Πλήθος διατάξεων για την επίλυση εκκρεμοτήτων και την αντιμετώπιση προβλημάτων που έχουν προκύψει από την εφαρμογή προηγούμενων νομοθετικών ρυθμίσεων, θα έχει το νέο ασφαλιστικό νομοσχέδιο, το οποίο αναμένεται να κατατεθεί εντός των προσεχών μηνών. Στόχος του νομοσχεδίου είναι να διευθετήσει καίρια ζητήματα, όπως οι συντάξεις χηρείας, η αναγνώριση πλασματικών ετών για την απονομή επικουρικών συντάξεων, οι παροχές σε χρήμα για τα ασφαλιστικά ταμεία και το εργόσημο, καθώς και η επέκταση της δυνατότητας εξαγοράς προϋπηρεσίας για την επικουρική σύνταξη.
Ο αρμόδιος υφυπουργός Εργασίας, Π. Τσακλόγλου, δήλωσε ότι το νομοσχέδιο θα καλύψει όλες τις τρέχουσες ασφαλιστικές εκκρεμότητες και προβλήματα που έχουν εντοπιστεί κατά την εφαρμογή των προηγούμενων διατάξεων. Αυτό θα οδηγήσει σε διορθωτικές κινήσεις, οι οποίες θα εξομαλύνουν και θα βελτιώσουν τις συνθήκες για τους ασφαλισμένους και συνταξιούχους.
Μεταξύ των κύριων διατάξεων του νομοσχεδίου περιλαμβάνεται η δυνατότητα εξαγοράς προϋπηρεσίας για την επικουρική σύνταξη. Συγκεκριμένα, όσοι ασφαλισμένοι δεν πληρούν τις ελάχιστες προϋποθέσεις για την απονομή της επικουρικής σύνταξης θα έχουν την ευκαιρία να αναγνωρίσουν πλασματικά έτη, προκειμένου να συμπληρώσουν το απαιτούμενο όριο των 15 ετών ασφάλισης που απαιτεί ο νόμος 5078/2023 για την απονομή επικουρικής σύνταξης. Αυτό αφορά κυρίως αυτοαπασχολούμενους και ελεύθερους επαγγελματίες, με εκτιμώμενο αριθμό 25.000 ατόμων που θα μπορούν να επωφεληθούν από αυτή τη δυνατότητα.
Επιπλέον, θα εφαρμοστεί ενιαίος κανονισμός παροχών σε χρήμα για όλα τα ταμεία που εντάχθηκαν στον ΕΦΚΑ, με στόχο την εξισορρόπηση των κανόνων και τη διασφάλιση ισότητας μεταξύ των ασφαλισμένων. Αυτό θα οδηγήσει στην περιορισμένη καταβολή γενναιόδωρων παροχών που εξακολουθούν να ισχύουν παρά την ενοποίηση των ταμείων. Ο νέος κανονισμός θα μειώσει τις παροχές που καταβάλλονται σε ορισμένες κατηγορίες ασφαλισμένων και συνταξιούχων, φέρνοντας τις κοντά σε εκείνες του ΙΚΑ.
Αναφορικά με το εργόσημο, το νομοσχέδιο θα προβλέπει την εισαγωγή ενός ανώτατου πλαφόν στις αποδοχές που μπορούν να δηλωθούν μέσω αυτού, καθώς και την υποχρεωτική πληρωμή μέσω ηλεκτρονικών πλατφορμών και τραπεζών. Αυτές οι αλλαγές στοχεύουν στην καταπολέμηση της φοροδιαφυγής και του ξεπλύματος μαύρου χρήματος, αυξάνοντας τη διαφάνεια και την αποτελεσματικότητα του συστήματος.
Ο υπολογισμός των συντάξεων είναι επίσης ένα από τα κεντρικά σημεία του νομοσχεδίου. Σύμφωνα με τη νέα διάταξη, οι συντάξιμες αποδοχές των ασφαλισμένων, που αποτελούν τη βάση υπολογισμού για την ανταποδοτική σύνταξη, δεν θα αυξάνονται πια με βάση τον πληθωρισμό. Αντίθετα, θα ακολουθούν το ποσοστό αύξησης του δείκτη μισθών των εργαζομένων. Αυτό αναμένεται να οδηγήσει σε υψηλότερες συντάξεις, καθώς η αύξηση στους μισθούς, σε κανονικές συνθήκες, ξεπερνά τον πληθωρισμό. Για παράδειγμα, το 2024 η αύξηση του μισθού αναμένεται να είναι 3,5%, γεγονός που θα αυξήσει και τις συντάξεις όσων αποχωρήσουν το 2025.
Όσον αφορά τις συντάξεις χηρείας, το νομοσχέδιο θα περιλαμβάνει τη ρύθμιση για την περικοπή των συντάξεων χηρείας στον ιδιωτικό τομέα, ρυθμίζοντας τη μείωση που ισχύει ήδη στον Δημόσιο τομέα και τον ΟΓΑ από το 2020. Η περικοπή θα αφορά περίπου 60.000 δικαιούχους που λαμβάνουν σύνταξη χηρείας από το 2016 και μετά, και οι οποίοι δεν έχουν υπόκεινται ακόμη στο μέτρο. Σύμφωνα με τη νέα ρύθμιση, η σύνταξη χηρείας θα μειώνεται από το 70% της αρχικής στο 35% αν μετά την πρώτη τριετία από την καταβολή της σύνταξης ο δικαιούχος εργάζεται ή λαμβάνει άλλη σύνταξη.
Το υπουργείο Εργασίας εξετάζει δύο εναλλακτικές λύσεις για να μειωθούν οι επιπτώσεις των περικοπών στους δικαιούχους: Η πρώτη είναι να επιλέξουν οι δικαιούχοι ποια σύνταξη θα περικοπεί, δηλαδή αν θα μειωθεί η μεγαλύτερη ή η μικρότερη σύνταξή τους, και η δεύτερη είναι να ισχύει η περικοπή μόνο στην εθνική σύνταξη και όχι στην αναλογική.
Σύμφωνα με το νομοσχέδιο, η ενοποίηση των κανόνων για τις παροχές σε χρήμα θα περιλαμβάνει και σημαντικές αλλαγές στα επιδόματα για ασθένεια, μητρότητα, εργατικό ατύχημα, αναπηρία και έξοδα κηδείας, καθώς ο νέος κανονισμός θα περιορίσει τις γενναιόδωρες παροχές που εξακολουθούν να ισχύουν σε συγκεκριμένα ταμεία. Οι αλλαγές αυτές αναμένεται να επηρεάσουν χιλιάδες συνταξιούχους και ασφαλισμένους που εντάχθηκαν στον ΕΦΚΑ, με τον στόχο να εξισωθούν τα δικαιώματα των ασφαλισμένων και να επιτευχθεί μεγαλύτερη οικονομική βιωσιμότητα για το ασφαλιστικό σύστημα.
