Περισσότεροι από 1,5 εκατ. φορολογούμενοι ή σχεδόν 1 στους 4 που υποβάλουν φορολογική δήλωση, φορολογούνται για εισόδημα που προκύπτει με την εφαρμογή των τεκμηρίων. Χιλιάδες νοικοκυριά αδυνατούν να δικαιολογήσουν τις τεκμαρτές δαπάνες με αποτέλεσμα να καλούνται να πληρώσουν έξτρα φόρο για εισοδήματα που δεν έχουν αποκτήσει.
Το 2023 στην τσιμπίδα των τεκμηρίων έπεσαν συνολικά 1.540.255 φορολογούμενοι, οι οποίοι ενώ δήλωσαν συνολικό εισόδημα 2,96 δισ. ευρώ, τους καταλογίσθηκε επιπλέον τεκμαρτό εισόδημα 4,39 δισ. ευρώ, με αποτέλεσμα να φορολογηθούν για εισόδημα ύψους 7,35 δισ. ευρώ. Οι 947.676 φορολογούμενοι ή το 62% ήταν μισθωτοί και συνταξιούχοι, οι 319.734 ήταν εισοδηματίες, οι 195.843 ήταν επιχειρηματίες και οι αγρότες ήταν 77.002.
Ωστόσο, υπάρχουν 8 τρόποι, που επιτρέπουν στον φορολογούμενο να παρακάμψει τα τεκμήρια και να φορολογηθεί για το πραγματικό του εισόδημα.
Ειδικότερα το νομοθετικό πλαίσιο προβλέπει ότι η απενεργοποίηση των τεκμηρίων γίνεται με τους ακόλουθους τρόπους:
- Ποσά από δωρεές η γονικές παροχές εντός του 2024 που αποδεικνύονται από πιστοποιητικό ότι η δωρεά ή η γονική παροχή έγινε πριν την 31η Δεκεμβρίου 2024.
- Πραγματικά εισοδήματα που αποκτήθηκαν το 2024 στα οποία συμπεριλαμβάνονται η αποζημίωση λόγω απόλυσης από την εργασία, οι ειδικές ενισχύσεις, τα επιδόματα και οι τόκοι από καταθέσεις στις τράπεζες.
- Χρηματικά ποσά που αποκτήθηκαν εντός του 2024 και δεν θεωρούνται εισόδημα όπως για παράδειγμα το εφάπαξ για όσους βγαίνουν στη σύνταξη, οι αποζημιώσεις από ασφαλιστική εταιρεία και άλλα.
- Εισοδήματα παρελθόντων οικονομικών ετών και αφορούν αποταμιεύσεις που μπορεί να φτάνουν σε βάθος 10, 20 ή και περισσότερων ετών.
- Έσοδα από την πώληση περιουσιακών στοιχείων όπως ακινήτων, αυτοκινήτων, κινητών πραγμάτων μεγάλης αξίας κ.α. Επισημαίνεται ότι εφορία δεν αναγνωρίζει ολόκληρο το ποσό των εσόδων καθώς από το τίμημα πώλησης ενός ακινήτου αφαιρεί το κόστος απόκτησής του. Για παράδειγμα για φορολογούμενο που πούλησε ακίνητο έναντι 300.000 ευρώ το 2024 το οποίο είχε αγοράσει 200.000 ευρώ το ποσό που λαμβάνεται υπόψη για τη κάλυψη του τεκμηρίου είναι 100.000 ευρώ.
- Δάνεια που έλαβαν οι φορολογούμενοι εντός του 2023 από τράπεζες, συγγενείς ή τρίτους. Η σύναψη δανείου αποδεικνύεται από συμβολαιογραφικό ή ιδιωτικό έγγραφο που έχει χαρτοσημανθεί και έχει βέβαιη ημερομηνία για τη συνομολόγηση του δανείου. Από την ημερομηνία πρέπει να προκύπτει ότι το δάνειο ελήφθη εντός του 2023 και πριν από την πραγματοποίηση της δαπάνης αγοράς περιουσιακού στοιχείου που πρόκειται να δικαιολογηθεί.
- Χρηματικά ποσά που εισήχθησαν στην Ελλάδα η σε ευρώ η σε συνάλλαγμα εφόσον δικαιολογείται η απόκτησή τους στο εξωτερικό.
- Κέρδη από λαχεία, ΠPOΠO, ΛOTTO, TZΟKEP κ.λπ. τυχερά παιχνίδια του ΟΠΑΠ. Τα ποσά από τυχερά παιχνίδια του ΟΠΑΠ λαμβάνονται υπόψη μόνο εφόσον αφαιρεθεί η δαπάνη του φορολογουμένου για την αγορά του κουπονιού ή του δελτίου ή του λαχείου που κέρδισε. Για να αποδειχθεί το κέρδος από τυχερό παιχνίδι του ΟΠΑΠ ή λαχείο απαιτείται σχετική βεβαίωση από τον OΠAΠ ή από την εταιρεία που διενεργεί τις κληρώσεις των Λαχείων. Προσοχή γιατί εξαιρούνται τα κέρδη από τα καζίνα.
