, γεγονός που σημαίνει πως δεν επηρεάζει την επιλεξιμότητα για άλλα επιδόματα. Επιπλέον, κάθε φοιτητής που διαμένει σε ενοικιαζόμενη κατοικία δικαιούται την παροχή, ανεξαρτήτως αριθμού παιδιών στην οικογένεια.
Αναλογικότητα βάσει διάρκειας ενοικίασης
Αξίζει να σημειωθεί ότι για περιπτώσεις όπου η κατοικία μισθώθηκε για μέρος του έτους –όπως σε εποχικές μισθώσεις ή σε περίπτωση αλλαγής σπιτιού– το ποσό της επιστροφής προσαρμόζεται αναλογικά, σύμφωνα με τους μήνες που δηλώθηκαν στις φορολογικές δηλώσεις.
Το μέτρο δεν συμψηφίζεται με άλλα στεγαστικά επιδόματα και λειτουργεί παράλληλα με την επιδότηση ενοικίου και τις παροχές φοιτητικής στέγασης. Ωστόσο, για να θεωρηθεί κάποιος επιλέξιμος, η μίσθωση πρέπει να έχει δηλωθεί στην ΑΑΔΕ και τα ενοίκια να έχουν καταβληθεί μέσω τραπεζικών συναλλαγών. Πληρωμές με μετρητά ή μισθώσεις τύπου Airbnb αποκλείονται.
Ποιοι πληρούν τα εισοδηματικά και περιουσιακά κριτήρια

Για την κύρια κατοικία ισχύουν τόσο εισοδηματικά όσο και περιουσιακά κριτήρια· για τις φοιτητικές κατοικίες, λαμβάνεται υπόψη μόνο το εισόδημα.
Εισοδηματικά όρια:
- Άγαμοι: έως 20.000 ευρώ.
- Έγγαμοι ή με σύμφωνο συμβίωσης: έως 28.000 ευρώ, με προσαύξηση 4.000 ευρώ για κάθε παιδί.
- Μονογονεϊκές οικογένειες: έως 31.000 ευρώ, με προσαύξηση 5.000 ευρώ ανά παιδί μετά το πρώτο.
Περιουσιακά όρια (για κύρια κατοικία μόνο):
- Μονοπρόσωπο νοικοκυριό: ως 120.000 ευρώ ακίνητης περιουσίας.
- Για κάθε επιπλέον μέλος: προσαύξηση 20.000 ευρώ.
Για τις φοιτητικές κατοικίες, δεν υπάρχει περιουσιακός περιορισμός – εφαρμόζονται μόνο τα παραπάνω εισοδηματικά όρια.
Ποιοι ωφελούνται – Στατιστικά και αριθμοί
Σύμφωνα με τα τελευταία διαθέσιμα στοιχεία από τις φορολογικές δηλώσεις του 2024 (χρήση 2023), οι ωφελούμενοι του μέτρου υπολογίζονται σε 948.000 νοικοκυριά, ή περίπου 1.280.000 φορολογούμενους. Ο ετήσιος προϋπολογισμός για την υλοποίηση του μέτρου ανέρχεται στα 230 εκατομμύρια ευρώ.
Ενδεικτικά στοιχεία:
1.188.345 νοικοκυριά δήλωσαν δαπάνες για ενοίκιο.
- 1.092.901 για κύρια κατοικία
- 83.733 για φοιτητική
- 11.711 για αμφότερες
Η συνολική δαπάνη για ενοίκια ανήλθε στα 3,6 δισ. ευρώ, με το μέσο ετήσιο ενοίκιο ανά νοικοκυριό να φτάνει τα 3.058 ευρώ.
Ενδεικτικά παραδείγματα:
- Άγαμος, ενοίκιο 500€/μήνα (6.000€/έτος) → επιστροφή 500€
- Οικογένεια με 2 παιδιά, ενοίκιο 1.200€/μήνα (14.400€/έτος) → επιστροφή 900€
- Φοιτητής, ενοίκιο 350€/μήνα (4.200€/έτος) → επιστροφή 350€
- Οικογένεια με κύρια κατοικία 750€ και φοιτητική 400€ → επιστροφή 1.150€
- Τρίτεκνη οικογένεια, ενοίκιο 950€/μήνα → επιστροφή 950€
- Οικογένεια με 1 τέκνο και εισόδημα 36.000€ → απορρίπτεται (όριο: 32.000€)
- Νοικοκυριό με περιουσία 180.000€ και 2 μέλη → απορρίπτεται (όριο: 140.000€)
Το νέο μέτρο αναμένεται να λειτουργήσει ως ένα σημαντικό “ανάχωμα” στην οικονομική πίεση που αντιμετωπίζουν ολοένα και περισσότερα νοικοκυριά λόγω της ακρίβειας, ειδικά στις αστικές περιοχές με υψηλά ενοίκια. Η καθιέρωσή του σε μόνιμη βάση και η ετήσια εφαρμογή του ενδέχεται να μετασχηματίσουν το τοπίο της κοινωνικής πολιτικής στέγασης στη χώρα.
Παραδείγματα Μέγιστου Ποσού Επιστροφής:
Ανάλογα με τον αριθμό των τέκνων, τα μέγιστα ποσά επιστροφής διαμορφώνονται ως εξής:
0 τέκνα
- Κύρια κατοικία: 800€
- Κύρια + 1 Φοιτητική: 1.650€
- Δύο Φοιτητικές: 1.600€
1 τέκνο
- Κύρια κατοικία: 850€
- Κύρια + 1 Φοιτητική: 1.700€
- Δύο Φοιτητικές: 1.600€
2 τέκνα
- Κύρια κατοικία: 900€
- Κύρια + 1 Φοιτητική: 1.750€
- Δύο Φοιτητικές: 1.600€
3 τέκνα
- Κύρια κατοικία: 950€
- Κύρια + 1 Φοιτητική: 1.800€
- Δύο Φοιτητικές: 1.600€
4 τέκνα
- Κύρια κατοικία: 1.000€
- Κύρια + 1 Φοιτητική: 1.850€
- Δύο Φοιτητικές: 1.600€
5 τέκνα
- Κύρια κατοικία: 1.050€
- Κύρια + 1 Φοιτητική: 1.850€
- Δύο Φοιτητικές: 1.600€